III. Vlad: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok
Değişiklik özeti yok
37. satır:
'''III. Vlad''', bilinen adıyla '''Kazıklı Voyvoda''' ({{dil|ro|''Vlad Țepeș''}}, {{IPA|ro|ˈvlad ˈtsepeʃ}}) veya '''Kont Drakula''' ({{dil|ro|''Vlad Drăculea''}}, {{IPA|ro|-ˈdrəkule̯a}}; 1428/1431 – 1476/1477), 1448'den ölümüne kadar üç kez [[Eflak]] [[Voyvoda]]sı olmuş [[Rumenler|Rumen]] komutan ve lider. Özellikle düşmanları olarak gördüğü, [[Savaş tutsağı|esir]] yakaladığı [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] askerlerini ve [[Bulgaristan|Bulgar]] topraklarındaki sivil [[Bulgaristan Türkleri|Türk]] insanlarını [[Kazığa oturtma|kazığa oturtarak]] öldürtmesi ile bilinir. Eflak tarihinin en önemli yöneticilerinden biri olarak görülür ve günümüzde [[Romanya]]'nın ulusal kahramanı olarak kabul edilir.{{sfn|Pallardy|2017}} Hayatı, [[Bram Stoker]]'ın ''[[Drakula]]'' romanına ve ''Drakula'' filmine konu olmuştur.
 
Vlad, 1428 veya 1431 yılında, Eflak'ın hükümdarı olan Vlad Dracul'un ikinci oğlu olarak dünyaya geldi. Babasının [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] karşısındaki yenilgisi ve zamanla devam eden kötü ilişkileri sonucu Vlad ve küçük kardeşi [[III. Radu|Radu]], rehin olarak küçük yaşta başkent [[Edirne]]'ye getirildi. 1447'de [[Macaristan Krallığı|Macaristan]] Valisi [[János Hunyadi]] Eflak'ı işgal etti ve Vlad'ın babası Vlad Dracul'u ve ağabeyi [[II. Mircea|Mircea]]'ı öldürttü.{{sfn|Engel|2001|p=296}} Sonra Hunyadi, Vlad'ın ikinci dereceden kuzeni [[II. Vladislav (Eflak Prensi)|II. Vladislav]]'ı yeni voyvoda olarak atadı.{{sfn|Engel|2001|p=296}} Ekim 1448'de Hunyadi Osmanlılara karşı bir askeri harekât başlattı ve II. Vladislav'da ona eşlik etti. Zamanla Vlad, Osmanlının Eflak'taki birliklerinde sözü geçer bir kişi haline geldi.{{sfn|Rezachevici|1991|p=255}}{{sfn|Treptow|2000|pp=95–96}} Osmanlı birliklerini stratejik olarak yöneterek II. Vladislav'ı, birlikleriyle beraber Eflak dışına püskürttü.{{sfn|Treptow|2000|pp=95–96}} Vlad'ın askeriaskerî dehasıdehâsı Edirne'de de duyuldu; bu nedenle daha çok Osmanlı askeri emrine verildi. Ekim 1450'nin ortalarında Vlad, Osmanlı ve Rumen karışımı birlikler ile önce [[Boğdan|Moldovya]], sonra Macar topraklarına girdi.{{sfn|Treptow|2000|pp=98–99}}{{sfn|Rezachevici|1991|p=256}}
 
Macaristan ve Vladislav arasındaki ilişkiler kötüye gitmeye başlayınca Macaristan, Vlad ile anlaşma yaptı. 1456'da Vlad, Macaristan'ın da desteğiyle Eflak'ı tamamen kontrol altına aldı.{{sfn|Engel|2001|p=297}} Vladislav ise, Vlad'a karşı başlattığı başarısız bir isyan sonrasında idam edilerek öldürüldü. Vlad, konumunu güçlendirmek için Eflak boyarları arasında bir tasfiye başlattı. Rakiplerini destekleyen Transilvanya Saksonları, gayri meşru üvey kardeşi [[IV. Vlad|Keşiş Vlad]], Vladislav'ın kardeşleri olan Dan ve Başarab Laiotă ile savaşa girdi.{{sfn|Rezachevici|1991|p=255}} Savaşta Vlad, Sakson kasabalarını yağmalatıp yıktırdı ve gelecekte isminin tanınmasına vesile olacak, en sevdiği işkence türü olan kazığa oturtmayı, ilk defa buradaki suçsuz kasaba sakinleri üzerinde gerçekleştirdi.{{sfn|Stoicescu|1991|p=84}}{{sfn|Stoicescu|1991|p=84}} Yanındaki vezirlere ve Eflak halkına korku salıp, kendisine itaat etmelerini sağlamak için Vlad, tekerlekli platformlar üzerinde kazıklara oturttuğu yüzlerce sivil insanı Eflak'a doğru götürdü.{{sfn|Treptow|2000|pp=100–101}}{{sfn|Stoicescu|1991|p=85}}
"https://tr.wikipedia.org/wiki/III._Vlad" sayfasından alınmıştır