Vikipedi

Bektaşi üzümü: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
YBot (mesaj | katkılar)
Botlar
1.759.172 değişiklik
k Ulam eklendi
k →‎Kaynakça: düzeltme
1. satır:
{{Taksobitki
| ad = FrenkBektaşi üzümü
| resim = Ribes sanguineum blossom (aka)Stachelbeeren.jpg
| resim_bilgi = ''Ribes[[Avrasya sanguineum''bektaşi çiçeğiüzümü]]
| statü =
| alem = [[Bitki|Plantae]]
| bölüm = [[Kapalı tohumlular|Magnoliophyta]]Eudikotyledonlar <br />(<small>Kapalı tohumlular</small>)
| sınıf = [[İki çenekliler|Magnoliopsida]]Kerneudikotyledonlar <br />(<small>İki çenekliler</small>)
| takım = [[Saxifragales]]
| familya = '''[[Grossulariaceae''']] (<small>Frenk üzümügiller</small>)
| cinsaltfamilya = Ribes
| cins_yazarcins = [[CarolusFrenk Linnaeus|L.üzümü]]
| altcins = [[Cerasus]]
| altbaşlık = Türler
| tür = Ribes uva-crispa
| açıklama = Metne bakınız
| ikili_ad = Ribes grossularia
| dış_bağlantılar = {{commons-species|Ribes}}
}}
'''Frenk üzümü''' (''Ribes''), '''Grossulariaceae''' [[familyası]]nın tek ve içinde 150 türü barındıran cinsidir.
 
'''Bektaşi üzümü''', ufak, sarımsı-yeşil veya kırmızımsı renkte, şeffaf, tüylü kabuklu, yumuşak bir [[meyve]]. Lat. Ríbes úva-críspa
Cins, [[Kuzey Yarımküre]]nin ılıman kesimlerinde doğal olarak yetişir.
 
== Türleri (seçme) ==
Cinsin [[meyve]]leri bazı [[Lepidoptera]] türlerinin larvalarınca kullanılır.
* ''Achilles'': mor-kırmızı ilâ kırmızı bir meyvedir. Tadı güzel, orta kalınlıkta kabuklu, kolay toplanabilen, yüksek verimli, Amerikan bektâşi üzümünden [[külleme]] etkilenir. Orta derecede dikenlidir.
* ''Yeşil Küre'': geniş ve oval büyük meyvedir. Kalın ve dayanıklı açık yeşil kabukludur. Tatlıyla ekşi arası aromatik tadı olup yüksek verimlidir. Küllemeye meyyaldir (Alm. ''sehr mehltauanfällig'')
* ''Invicta'': yeşil, orta büyüklüktü, kalın kabuklu oval bir meyvedir. Kolay toplanabilir; kısa yumuşak dikenleri olup küllemeye dayanıklıdır (Alm. ''mehltauanfest'').
* ''Pax'': kırmızı, hafif tüylü meyve, külleneye dayanıklıdır
* ''Xenia'': açık kırmızı renkte büyük bir meyvedir. Biraz küllemeden etkilenir. Boyu ufak-tefek olup tadı güzeldir
 
== İçerik maddeleri ==
Yedi tane altcinsi tanımlanmıştır. Bazı taksonomistler cinsi farklı şekilde ayırabilmektedir.
 
