East India Company: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Tarih bağlantısı düzenleme
Merahm (mesaj | katkılar)
İmla düzeltmeleri
2. satır:
1588'de [[Sir Francis Drake]] komutasındaki İngiliz donanmasının İspanya donanmasını ağır bir yenilgiye uğratmasından sonra, İngiliz ticaret gemileri okyanuslarda daha etkin faaliyet göstermeye başlayıp özellikle Hindistan seferlerine başladılar. Denizci tacirler bir araya gelip sermayelerini arttırırlarken, İngiltere kraliçesi [[I. Elizabeth]]'den de ayrıcalıklar almaya çalıştılar. Sonunda 31 Aralık 1600'de '''Doğu Hindistan Şirketi''' için bu ayrıcalıkları almayı başardılar. '''Doğu Hindistan Şirketi''' ({{Dil|en|East India Company|dil_adı=e}}) veya '''İngiliz Doğu Hindistan Şirketi'''<ref name="Britannica">{{BritannicaDVD|East India Company|2012}}</ref>, [[Doğu Hint Adaları]]'yla ticaret amacıyla kurulmuş olan; ama daha çok [[Hint altkıtası]]yla ticaret yapan bir İngiliz ([[Birleşme Antlaşması|1707]]'den sonra Britanya) [[anonim şirket]]iydi. Doğu ve Güneydoğu Asya'da bir ticaret [[tekel]]i olarak ortaya çıkan şirket zamanla politik bir oluşum hâline geldi.<ref name="Britannica"/> 18. yüzyılın başlarından 19. yüzyılın ortalarına kadar Britanya [[emperyalizm]]inin bir aracı olarak kullanıldı.<ref name="Britannica"/> 19. yüzyılda [[Çin]]'deki faaliyetleri Britanya etkisinin Çin'e yayılmasında etkili oldu.<ref name="Britannica"/>
 
Şirkete 1600 yılında [[kraliyet imtiyaznamesi]] verilmiştir,<ref>''[http://books.google.com/books?id=sc0NAAAAIAAJ&printsec=titlepage&source=gbs_summary_r&cad=0 The Register of Letters &c. of the Governor and Company of Merchants of London trading into the East Indies, 1600–1619]''. On page 3, a letter written by Elizabeth I on 23 January 1601 ("Witnes o<sup>r</sup> selfe at Westminster the xxiiij<sup>th</sup> of Ianuarie in the xliij<sup>th</sup> yeare of o<sup>r</sup> Reigne.") states, "Haue been pleased to giue lysence vnto o<sup>r</sup> said Subjects to proceed in the said voiadgs, & for the better inabling them to establish a trade into & from the said East Indies Haue by o<sup>r</sup> tres Pattents vnder o<sup>r</sup> great seale of England beareing date at Westminster the last daie of&nbsp;december last past incorporated o<sup>r</sup> said Subjecte by the name of the '''Gou<sup>r</sup>no<sup>r</sup> & Companie of the me<sup>r</sup>chaunts of London trading into the East Indies''', & in the same tres Pattents haue geven them the sole trade of theast Indies for the terme of XV<sup>teen</sup> yeares ..."</ref> bu da onu Avrupa'daki diğer Doğu Hindistan şirketleri içerisinde en eskisi yapmaktadır. Şirketin hisseleri zengin tüccarlara ve asilzadelere aitti. Hükümetin hiç hissesi yokturveyoktur ve şirket üzerinde sadece dolaylı kontrole sahipti. Şirketin kendine ait büyük bir ordusu mevcuttur ve bu orduyla [[Hindistan]]'ın önemli bölümünü kontrol etmekteydi.
 
Şirketin ana ticaret maddeleri [[afyon (narkotik)|afyon]] (uyuşturucu), pamuk, ipek, [[Çivit otu|çivit boyası]], tuz, [[güherçile]] ve çaydı. Şirket Hindistan'ın büyük kısmını yönetimi altına aldı, bu bölgelerde askeri güç kullandı. [[Hindistan'da şirket yönetimi]] etkin olarak 1757'de [[Plassey Muharebesi]]'yle başladı ve 1858 yılına kadar devam etti. [[1857 Hint Ayaklanması]]'nın ardından [[1858 Hindistan Hükümeti Yasası]]yla [[Kraliyet (Birleşik Krallık)|Britanya kraliyeti]]ne [[Britanya Hindistanı|Hindistan]]'da doğrudan yönetimi verildi. Şirket [[1773 Düzenleme Yasası]]'yla 1874 yılında feshedildi.
 
== Şirketin Bayrakları ==