Cengiz Han: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k tartışmaya açık konu. Etiket: Geri al |
Konu tartışmaya açıksa yani belli değilse ne kaybettiğini nede kazandığını söylemek doğru olmaz ve kaybetmedi diyerek kazandığını belirtmedim kaybetmedi diyerek kaybetmediğini belirttim. Etiketler: Elle geri alma Geri alındı Görsel Düzenleyici |
||
29. satır:
'''Cengiz Han''' (''Cenghis Khan'', ''Çinggis Haan'' ya da doğum adıyla '''Temuçin''' (anlamı: demirci), [[Moğolca]]: ''Чингис Хаан'' ya da "Tengiz" (anlamı: deniz), {{Dil|fa|چنگیز خان|dil_adı=e}}; d. 1162 – ö. 18 Ağustos 1227), [[Moğollar|Moğol]] komutan, hükümdar ve [[Moğol İmparatorluğu]]'nun kurucusudur.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.britannica.com/biography/Genghis-Khan|başlık=Genghis Khan; Mongol Ruler|erişimtarihi=12 Eylül 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=Encyclopædia Britannica}}</ref> Cengiz Han, 13. Yüzyılın başında [[Orta Asya]]'daki tüm göçebe bozkır kavimlerini birleştirerek bir ulus hâline getirdi ve o ulusu ''Moğol'' siyasi kimliği çatısı altında topladı.
Dünya tarihinin en büyük askeri liderlerinden biri olarak kabul edilen Cengiz Han, hükümdarlığı döneminde 1206-1227 arasında [[Kuzey Çin]]'deki [[Batı Xia Hanedanı|Batı Xia]] ve [[Jin Hanedanlığı (1115-1234)|Jin Hanedanı]], [[Türkistan]]'daki [[Kara Hıtay]], [[Maveraünnehir]], [[Harezm]], [[Horasan]] ve [[İran]]'daki [[Harzemşahlar]] ile [[Kafkasya]]'da [[Gürcüler]], [[Deşt-i Kıpçak]]'taki [[Kiev Knezliği|Rus Knezlikleri]] ve [[Kıpçaklar]] ile [[İdil Bulgarları]] üzerine seferler gerçekleştirdi ve
Bozkır geleneğinden gelen onlu teşkilatı kullanarak [[Meritokratik]] (liyâkata bağlı) bir ordu meydana getiren Cengiz Han’ın büyük bir asker olarak ün kazanmasının temelinde, kurduğu posta teşkilatı ve casus ağı ile istihbarat sanatına verdiği büyük değer önemli bir yer tutar. Seferleri sonucunda, pek çok şehir tahrip olmuş ve milyonlarca insan da katledilmişti ancak ''Cengiz Han Yasası'' adı ile metinleştirilen kurallar ile işkenceyi yasaklayıp, zanaatkârlar, doktorlar, belli bilgi becerisi olan eğitimli kişiler ve her dinden din adamlarına, hangi milletten olursa olsun aralarında bir ayrım yapılmaksızın saygı gösterilmesi ve vergiden muaf tutulmalarını kanunlaştırmıştır<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.payvand.com/news/03/jun/1074.html |başlık=payvand.com |erişimtarihi=8 Aralık 2006 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20070110200418/http://www.payvand.com/news/03/jun/1074.html |arşivtarihi=10 Ocak 2007 |ölüurl=hayır }}</ref> Cengiz Han, halkının yazıya sahip olmasını sağlamak için Uygurlardan önemli bahşıları başkenti [[Karakurum]]’a çağırmış ve Moğolca için [[Uygur alfabesi]]ni uyarlatarak bunu çocuklarına da öğretmesini istemiştir.
| |||