İradecilik: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
kDeğişiklik özeti yok
kDeğişiklik özeti yok
1. satır:
 
'''Voluntarizm''' ya da '''iradecilik''' ya da '''istenççilik''', "[[İstenç|iradeye]] ([[Latince]]: ''voluntas)'' [[Zekâ|zekâdan]] daha baskın rol atfeden bir metafizik veya psikolojik sistem" <ref name="Brit">[https://www.britannica.com/topic/voluntarism-philosophy Voluntarism (philosophy)] – [[Britannica.com]]</ref> ya da eşit derecede "gerek evrende gerekse insan davranışlarında [[İstenç|iradenin]] temel faktör olduğu öğreti". <ref>{{Kitap kaynağı|başlık=[[The Story of Philosophy]]|yer=New York City, New York|yayıncı=Touchstone Books-Simon & Schuster|yıl=1926|isbn=0-671-69500-2}}</ref> Voluntarizm felsefe tarihi boyunca çeşitli noktalarda ortaya çıkmış, [[metafizik]], [[psikoloji]], [[siyaset felsefesi]] ve [[İlahiyat|teoloji]] alanlarında uygulama görmüştür.
 
Voluntarizm terimi [[Ferdinand Tönnies]] tarafından felsefe literatürüne kazandırılmış ve özellikle [[Wilhelm Wundt]] ve [[ Friedrich Paulsen |Friedrich Paulsen]] tarafından kullanılmıştır.
7. satır:
 
=== Ortaçağ teolojik voluntarizmi ===
[[John Duns Scotus|Duns Scotus]] ve [[Ockhamlı William]] <ref>Walker, L. (1912). [http://www.newadvent.org/cathen/15505a.htm Voluntarism]. In The [[Catholic Encyclopedia]]. New York: Robert Appleton Company. Retrieved September 27, 2019 from [[New Advent]].</ref> (en önde gelen ortaçağ [[Skolastik felsefe|skolastik]] filozoflarından ikisi) ile ilişkili olarak '''ortaçağ teolojik voluntarizmi''' ([[meta-etik]] [[ Teolojik gönüllülük |teolojik voluntarizm]] ile karıştırılmamalıdır) genellikle ilahi iradeye ve insanın özgürlüğüne (''voluntas superior intellectu'') felsefi vurgu olarak kabul edilir. Örneğin, Scotus, ahlakın Tanrı'nın aklı veya bilgisinden çok, iradesi ve seçiminden kaynaklandığını savundu. Buna göre, Tanrı son kertede eylemlerinin rasyonelleştirilmesi ve mantık yoluyla açıklanması gerekmeyen ve mümkün olmayan, [[ Her şeye kadir |her şeye gücü yeten]] bir varlık olarak tanımlanmalıdır. Bu nedenle, voluntarizm genellikle [[Skolastik felsefe|skolastik]] [[Thomas Aquinas]] tarafından savunulan [[entelektüalizm]] ile çelişir. <ref>[http://www.iep.utm.edu/voluntar/ "Voluntarism"] entry in the ''[[Internet Encyclopedia of Philosophy]]''</ref>
 
=== Doğa felsefesine bir yaklaşım olarak teolojik voluntarizm ===
"https://tr.wikipedia.org/wiki/İradecilik" sayfasından alınmıştır