Balıkesir'in Kurtuluşu: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Fotoğraf yeri düzenlendi. |
Kaynak ekleme |
||
22. satır:
İşgalin gerçekleşmesinden sonra çekilen Türk kuvvetlerinin dağlarda olduğunu sanarak pusuya düşmekten çekinen Yunan Kumandanlığı, kendi birliklerinin Balıkesir’de düzenli toplanmasını bekledi. Yunan Kumandanlığı, kendilerine “Hoşgeldiniz” diyen [[Hürriyet ve Îtilâf Partisi]] âzâlarını yardıma çağırdı. Onların verdikleri listelerden, kaçmayıp şehirde kalan Kuvâ-yi Milliye'ye hizmet etmiş kişiler bir bir tespit edildiler ve toplanıp hapse atıldılar. Yunan Kumandanlığı’nın ilk yaptığı işlerden biri Postahane’deki memur ve telgrafçıları değiştirmek oldu. Yerlerine [[Rum]] ve [[Ermeniler|Ermeni]] memurlar getirildi.
Kollarında Yunan bayraklı pazubent ve şeritle “Kuvâcı avına” çıkan Hürriyet ve Îtilâf Partisi taraftarları, 36 kişiyi Yunan Kumandanlığı’na teslim ettiler. İşgâlin ertesi günü Yunan askerleri ve yerli Rumlar, evlerini terketmiş olan Kuvâ-yi Milliyeciler'in mallarını ve evlerini yağma ettiler. Dairelerdeki memurların bir kısmı yerlerinde bırakıldı. Kuvâ-yi Milliye yanlısı olanlar, bazı Yunan destekçisi Müslümanların gayretkeşliğiyle kovuldu. Belediye reisliğine, Hürriyet ve Îtilâf Partisi Başkanı [[Giridîzâde Muhiddin Bey]] getirildi. İşgâlin ilk günleri yakalanıp hapsedilenler, yerli Rum ve Ermeniler’in araya girip kefil olmalarıyla, bir daha politikayla uğraşmayacaklarına yemin ettirilip, bir buçuk ay kadar sonra salıverildi.<ref name=":3">{{Web kaynağı|url=http://www.balikesirliler.com/index.php/tr/balikesir/hakk-nda/ayhanhoca/bal-kesirin-kurtulusu|başlık=İşgal Yılları ve Balıkesir’in Kurtuluşu|erişimtarihi=5 Eylül 2020|tarih=|çalışma=Aydın Ayhan|yayıncı=balikesirliler.com}}</ref>
Milli müfrezelerden bazıları köylerini korumak için silahlarını elden bırakmamış, küçük gruplar halinde dağlara çekilmişlerdi. Bandırma’ya çıkan Yunan birlikleri, yerli Rumlar ve bazı [[Anzavur]] askerleri tarafından karşılandı. Esas ordu birlikleri Balıkesir’e doğru hareket ettirildiğinde, Bandırma’da Yunan jandarmaları, Yunan gemileri mürettebatının oluşturduğu bahriyeliler kaldı. Bunların ilk işleri, şehirde milli hareketi destekleyenleri bulup tutuklamak ve bazılarını asmak oldu. Milli hareketin Bandırma’daki temel direklerinden olan [[Çerkes Hasan Bey]], işbirlikçilerin teklifiyle [[Liman Meydanı]]’nda büyük hakarete uğrayıp şehit edildi.
28. satır:
Balıkesir içinde ve çevre bölgelerde bazı vatansever insanlar, işgal karışıklığı durduktan sonra, işgale karşı ne yapabiliriz sorusuna cevap aramaya başladılar. Bu günlerde, Balıkesir’de avukatlık yaparken işgal sonrası [[Ankara]]’ya kaçan ve Millî Hükûmet tarafından yöreyi tanıdığı için Demirci’ye Kaymakam olarak gönderilen [[İbrahim Ethem Bey]], Yunanlılar’ın burayı da işgal etmeleri üzerine teslim olmadı ve bölgedeki jandarma birliği ve [[Parti Mehmet Pehlivan]] ile [[Halil Efe]]’nin gruplarını da yanına alarak [[Sındırgı]] dağlarına çekildi.
Bu haber üzerine Balıkesir eşrâfı Yunancılar’a ve Yunanlılar’a fark ettirmeden gizli, “Askerî Polis”, kısa adıyla “Ayın-Pe” teşkilatını göreve çağrıldı. Ayın-Pe hemen kuvvetli bir dayanışma birliği hâline geldi. İşgalin başlamasıyla korumasız kalan köylüler gizlice silahlanıyorlardı. [[İvrindi]] Nahiye Müdürü olan ve Koca Müdür lâkabıyla tanınan [[Tevfik Bey]], İvrindi dağlarına, efelerin yanına gitti. Bunları milli bir müfreze olarak teşkilatlandırıp başlarına geçti. Çevredeki nahiye müdürlüğü sırasında tanıdığı diğer efeleri de yanına çağıran Tevfik Bey güçlü bir müfreze kurdu. Sındırgı Dağları’nda bulunan İbrahim Ethem Bey’e bağlandı.<ref name=":3" />
'''Yunan İşgali sırasında bölgedeki silahlı güçler'''
'''1) Yunan nizâmî birlikleri'''
96. satır:
5 Eylül sabahı Yunan askerleri eşyalarını taşıyıp yüklüyorlardı. 4-5 Eylül gecesi Balıkesir’e hakim tepelerde halk tarafından ateşler yakılmıştı. Tepelerde kum gibi ateş ışıklarını gören Rumlar o gece kaçmışlardı. Yunan Kumandan ise son trenle şehirden ayrıldı.
5-6 Eylül gecesi [[Balıkesirli Arslan Ağa|Balıkesirli Arnavut Arslan Ağa]] bir keşif koluyla Balıkesir’e girmiş ve şehrin sabaha kurtulacağı müjdesini ulaştırmıştı. Şehir bütün gece uyumadı. Her kapı tek tek çalınarak, sabah karşılamaya çıkılacağı bildirildi.<ref name=":3" />
=== '''İlçelerin kurtuluşu''' ===
115. satır:
17 Eylül günü Bandırma yakınlarına gelen ve burada düşman kalmadığını öğrenen Türk Ordusu, Paşabayırı üzerinden Erdek’e yöneldi. [[Akçapınar, Gönen|Akçapınar]] Köyü önlerinde Yunan artçı güçlerinin pususuna düşen Türk askerleri pek çok kayıp verdiler. Alay ve tabur kumandanları öne atılıp askere cesaret vermek isterken şehit oldular. Düşman daha fazla beklemeyerek kısa sürede kaçtı. Ertesi gün harekatı devam ettiren Türk kuvvetleri Erdek yakınlarında, [[Albayrak Tepesi]]'nde, Yunanlılar’la gene bir çatışmaya girdiler. Daha fazla tutunamayan Yunan kuvvetleri yanlarına yerli Rum ve Ermenileri de alarak limandaki gemilerine binip Anadolu’yu terk ettiler.
Burada atılan kurşunlar, [[Türk Kurtuluş Savaşı]]’nın son kurşunlarıydı.<ref name=":3" />
== Atatürk’ün Balıkesir’e ilk gelişi ==
| |||