Ermeniler tarafından Gamirk (''Ermenice'': Գամիրք) olarak telaffuz edilen Gemerek (''Osmanlıca'': كمرك - گمرك - گمهرك) ismine dair yeterince açıklayıcı herhangi bir yazılı bilgi mevcut değildir.<ref>Kasaba ve Köyleri ile Gemerek Tarihi, Ali Bıyık, Berikan Yayınevi, Ankara 2009</ref> [[Ali Cevan|Ali Cevad]]’a (?-[[1943-44 İstanbul Kupası|1914 İstanbul]]) göre Tonus ilçesinin beldesi olan Gemerek’in adının nereden geldiği bilinmemektedir. Ayrıca Gemerek ismine [[Gaziantep]]’te de rastlamaktayız. Halk tarafından kabul edilen Kemer-i Ak kelimesinin zamanla değişerek Gemerek ismini aldığı söylenmekte ise de akademik ve mantıklı bir geçerliliği olmadığı için itibar görmeyen bir izahattır.
Ermeniler tarafından Gamirk (''Ermenice'': Գամիրք) olarak telaffuz edilen Gemerek (''Osmanlıca'': كمرك - گمرك - گمهرك) ismine dair yeterince açıklayıcı herhangi bir yazılı bilgi mevcut değildir.<ref>Kasaba ve Köyleri ile Gemerek Tarihi, Ali Bıyık, Berikan Yayınevi, Ankara 2009</ref> [[Ali Cevan|Ali Cevad]]’a (?-[[1943-44 İstanbul Kupası|1914 İstanbul]]) göre Tonus ilçesinin beldesi olan Gemerek’in adının nereden geldiği bilinmemektedir. Ayrıca Gemerek ismine [[Gaziantep]]’te de rastlamaktayız. Halk tarafından kabul edilen Kemer-i Ak kelimesinin zamanla değişerek Gemerek ismini aldığı söylenmekte fakat akademik ve mantıklı bir geçerliliği olmadığı için biz buna itibar etmiyoruz. Son yıllarda yapılan akademik çalışmalar ile Gemerek ismi hakkında şu bilgilere sahip olmaktayız. Gemerek ismi, [[Prof. Dr. Bilge UMAR]]’ın tespiti ile Hititler zamanından kalma bir isim olup orijinal söylenişi [[Gamaraha]]’dır. [[Prof. Dr. Tuncer GÜLENSOY]], Gemerek isminin Türkçe bir isim olduğunu belirtir fakat biz, bunu şu şekilde açıklamaktayız. [[Prof. Dr. M. Fahrettin Kırzıoğlu]]’nun tespiti ile: “…Tevrat-ı Şerif’de: Nuh Nebi’nin, yeryüzündeki insanların Tufan’dan sonra ilk ataları gösterdiği üç oğlundan birisi Yasef (Yapheth)’in oğlu “Gomer” diye anılan Kimmerler, Asurluları bunaltmışlar ve Urmiye Gölü doğusundan sonra Adana/Çukurova’ya Kızılırmak bölgesine varıncaya kadar göçüp hâkim olmuşlardır. Bunlardan, Trabzon-Bayburt arasındaki “Kemer Dağı”, Sivas-Kayseri arasında ve Kızılırmak boyundaki “Gemerek” ile Kars-Arpaçayı solundaki, “Gümürü/Gümrü”, Rize Çayeli İlçesi çıkışındaki “Kemer Köyü” ( Kemer Köyü 1600 lü yıllarda bölgeye gelen Türk boylardan birine ait bir aile tarafından ilk kez yerleşim kurularak oluşturulmuş bir Köydür.) gibi coğrafya hatıraları günümüze kadar kalmıştır. Yukarıda açıkladığımız Gemerek kelimesini özetle şu şekilde açıklayabiliriz: Türk ırkının, daha çok gök gözlü, kumral ve sarışın tipinde tanınan; Altay Dağları ile Irtış Irmağı arasındakileri [[Kimekler|Kimek]]/[[Kemak]], [[Ural Dağları]] ile Karpatlar arasındakileriyle Kafkaslar kuzeyindekileri ise, Kimar/Kimmer diye anılırdı. Kayseri-Sivas arasında ve Kızılırmak solundaki bölgenin adı Gemerek de, Kimmerler anlamında ve onlardan kalmıştır.” Ayrıca [[Prof. Dr. Ali AKTAN]], [[Gemerek, Keklicek|Gomer+ek]]/[[Kimmer+ek]] kelimesi ile Gemer+ek kelimesinin benzerliğini bana izah ettikten sonra “-ek” kelimesinin Türkçede çokluk eki olduğunu ve özellikle Gemerek kelimesini Peçen+ek kelimesi ile kıyaslayarak Gemerek kelimesinin Kimmerler’den bir yadigâr olduğunu tespit ettiler. Yukarıdaki açıklamalara güvenerek ve şahsıma ait tespit ile Gemerek kelimesinin Türkiye [[Türkçe Vikipedi|Türkçesi]]’ndeki yazılışı ve okunuşu ile Kimmerler kelimesini farklı dillerdeki yazılış ve okunuşunu karşılaştırarak şu şekilde açıklamaya çalıştım: “Kimmerler isminin değişik dillerdeki yazılışını şöyle sıralayabiliriz: ‘Farsça’daki (کیمری), [[Macarca]]’daki (Kimmerek) ve İngilizce’deki (Cimmerians) kelimeleri ile özellikle adı geçen kelimenin Farsça ve Macarca’daki yazılış ve okunuşlarını düşündüğümüz de Gemerek kelimesi başlangıçta bir topluluğu ([[Kimmerler]]) belirtirken kelimenin günümüze değin coğrafi bir ad olarak geldiğini söyleyebiliriz.’ Ayrıca Sis Kazâsı (Sis Sancağı)’nda Yörükan [<nowiki/>[[Oğuzlar]]-[[Türkmenler]]] tâifesinden Gemerik Cemâatını da bilmekteyiz.” Açıkladığımız Gemerek kelimesinin Türkçe bir isim olduğunu söyleyip bu açıklamadan başka, kelimeye farklı anlam arayışı içinde olmanın ve yapılan farklı açıklamaların tutarlı olmadığını düşündüğümüzden, bu anlamların akademik bir önemi olmayıp itibar edilmemelidir.
