Strabon: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k →‎Kaynakça: düzeltme AWB ile
Gramer düzeltildi
Etiketler: Mobil değişiklik mobil uygulama değişikliği iOS uygulaması değişikliği
1. satır:
[[Dosya:Strabo2.jpg|Strabon|thumb|205px]]
'''Strabon''', ([[Yunanca]]: Στράβων; MÖ 64 - MS 24), [[Antik Yunanistan|Antik Yunan]] tarihçi, coğrafyacı ve filozof. Yaşadığı dönemde bilinen yerlere yapılan göçlere ve hangi milletlerin nerelerde yerleşmeler yaptığı üzerine gerçekleştirdiği çalışmalar ileçalışmalarla ün kazanmıştır. Roma aristokratlarıyla kan bağı olduğu düşünülmektedir.{{Kaynak belirt}} Bugünkü [[Amasya ili]] sınırlarının içinde varlıklı bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Dünyanın ilk coğrafyacısıdır.
 
Antik Dünya hakkındaki coğrafya kitabı ile tanınmıştır.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.archive.org/stream/gographiedestra00stragoog#page/n9/mode/2up | başlık = Géographie de Strabon | yazar = Strabon | yardımcıyazarlar = Amédée Tardieu | tarih = 1880 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160414133342/http://www.archive.org/stream/gographiedestra00stragoog#page/n9/mode/2up | arşivtarihi = 14 Nisan 2016 | erişimtarihi = 18 Aralık 2011 | ölüurl = no }}</ref>
 
Amasya’da doğdu ve Amasya’da öldü. Klasik Yunan eğitimi gördü. [[Aristodemos]]’tan hitabet dersleri aldı. MÖ 44’te öğrenimini sürdürmek amacıyla Roma’ya[[Roma]]’ya gitti. Başlangıçta [[Aristoteles]]çi görüşleri savunduysa da, sonraları [[Caesar Divi Filius Augustus|Augustus]]’un öğretmenlerinden olan [[Athenodoros]]’un etkisinde kalarak [[stoacılık|Stoa okulunun]] görüşlerini benimsedi. MÖ 31’e değin Roma’da kaldı. MÖ 29’da [[Roma Yunanistanı|Yunanistan]]’ı gezdi. MÖ 28’de [[Antik Mısır|Mısır]]’a gitti. [[Roma İmparatorluğu]]'nun büyük bir bölümünü dolaşmıştır. Roma ve [[İskenderiye]]’de uzun süre kaldı.
 
[[Dosya:Statue of Strabo in Amasia.jpg|thumb|sol|Amasya/Türkiye'de [[Yeşilırmak]]'ın kenarında bulunan Strabon Heykeli.]]
Olgunluk çağında ''Historika Hypomnemata'' (Tarihi Hatıralar) adlı bir yapıt (bugün kayıptır)eser yazdı. Bu yapıt, 43 cilttir ve [[Polybios tarihinintarihi]]nin bir devamıdır,. [[Korint]]hos ve [[Kartaca]]’nın (MÖ 146) yıkılışından [[Jül Sezar|Sezar]]’ın ölümüne ya da [[Aktium Savaşı]]’na dek süren dönemi kapsar. YalnızYalnıca 19 parçası elegünümüze geçmiştirkadar ulaşmıştır. 17 ciltlik ''Geographumena'' veya ''Geographika'' (Coğrafya) adlı yapıtının büyük bölümü günümüze kadar gelmiştir. 17 cilttir. Yazar bu yapıtını Yunan ve [[Antik Roma|Roma dünyasının]] kültürlü kişileri için yazmıştır. En geniş seçmeci düşüncelere yer veren yapıt,; Eratosthenes, Hipparkhos’tan veHipparkhos, Epheros, Polybios ve Poseidonios adlı tarihçilerden esinlenmişti. Strabon’un coğrafyası tarihsel bir özellik taşımakla birlikte, insanın, kavimlerin ve imparatorlukların fizikfizikî dünya ile olan ilişkilerini de belirtir. Bu özelliğiyle Ptelemaios’un[[Batlamyus]]’un ''Geographike Aphegesis'' adlı coğrafyasından üstündür. Buİlgili eserin Anadolu coğrafyasını kapsayan 12-, 13- ve 14. ciltleri Arkeoloji ve Sanat Yayınları tarafından günümüz Türkçesi ile basılmıştır <ref>Strabon, Antik Anadolu Coğrafyası: 12 - 13 - 14 ( Geographica ) Arkeoloji ve Sanat Yayınları, 382 sf</ref>.
 
