Kayra Han: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
|||
12. satır:
'''Tengere Kayra Han''', [[Altaylılar]]'ın yanı sıra [[Ostyaklar]] ve [[Yakutlar]] gibi bazı [[Sibirya]]lı toplumların [[mitoloji]]lerinde yüksek derecede bir tanrı olarak saygı duyulur. [[Yaratılış Destanı (Altay)|Altayların yaratılış efsanesinde]] dünyanın yaratıcısı olarak gösterilir. Kayra Han bu efsanede ayrıca tüm [[Tengricilik|Gök Tengricilik]]te yeraltı aleminin tanrısı olarak tanılan [[Erlik Han]]'a ceza olarak yeraltı aleminin tanrısı olma görevini verir. Bazen babası [[Göktanrı|Gök Tengri]] ile eşdeğer tutulur.
[[Ülgen]], [[Tengri|Yer Tengri]], [[Mergen]] ve [[Kızagan]] adlı dört oğlu vardır.<ref>Abdülkadir İnan, Tarihte ve Bugün Şamanizm, TTK. Yay., II. Baskı, Ankara, 1972</ref> Eski kaynaklarda verilen bilgilere göre Ülgen, iyilik ve bağışlayıcılığını yani merhametini; Kızagan, intikamını ve cezasını yani öfkesini; [[Mergen]] ise bilgelik ve hikmetini yani aklını temsil ederler. Görkemli bir varlığa sahiptir. Somut nitelemeler pek fazla yapılmamış ancak soyut yönü üzerinde daha çok durulmuştur. Ana ve Ata olarak (hem eril hem dişil, yani nötr olarak) tanımlandığı kaynaklar mevcuttur. [[antropomorfizm|İnsan biçimli]] olarak pek fazla tasvir edilmez. Kışı yeryüzünde yazı gökyüzünde geçirir.<ref>Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük, Celal Beydili, Yurt Yayınevi (Sayfa-305, Kayrakan)</ref> Değişik renklerde yıldırım çaktırır. Onun yıldırımına çarpılan kişi şaman olur. Bazı batılı kaynaklarda [[:en:Kuara|Kuara]] (Kuğara) olarak geçer. Bu takdirde [[Urartu]]lardaki [[Kuera]] ile bağlantılı görünmektedir. [[Bulgar]]larda da bu isimle rastlanır. Kuğara (Koğara)’nın Kayra Han ile farklı Tanrılar olduğunu öne süren görüşler de vardır.
Ayrıca Kayra Han ile Kara Han aynı kişi olarak nitelense de bu durum ses bilimsel ama yaygın bir yanlışlıktır. Çünkü Kara sözcüğü içerisinde daha çok olumsuz anlamlar barındırır. Kara Han farklı bir mitolojik kişiliktir ([[Oğuz Han]]’ın babasıdır). [[Kara Han]] ile karıştırılmamalıdır.
| |||