{| class="wikitable"
;Türlerin bazıları:
| colspan="13" align="center" | 100 g bektâşi üzümü ortalamada şunları içerir:<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.uni-hohenheim.de/wwwin140/info/interaktives/lebensmittel.htm |başlık=Interaktive Online-Berechnung der Universität Hohenheim |erişimtarihi=8 Temmuz 2011 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20120111180027/https://www.uni-hohenheim.de/wwwin140/info/interaktives/lebensmittel.htm |arşivtarihi=11 Ocak 2012 |ölüurl=yes }}</ref> [https://web.archive.org/web/20160305031927/http://ia-info.dyndns.org/cgi-bin/ffq.exe?T1=F305111%20Stachelbeere%20frisch&T31=100&datei=lebensmittel.htm sämtliche Werte]
== Türler ==
|-
{{Sütun-başla|width=auto}}
| [[kcal]] || [[Kilojoule|kJoule]] || [[Su]] || [[Yağ]] || [[Karbonhidratlar]] || [[Potasyum]] || [[Kalsiyum]] || [[Magnezyum]] || [[Fosfor]] || [[C vitamini]] || [[E vitamini]] || [[Folik asit]] || [[Karoten]]
{{Sütun-kes}}
|- align="center"
* ''[[Ribes aciculare]]'' Sm.
| 44,0 || 184 || 85,7 g || 0,2 g || 8,5 g || 200,0&nbsp;mg || 30,0&nbsp;mg || 15,0&nbsp;mg || 30,0&nbsp;mg || 35,0&nbsp;mg || 0,6&nbsp;mg || 3,0&nbsp;µg || 0,2&nbsp;mg
* ''[[Ribes alpestris]]'' (Decne) A.Berger
|}
*[[Alp frenk üzümü]] (''Ribes alpinum'') L.
* ''[[Ribes altamirani]]'' Jancz.
* ''[[Ribes ambiguum]]'' Maxim.
* ''[[Ribes americanum]]'' Mill.
* ''[[Ribes aureum]]'' Pursh
* ''[[Ribes bracteosum]]'' Douglas ex Hook.
* ''[[Ribes burejense]]'' F.Schmidt
* ''[[Ribes californicum]]'' Hook. & Arn.
* ''[[Ribes cereum]]'' Douglas
* ''[[Ribes ciliatum]]'' Humb. & Bonpl.
* ''[[Ribes coloradense]]'' Cov.
* ''[[Ribes curvatum]]'' Small
* ''[[Ribes cynosbati]]'' L.
* ''[[Ribes diacanthum]]'' Pall.
* ''[[Ribes distans]]'' Jancz.
* ''[[Ribes divaricatum]]'' Douglas
* ''[[Ribes echinellum]]'' (Cov.) Rehder
* ''[[Ribes emodense]]'' Rehder
* ''[[Ribes fasciculatum]]'' Siebold & Zucc.
* ''[[Ribes fragrans]]'' Pall.
* ''[[Ribes gayanum]]'' (Spach) Steud.
* ''[[Ribes giraldii]]'' Jancz.
* ''[[Ribes glaciale]]'' Wallich
* ''[[Ribes glandulosum]]'' Grauer ex Weber
* ''[[Ribes glutinosum]]'' Benth.
* ''[[Ribes grossularioides]]'' Maxim.
* ''[[Ribes henryi]]'' Franch.
* ''[[Ribes hirtellum]]'' Michx.
* ''[[Ribes hudsonianum]]'' Richards
* ''[[Ribes indecorum]]'' Eastw.
* ''[[Ribes inebrians]]'' Lindl.
* ''[[Ribes inerme]]'' Rydb.
* ''[[Ribes irriguum]]'' Douglas
* ''[[Ribes japonicum]]'' Maxim.
* ''[[Ribes lacustre]]'' (Pers.) Poir.
* ''[[Ribes lasianthum]]'' Greene
* ''[[Ribes laurifolium]]'' Jancz.
* ''[[Ribes laxiflorum]]'' Pursh
* ''[[Ribes leptanthum]]'' A.Gray
{{Sütun-kes}}
* ''[[Ribes lobbii]]'' A.Gray
* ''[[Ribes longeracemosum]]'' Franch.
* ''[[Ribes luridum]]'' Hook. & Thoms.
* ''[[Ribes malvaceum]]'' Sm.
* ''[[Ribes mandschuricum]]'' (Maxim.) Komarov
* ''[[Ribes maximowiczii]]'' Batal.
* ''[[Ribes menziesii]]'' Pursh
* ''[[Ribes meyeri]]'' Maxim.
* ''[[Ribes missouriense]]'' Nutt.
* ''[[Ribes montigenum]]'' McClat.
* ''[[Ribes moupinense]]'' Franch.
* ''[[Ribes multiflorum]]'' Kit.
* ''[[Ribes nevadense]]'' Kellogg
* [[Siyah frenk üzümü]] (''Ribes nigrum'') L.
* ''[[Ribes niveum]]'' Lindl.
* ''[[Ribes odoratum]]'' H.L.Wendl.
* ''[[Ribes orientale]]'' Desf.
* ''[[Ribes oxyacanthoides]]'' L.
* ''[[Ribes petiolare]]'' Fisch.
* ''[[Ribes petraeum]]'' Wulf.
* ''[[Ribes pinetorum]]'' Greene
* ''[[Ribes procumbens]]'' Pall.
* ''[[Ribes pulchellum]]'' Turcz.
* ''[[Ribes quercetorum]]'' Greene
* ''[[Ribes roezlii]]'' Reg.
* ''[[Ribes rotundifolium]]'' Michx.
* [[Kırmızı frenk üzümü]] (''Ribes rubrum'') L.
* ''[[Ribes sanguineum]]'' Pursh
* ''[[Ribes setosum]]'' Lindl.
* ''[[Ribes silvestre]]'' (Lam.) Mert. & Koch
* ''[[Ribes speciosum]]'' Pursh
* ''[[Ribes spicatum]]'' Robson
* ''[[Ribes stenocarpum]]'' Maxim.
* ''[[Ribes tenue]]'' Jancz.
* ''[[Ribes triste]]'' Pall.
* ''[[Ribes ussuriense]]'' Jancz.
* ''[[Ribes uva-crispa]]'' L.
* ''[[Ribes viburnifolium]]'' A.Gray
* ''[[Ribes vilmorinii]]'' Jancz.
* ''[[Ribes viscosissimum]]'' Pursh
* ''[[Ribes warszewiczii]]'' Jancz.
* ''[[Ribes wolfii]]'' Rothr.
{{Sütun-sonu}}
 
== Dış bağlantılarKaynakça ==
{{Kaynakça}}
* [https://web.archive.org/web/20051220171027/http://www.uga.edu/fruit/ribes.htm ''Ribes'']
 
{{meyve-taslak}}
 
[[Kategori:Ribes| ]]
[[Kategori:Grossulariaceae]]
[[Kategori:Kuzey Amerika florası]]
[[Kategori:Avrupa florası]]
[[Kategori:Asya florası]]
[[Kategori:Kaliforniya florası]]
[[Kategori:Kuzey Amerika'daki bahçe bitkileri]]
[[Kategori:Avrupa'daki bahçe bitkileri]]
[[Kategori:Carl Linnaeus tarafından adlandırılmış taksonlar]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Bektaşi_üzümü" sayfasından alınmıştır