Strabon, [[Kalkedon]]'dan bahsederken "denizden biraz içeride, içinde küçük timsahların yaşadığı bir pınar vardı" der. Bu timsahlı pınarın [[Kadıköy]]'ün ne tarafında olduğu bilinmemektedir. Ancakancak Kurbağalıdere’nin ([[Kuşdili Deresi]]) yatağını alüvyonlaalüvyonlar doldurmadan önce, bugünkü Uzunçayır civarında bulunması olasıdır. Anadolu'nun Romalılar tarafından istila edildiği yıllarda bazı esir ve kölelerin timsahlara kurban edildiğine göre Strabon'un “Kalkedon’un biraz içerisindeki küçük pınarda timsahlar vardı” cümlesini anlamak pek de zor olmayacaktır.
 
Strabon aynı zamanda Antikantik Dönemdedönemde volkanizmanın ilk neden/sonuç ilişkisine dayanan açıklamasını yapan yerbilimcidir.
Anadolu'nun Romalılar tarafından istila edildiği yıllarda bazı esir ve kölelerin timsahlara kurban edildiğine göre Strabon'un “Kalkedon’un biraz içerisindeki küçük pınarda timsahlar vardı” cümlesini anlamak pek de zor olmayacaktır.
 
''Eski tarihçilerin söylediklerine de kulak vermek gerekir. Örneğin, “Lydia Tarihi”ni yazmış olan Ksanthos benim daha evvelce bir yerde işaret ettiğim gibi, bu ülkenin sık sık karşılaştığı acayip değişiklikleri anlatır. Gerçekten burasını Arimlerin efsanesinin geçtiği ve Typhōn’un acı çektiği yer olarak kabul etmişler ve buraya Katakekaumenē ülkesi demişlerdir.''
Strabon aynı zamanda Antik Dönemde volkanizmanın ilk neden/sonuç ilişkisine dayanan açıklamasını yapan yerbilimcidir.
 
''Eski tarihçilerin söylediklerine de kulak vermek gerekir. Örneğin, “Lydia Tarihi”ni yazmış olan Ksanthos benim daha evvelce bir yerde işaret ettiğim gibi, bu ülkenin sık sık karşılaştığı acayip değişiklikleri anlatır. Gerçekten burasını Arimlerin efsanesinin geçtiği ve Typhōn’un acı çektiği yer olarak kabul etmişler ve buraya Katakekaumenē ülkesi demişlerdir.''
''Beş yüz stadion uzunluğu, dört yüz stadion genişliği olan Mysia ve Maionia denen ve Katakekaumenē olarak adlandırılan ülkeye gelinir. Burada hiç ağaç yoktur; sadece kalite olarak ünlü şarapların hiçbirisinden aşağı olmayan Katakekaumenē şarabının elde edildiği bağlar vardır. Toprağın yüzü küllerle kaplıdır, dağlık ve kayalık olan ülke sanki yangından olmuş gibi siyah renktedir. Bazıları, bunun yıldırımlardan ve ateşli yeraltı patlamalarından olduğunu tahmin etmektedir ve bunlar Typhōn’un efsanevi hikâyesinin burada olduğunda tereddüt etmemektedirler. Fakat kaynağı şimdi tükenmiş olan ve yerden fışkıran bir alev nedeniyle olabileceği yerine, bütün bir ülkenin bir seferde böyle bir olayla yanmış olacağını kabul etmek mantıksızdır.''
''Burada birbirlerinden kırk stadion uzaklıkta olan “physas” denen üç çukur görülür. Bunların yukarısında, mantıklı olarak tahmin edildiği takdirde, topraktan fışkıran sıcak külle oluşmuş tepeler uzanır. Bu tür toprak bağcılığa iyi uyum sağlar. Hâlen en iyi ve bol miktarda şarap elde edilen, üzeri küllerle kaplı Katana toprağında olduğu gibi. Bazı yazarlar bu gibi yerlere bakarak, Dionysos’a (“Phrygenes”) denmesinin iyi bir nedeni olduğu hükmüne varmışlardır.''
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Strabon" sayfasından alınmıştır