Düzleyiciler: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği |
Değişiklik özeti yok |
||
1. satır:
'''Levellerlar''' ([[İngilizce]]: ''Levellers'') ya da '''Düzleyiciler'''<ref>{{kitap kaynağı|başlık=Hangi Liberalizm?|yıl=2013|yayıncı=Liberte Yayınları|yer=İstanbul|isbn=978-975-6201-79-4|url=http://www.libertedownload.com/Ornek/Hangi_Liberalizm_OS.pdf|editör=Atilla Yayla|sayfa=126|biçim=pdf}}</ref> [[İngiliz İç Savaşı]] dönemindeki bir siyasi hareketti. Hareket üyeleri tarafından yazılan ''Agreement of the People'' adlı manifestoda halk egemenliğini, genel genişletilmiş oy hakkı, kanun önünde eşitlik ve dini hoşgörü istekleri dile getirilmiştir. İç savaşın ilk döneminde çok etkili olmuş olan hareket [[Londra]] halkı ve [[Yeni Ordu (İngiltere)|Yeni Ordu]] askerleri tarafından desteklenmiştir.
Kelimenin modern kullanım anlamıyla siyasi bir parti olamayan Leveller hareketi tek bir amaca bağlı olanları da kapsamıyordu. Ulusal ölçekte örgütlenen hareket özellikle Londra'daki bazı han ve tavernalarda temsilciliğe sahipti.<ref>Bunlardan en bilineni Islington'daki ''The Rosemary Branch''dir.</ref> 1648 Temmuz ayıyla 1649 Eylül ayı arasında ''Moderate''<ref>''Ilımlı''</ref> adlı bir gazete çıkartan hareket bildiri ve manifestolarla siyaset yapan ilk hareketlerdendir. Kıyafetlerine iliştirdikleri yeşil
==Adlandırma==
7. satır:
''Leveller'' kelimesi ilk olarak 17. yüzyıl İngiltere'sinde kırsal bölgelerdeki asileri ve muhalifleri aşağılamak için kullanılmış bir terimdir. Terim [[1607 Midland Olayları]] sırasında ortak mera alanının özel mülkiyete tahsis edilmesi kararı gereğince çitle çevrilmesine karşı çitleri yıkanlar için kullanılmıştır.<ref>Mayıs ayı boyunca süren olaylarda John Reynolds adlı bir gezgin tamirci önderliğinde büyümüş Hillmorton'da 3 bin, Warwickshire ve Cotesbach'da da 5 bin köylü olaylara karışmıştır.</ref>
Siyasi bir hareket olarak ilk kez Yeni Ordu içindeki ajitatörler ve onların Londralı destekçilerinin krala karşı mücadelelerini tarif etmek için adlandırma olarak kullanılmıştır. Terim daha sonrasında [[John Lilburne]], [[Richard Overton]] ve [[William Walwyn]] ekibi için kullanılır olmuştur. 1647-48 yıllarında yazılan eserlerde terime
[[Oxford English Dictionary|Oxford İngilizce Sözlüğü]] kelimenin siyasi olarak ilk kullanım tarihini 1644 olarak verir ama burada atıfta bulunan kaynak 1650 yılına aittir.<ref>[[Marchamont Needham]] tarafından yazılmış olan ''The Case for the Commonwealth of England Stated'' adlı el yazması</ref> Terim 1 Kasım 1647 tarihli bir mektupta kullanılmış ve 19. yüzyıl tarihçisi [[Samuel Rawson Gardiner]]<ref>1829-1902</ref><ref>İngiliz İç Savaşı konusunda uzman olan yazarın külliyatı için Bakınız [http://worldcat.org/identities/lccn-n50-15240/ Yazıları] {{En}} 3 Mart 2014 tarihinde erişilmiştir</ref> tarafından bu tarihten çok önce bir takma ad olarak kullanıldığı öne sürülmüştür.
14. satır:
Leveller siyasi istekleri Yeni Ordunun içinde büyüyen rahatsızlıklarla birlikte oluşmaya başlamıştır.''Agreement of the People'' adlı belgenin ilk taslakları ordu içinde [[Putney görüşmeleri]]nden önce belirmeye başlamıştır. Sonunda 1647 yılı Kasım ayında hazırlanan son hali önde gelen Leveller üyeleri Lilburne, Walwyn, Overton ve Prince imzasıyla 1649 yılı Mayıs ayında yayınlanmıştır.
Belgede genel oy hakkının neredeyse tüm erkek toplumu kapsayacak şekilde genişletilmesi, seçim reformu, Parlamento seçimlerinin iki yılda bir yapılması, din özgürlüğü ve borç yüzünden verilen hapis cezasının kaldırılması isteniyordu. Hareket genel olarak Parlamento ve yargı sistemindeki yolsuzlukların üzerine gidilmesi, din özgürlüğünün yaşama geçirilmesi, kanun dilinin halkın anlayacağı basitlikte yeniden kaleme alınması gibi talepleri de dile getiriyordu. Bu
==Kronoloji==
===Temmuz 1645===
[[John Lilburne]] Parlamento üyelerine hakaret ettiği için tutuklanır. Lilburne Parlamentonun davası için askerler çok zorlu şartlarda savaşıp ölürken vekillerin safahat içinde yaşamaya
===Temmuz 1646===
Bu dönemde Lilburne yeniden ve bu kez [[Londra Kalesi]]'nde hapsedilir. Gerekçe eski komutanı olan Manchester Earlünü monarşi yanlısı bir vatan haini olarak itham etmesidir. Lilburne'ün hapisten
===Eylül 1647===
Yeni Ordunun askerleri her bölükten kendilerini temsil etme göreviyle ajitatörler seçer. Bu temsilciler ordu komutanları
Orduda ''Grandee'' olarak adlandırılan rütbeli subaylar bu
Putney görüşmeleri tarafların hangi konularda anlaştıkları hangi konularda ise anlaşamadıklarını göstermek için oldukça aydınlatıcıdır. Örneğin [[Henry Ireton]], belgedeki anlamıyla verilen bir oy hakkının İngiltere'ye yeni gelmiş birisini kapsayıp kapsamayacağını sormuştur. Bu kişinin ülkede uzun vadeli çıkarı varsa oy verme hakkının olması gerektiğini, bunun da kişinin mülk edinip
===Kasım 1647===
43. satır:
===Nisan 1649===
1649 yılı Nisan ayında Albay John Hewson alayındaki 300 piyade askeri Leveller programı kabul
1649 yılı içinde Yarbay [[John Lilburne]] , [[William Walwyn]], [[Thomas Prince]] ve [[Richard Overton]] [[Londra Kalesi]]nde hapsedilir. Liderler burada Leveller hareketinin taleplerini yeniden kaleme alırlar ve 1 Mayıs 1649 tarihli ''An Agreement Of The Free People Of England'' adlı eser meydana gelir.<ref>Belgede modern İngiltere'de anayasal hak olan susma hakkı ve atanmış değil seçilmiş bağımsız bir yargı tarafından yargılan hakkı gibi hak talepleri dile getirilmiştir</ref>
|