Dağlık Karabağ: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Bjœrn (mesaj | katkılar)
Resmi olarak Ermenistan'a bağlı olmadığı için Ermeni Kilisesinin herhangi bir hükmü yoktur.
Etiketler: Görsel Düzenleyici Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
→‎Tarih: Yazım hatası düzeltildi
Etiketler: Geri alındı Mobil değişiklik mobil uygulama değişikliği Android uygulaması değişikliği
33. satır:
[[Dosya:Gandzasar_Monastery1.jpg|küçükresim|200x200pik| [[Gandzasar Manastırı]] 1238'de tamamlanmıştır.]]
 
7. yüzyılın ortalarında, bölge [[Müslümanların İran'ı fethi|İran'ı fethetmiş]] Müslüman Araplar tarafından işgalfetih altına alındı ve ilerleyen zamanlarda [[halife]]nin onayıyla atanan yerel valiler tarafından yönetildi. Bazı kaynaklara göre, 821'de Ermeni<ref>[https://books.google.com/books?id=hvx9jq_2L3EC&printsec=frontcover&hl=ru&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false İran'ın Cambridge Tarihi] . - [[Cambridge University Press]] , 1975. - cilt. 4. - s. 506 " ''222 / 836-7'de Ermeni Prensi Sahl b. Sunbadh tarafından Afşin birliklerine verildi ve kardeşi ve asistanı Abd-Allah Tabaristan Prensi'ne teslim edilirken Samarra'da (223/837) idam edildi. Bağdat'ta ölümüne neden olan İbn Sharvin.'' "</ref> prens [[Sahl Smbatyan]], Artsah'ta isyan etti ve Artsah'ı 19. yüzyılın başlarına kadar [[Haçın Melikliği|prenslik]] olarak yöneten [[Haçın Hanedanlığını]] kurdu.<ref name="Atlas">[[Robert H. Hewsen]] , ''Ermenistan: Tarihsel Atlası'' . Chicago Press Üniversitesi, 2001, s. 119, 155, 163, 264-65.</ref> Diğer kaynaklara göre ise, Sahl Smbatian "Zamirhakan krallar ailesindendir" ve 837-838 yılında Ermenistan, Gürcistan ve [[Albanya]] üzerinde egemenlik kurmuştur.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://archive.org/stream/Binder1_201404/Binder1_djvu.txt|başlık=The History of the Caucasian Albanians By Movses Dasxuranci|soyadı=Movses Dasxuranci translated by C. J. F. Dowsett|ad=|yayıncı=Oxford University Press|yıl=1961|isbn=|konum = Londra|sayfalar=217}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Тер-Григорян Т.И. Неизданные страницы "Истории Албанской страны"Моисея Каланкайтукского. Архив Ин-та истории АН Азерб. ССР, № 1386, л.18|soyadı=|ad=|yayıncı=|yıl=|isbn=|konum=|sayfalar=}}</ref> "Haçın" adı, Ermenice kökenli "haç" kelimesinden gelmektedir.<ref>Christopher Walker. Dağlık Karabağ'daki Ermeni varlığı, John FR Wright ve diğerleri: ''Transcaucasian Sınırları'' (SOAS / GRC Geopolitics). 1995, s. 93</ref> 1000 yılına gelindiğinde Haçın Meclisi Artsah Krallığını, John Senecherib ilk hükümdarı olacak şekilde, ilan etti.<ref>Hewsen, Robert H. "Artsakh Krallığı", T. Samuelian ve M. Stone. ''Ortaçağ Ermeni Kültürü'' . Chico, CA, 1983</ref> Aynı zamanda Güney Artsah'ta bulunan [[Dizak]]'ta, Albanya'nın en eski krallarının soyundan gelen Aranşahik Hanedanlığı tarafından yönetilen bir krallık da kurdu. 1261'de, Dizak'ın son kralı kızının Artsah kralı Ermeni<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/argun-aqa-a-mongol-administrator-in-iran-d-1275 Arḡūn Āqā - Ansiklopedi İran Cumhuriyeti.] [[Peter Jackson (tarihçi)|P. Jackson]] " ''Sadece Müslümanlar arasında kırgınlığa neden olmuş olabilir ve Hristiyan yazar Kirakos, Jovayn with ile tam tersine, Arḡūn'ın tutuklamaları hakkında söylenecek hiçbir şeyi yoktur: āačen, Jalāl, 659/1261'de idam etti, onu özellikle nefret etti.'' ”</ref> Prens [[Hasan Jelal Dola]] ile evlenmesinden sonra, iki devlet<ref name="Atlas" /> Ermeni olan<ref>[[Encyclopædia Britannica|Ansiklopedi Britannica]] . [http://www.britannica.com/place/Armenia/Administration-and-social-conditions Ermenistan] : ''"Bir kaç yerli Ermeni hükümdar, Lori'nin Kiurikian krallığında, Siuniqian'ın Baghq veya Kapan krallığında ve Khachen (Artzakh) ve Sasun'un krallarında bir süre hayatta kaldı."''</ref> [[Haçın Melikliği]] altında birleşti. Daha sonra, Artsah fiili olarak bağımsız bir prenslik olarak var olmaya devam etti.
 
