İran: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k →‎İran Meclisi: düzeltme
gamaan tarafından yapılan 40.000 kişilik anket sonuçları eklendi.
672. satır:
 
=== Din ===
{{Pasta grafiği
İran nüfusunun dinî yapısının %90'ını [[Şiî]] [[Müslüman]]lar, %8'ini [[Sünnî]] [[Müslüman]]lar, kalan %2'sini ise diğer dinlere mensup insanlar [[Ahli-Hak]], [[Bahailik|Bahâîler]], [[Sâbiîlik|Sâbiîler]], [[Hinduizm|Hindular]], [[Hristiyanlık|Hristiyanlar]] (Ermeniler (İsfahan), [[Keldânî]]ler, Ortodoks Gürcüler), [[Musevîlik|Musevîler]], [[Sâbiîlik|Sâbiîler]], [[Yezîdîlik|Yezîdîler]] ve [[Zerdüştlük|Zerdüştler]] (Yezd civarı) oluşturmaktadır.<ref name="CIA" /> Hindu, Keldani ve Sâbiîlik inançlarıa bağlı topluluklar azdır. İran'da dinî azınlıkların inanç özgürlüğü anayasal güvence altına alınmış olup azınlık temsilcilerine (Ortodoks Hristiyanlık, Musevîlik ve Zerdüştlük) Meclis'te koltuk ayrılmıştır. İran hükûmeti tarafından "sapkın bir inanç" olarak nitelendirilen [[Bahâîlik]] ise yasak olup bazen sert kovuşturmalara uğramaktadır.<ref name="fdih1">{{Web kaynağı | url = http://www.fidh.org/IMG/pdf/ir0108a.pdf | başlık = Discrimination against religious minorities in Iran | erişimtarihi = 19 Mart 2007 | yayımcı = fdih.org | tarih = 1 Ağustos 2003 | yazar = International Federation for Human Rights | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160415083335/https://www.fidh.org/IMG/pdf/ir0108a.pdf | arşivtarihi = 15 Nisan 2016 | ölüurl = no }}</ref><ref name="ihrdc">{{Web kaynağı | url = http://www.iranhrdc.org/english/pdfs/Reports/bahai_report.pdf | başlık = A Faith Denied: The Persecution of the Bahá'ís of Iran | erişimtarihi = 19 Mart 2007 | yayımcı = Iran Human Rights Documentation Center | tarih = 2007 | yazar = Iran Human Rights Documentation Center | arşivurl = https://web.archive.org/web/20110225031511/http://www.iranhrdc.org/english/pdfs/Reports/bahai_report.pdf | arşivtarihi = 25 Şubat 2011 | ölüurl = yes }}</ref>
|thumb = right
|caption = İran'da din (Gamaan 2020)<ref>[https://gamaan.org/2020/09/09/gamaan-iran-religion-survey-2020/]</ref>
|label1 = Şii Müslüman
|value1 = 32.2
|color1 = LimeGreen
|label2 = Yok
|value2 = 22.2
|color2 = Red
|label3 = Ateist
|value3 = 8.8
|color3 = Gray
|label4=Zerdüşt
|value4=7.7
|color4=Yellow
|label5=Spiritüel
|value5=7.1
|color5=lightblue
|label6=Agnostik
|value6=5.8
|color6=DarkBlue
|label7=Sünni Müslüman
|value7=5.0
|color7=Green
|label8=Mistik (Sufi)
|value8=3.2
|color8=Brown
|label9=Hümanist
|value9=2.7
|color9=DarkGray
|label10=Diğerleri
|value10=3.3
|color10=Silver
|label11=Hristiyan
|value11=1.5
|color11=Purple
|label12=Bahai
|value12=0.5
|color12=DarkGreen
|label13=Yahudi
|color13=white
|value13=0.1
}}
İran nüfusunun dinî yapısınınyapısını resmi olarak %90'ını [[Şiî]] [[Müslüman]]lar, %8'ini [[Sünnî]] [[Müslüman]]lar, kalan %2'sini ise diğer dinlere mensup insanlar [[Ahli-Hak]], [[Bahailik|Bahâîler]], [[Sâbiîlik|Sâbiîler]], [[Hinduizm|Hindular]], [[Hristiyanlık|Hristiyanlar]] (Ermeniler (İsfahan), [[Keldânî]]ler, Ortodoks Gürcüler), [[Musevîlik|Musevîler]], [[Sâbiîlik|Sâbiîler]], [[Yezîdîlik|Yezîdîler]] ve [[Zerdüştlük|Zerdüştler]] (Yezd civarı) oluşturmaktadır.<ref name="CIA" /> Hindu, Keldani ve Sâbiîlik inançlarıa bağlı topluluklar azdır. İran'da dinî azınlıkların inanç özgürlüğü anayasal güvence altına alınmış olup azınlık temsilcilerine (Ortodoks Hristiyanlık, Musevîlik ve Zerdüştlük) Meclis'te koltuk ayrılmıştır. İran hükûmeti tarafından "sapkın bir inanç" olarak nitelendirilen [[Bahâîlik]] ise yasak olup bazen sert kovuşturmalara uğramaktadır.<ref name="fdih1">{{Web kaynağı | url = http://www.fidh.org/IMG/pdf/ir0108a.pdf | başlık = Discrimination against religious minorities in Iran | erişimtarihi = 19 Mart 2007 | yayımcı = fdih.org | tarih = 1 Ağustos 2003 | yazar = International Federation for Human Rights | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160415083335/https://www.fidh.org/IMG/pdf/ir0108a.pdf | arşivtarihi = 15 Nisan 2016 | ölüurl = no }}</ref><ref name="ihrdc">{{Web kaynağı | url = http://www.iranhrdc.org/english/pdfs/Reports/bahai_report.pdf | başlık = A Faith Denied: The Persecution of the Bahá'ís of Iran | erişimtarihi = 19 Mart 2007 | yayımcı = Iran Human Rights Documentation Center | tarih = 2007 | yazar = Iran Human Rights Documentation Center | arşivurl = https://web.archive.org/web/20110225031511/http://www.iranhrdc.org/english/pdfs/Reports/bahai_report.pdf | arşivtarihi = 25 Şubat 2011 | ölüurl = yes }}</ref>
 
Ülkenin resmî mezhebi olan [[Şiîlik]] ve 12 İmam (İsna Aşeriye) inancı, ülkenin özellikle orta ve kuzey kısımlarında güçlüdür. Sünnilik inancıysa ağırlıklı olarak ülkenin kuzeybatısındaki Kürtler ile Pakistan sınırındaki Belûcilerde ve Horasan eyaletinde yerleşik Türkmen aşiretlerinde yaygındır.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/İran" sayfasından alınmıştır