=== Geç Ortaçağ ===
39. satır:
[[Dosya:Askeran_fort_(brighter).jpg|küçükresim| 18. yüzyılda [[Karabağ Hanlığı]] hükümdarı [[Penah Ali Han]] tarafından yaptırılan [[Askeran Kalesi]] ]]
 
15. yüzyılda, Karabağ bölgesi, [[Türk halkları|TürkiTürk]] olan [[Karakoyunlular|Kara Koyunlu]] ve [[Akkoyunlular|Ak Koyunlu]] kabile konfederasyonlarının bir parçasıydı. [http://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-islamica/abu-bakr-tihrani-SIM_0115?s.num=172&s.start=160 Ebu Bekir Tihrani’ye] göre, [[Cihan Şah]] döneminde (1438–1468), Kara Koyunlular’ın hükümdarı Piri Bey Karamanlı, Karabağ Valiliğini elinde tutmuştur.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://archive.org/details/KitabEDiyarbakriya-AbuBakrTehraniFarsi|başlık=(original) کتاب دیاربکریه: از ت‍واری‍خ‌ ق‍راق‍وی‍ن‍ل‍و و چ‍غ‍ات‍ای. ویسنده: ابوبکر طهرانی. به ت‍ص‍ح‍ی‍ح‌ و اه‍ت‍م‍ام‌: ن‍ج‍ات‍ی‌ ل‍وغ‍ال‌، ف‍اروق‌ س‍وم‍ه‌. ت‍ه‍ران‌ : کتابخانه طهوری‏‫،۱۳۵۶.|soyadı=Abū Bakr Ṭihrānī. Kitāb-i Diyārbakriyya|ad=|yayıncı=|yıl=|isbn=|konum=|sayfalar=138}}</ref> Ancak [[Robert H. Hewsen]] göre, [[Türkmenler|Türkmen]] yönetici [[Cihan Şah]] (1437-1467) Üst Karabağ bölgesinde beş soylu aileye mensup ve ''[[melik]]'' unvanını taşıyan yerli Ermeni prenslerini, vali olarak bölgeyi kontrol etmeleri için atamıştır.<ref name="Atlas">[[Robert H. Hewsen]], ''Ermenistan: Tarihsel Atlası'' . Chicago Press Üniversitesi, 2001, s. 119, 155, 163, 264-65.</ref> Bu hanedanlar, daha önceki Haçın Hanedanı'nın şubelerini temsil ediyorlardı ve Artsah'ın Ortaçağ krallarının soyundan geliyorlardı. Toprakları genellikle [[Haçın Melikliği|Khamsa]] Ülkesi (Arapça: ''beş'') olarak anılıyordu.
[[Dosya:Five_principalities_of_karabakh.png|küçükresim|282x282pik| Ermenistan devletinin son kalıntısı olarak kabul edilen Karabağ'ın Gyulistan, Jraberd, Khachen, Varanda ve Dizak'ı içeren yarı-bağımsız ''[[Karabağ meliklikleri|Beş Prensliği]]'' (Ermenice: Մելիքություններ)<ref>Robert H. Hewsen. Rus-Ermeni ilişkileri, 1700–1828. Ermeni Araştırmaları Derneği, N4, Cambridge, Massachusetts, 1984, p 37</ref><ref>George A. Bournoutian. A History of Qarabagh: An Annotated Translation of Mirza Jamal Javanshir Qarabaghi's Tarikh-e Qarabagh. Mazda Publishers, 1994. {{ISBN|1-56859-011-3}}, 978-1-568-59011-0</ref> ]]
Ermeni meliklerine, İran kralı [[Nadir Şah|Nader Şah]] tarafından 1720'lerde istilacıTürk [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] [[Osmanlı Türkleri|Türklerine]] karşı savaşlarda kazandıkları zaferlersavaşlar dolayısıyla, komşu Ermeni beylikleri ve Kafkaslardaki Müslüman hanlıklarının sahip olmadığı özel haklar verilmiştir.<ref>Walker, Christopher J. ''Armenia: Survival of a Nation''. London: Routledge, 1990 p. 40 {{ISBN|0-415-04684-X}}</ref>
 
Karabağ'daki bu beş prenslik,<ref>Raffi, Karabağ Meliklerinin Tarihi, Viyana, 1906, Ermenice</ref><ref>In English, Raffi, ''The Five Melikdoms of Karabagh'' translated by Ara Stepan Melkonian, Garod Books Ltd. 2010, London. {{ISBN|9781903656570}}</ref> Melik (Prens) unvanına sahip Ermeni aileler tarafından yönetilmiştir: