Enes bin Mâlik: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Beyzade8427 (mesaj | katkılar)
Hayatına dair açıklamalar girilmiştir.
Gerekçe: VP:TBA
Etiket: Elle geri alma
85. satır:
 
[[Hicret]]ten on yıl önce (612) doğmuş, 10 yaşından itibaren [[Muhammed bin Abdullah|Muhammed]]'e hizmet etmiş ve vefatına kadar onun yanından hiç ayrılmamıştır. Bu birliktelik sayesinde en çok [[hadis]] [[rivayet]] eden sahabilerden biri olmuştur.{{kaynak belirt}}<br/>
[[Muhammed bin Abdullah]] [[Mekke]]'den [[Medine]]'ye göç ettikten sonra sahabeler ona hediyeler veriyordu. Ümmü Süleym ismindeki bir kadın sahabe de çok fakir olduğu için verecek bir hediye bulamamıştır. Bunun üzerine 10 yaşındaki oğlunu vermeye karar vermiştir. Bu teklifini bildirmiş ve o da olumlu yanıt vermiştir. O günden sonra Enes Hz. [[Muhammed bin Abdullah|Muhammed]]'in (SAV) yanından hiç ayrılmamıştır ve ona en yakın isimlerden biri olmuştur.
 
== Hayatı ==
91. satır:
 
==== Medine Yılları ====
Enes`in ailesi, Hazrec kabilesinin bir kolu olan Beni Neccar`dan Ümmü Süleym bint-i Milhan ve Mâlik ibn en-Nadr`dır. Sonİslamiyete göre son peygamber olarak kabul edilen Muhammed bin Abdullah (SAV) Medine`ye göç ettiğinde, Enes sekiz on yaşlarında bulunuyordu. Annesinin Enes`i ona hediye etmesiyle, Muhammed bin Abdullah`ın (SAV) ölümüne kadarki on sene boyunca hizmetinde bulunmuştur. Bedir Savaşı`nda hazır bulunmakla beraber aktif olarak savaşa katılmamıştır.
 
==== Dört Halife Dönemi ====
[[Ebû Bekir]] döneminde, [[Bahreyn]] bölgesinin [[zekât]]ını toplamakla vazifelendirilmiştir. [[Ömer bin Hattab]]’in zamanında ise Medine’de hem yönetimde danışma heyeti olarak fonksiyonu bulunan meşveret meclisinde bulunmuş, hem de fıkıh dersleri vermeye başlamıştır. [[Osman bin Affan]] zamanında [[Basra]]’da kalan fıkıh dersleri vermeye devam eden Enes bin Mâlik, [[Ali bin Ebu Talib]]`in halifeliği zamanında da yaşamıştır.
 
Enes b. Mâlik aynı zamanda iyi bir ok atıcısıydı. Çocuklarını da bu spora teşvik eder, onlara ok yarışları yaptırırdı. Bir defasında Mekke yakınlarındaki Merrüzzahrân’da bir tavşanı ürkütüp kaçırdıklarını, herkesin yorulduğu bir sırada kendisinin tavşana yetişip yakaladığını ve onu alıp üvey babası Ebû Talha’ya getirdiğini, tavşanı pişirdikten sonra butlarını Resûl-i Ekrem’e (SAV) götürdüklerini söylemesi (Buhârî, “Hibe”, 5) çocukluk yıllarından itibaren spora yatkın olduğunu göstermektedir. Enes’in çocukluk yıllarında alnında bir tutam kâkülü bulunduğu, Resûl-i Ekrem’in (SAV) bazan onun kâkülünü tutup çektiği, sonraki yıllarda alaca hastalığı sebebiyle yüzünde bir beyaz leke hâsıl olduğu rivayet edilmektedir.
 
Çok hadis rivayet ettikleri için “müksirûn” diye anılan yedi sahâbîden biri olan Enes, sayısı tekrarlarıyla birlikte 2286’yı bulduğu söylenen rivayetleriyle müksirûnun arasında üçüncü sırada yer almıştır. Çeşitli sayımlara göre rivayetlerinin 168’i (veya 180) hem Buhârî hem de Müslim’in el-Câmiʿu’ṣ-ṣaḥîḥ’lerinde yer almış, Buhârî ayrıca seksen, Müslim de doksan kadar rivayetine yer vermiştir. Enes b. Mâlik’in rivayetleri toplu olarak Ahmed b. Hanbel’in el-Müsned’inde bulunmakta olup (III, 98-292) eserin Dârü’l-fikr tarafından yapılan numaralı neşrine göre (Beyrut 1411/1991) bunların sayısı mükerrerleriyle birlikte 2172’dir.
 
Resûl-i Ekrem’den (SAV) başka Hz. Ebû Bekir, Ömer, Osman, Fâtıma, Muâz b. Cebel, Üseyd b. Hudayr, Ebû Zer, annesi Ümmü Süleym, teyzesi Ümmü Haram, teyzesinin kocası Ubâde b. Sâmit, üvey babası Ebû Talha gibi sahâbîlerden de hadis öğrenen Enes b. Mâlik’ten Hasan-ı Basrî, İbn Sîrîn, Şa‘bî, Ebû Kılâbe el-Cermî, Mekhûl b. Ebû Müslim, Ömer b. Abdülazîz, Zührî, Katâde b. Diâme, Ebû Amr b. Alâ gibi ünlü şahsiyetler hadis almışlardır. Enes’in güvenilir talebeleri 150 (767), zayıf talebeleri de 170’li (786) yıllara kadar yaşamış ve kendisinden 200 kadar talebe rivayette bulunmuştur. 200 (815) yılı civarında ölen ve yalancılıkla itham edilen bazı kimseler de ondan hadis rivayet ettiklerini ileri sürmüşlerdir.
 
Enes b. Mâlik hadis rivayeti sırasında titiz davranır, hata yapmaktan korkardı. Hz. Peygamber’den (SAV) duyduğunu aynen aktaramamış olabileceği düşüncesiyle hadisi rivayet ettikten sonra, “Veya Resûlullah böyle bir şey dedi” (ev kemâ kāle Resûlullah) ilâvesinde bulunurdu (''Müsned'', III, 205, 235, 250). Rivayetlerinin yazılı olduğu defterleri gerektiğinde talebelerine göstermesinden anlaşıldığına göre hadisleri ezberlemekle yetinmeyip onları yazıyordu. Çok hadis bildiği halde titizliği sebebiyle bütün bildiklerini rivayet etmez, çok rivayet edenin yanılacağını söylerdi. Enes b. Mâlik ayrıca ashap arasında orta derecede fetva verenlerden biriydi.
 
Uzun yıllar yaşadığı halde hâfızası bozulmayan Enes’in geniş hadis kültüründen faydalanan Basralılar’ın bu imkâna sahip oldukları için çok mutlu oldukları rivayet edilir. Bazı hadislere itiraza yeltenen ehl-i ehvâya karşı, “Gelin işin doğrusunu Enes’ten öğrenelim” diyebilmeleri onlara büyük güç ve moral kazandırmıştır (Heysemî, IX, 325).
 
==== Vefatı ====
Satır 113 ⟶ 103:
 
İbn Sa`d, Kitabü't-Tabakati'l- Kebir, Cild-7, Sayfa 45
 
''Miftâḥu künûzi’s-sünne'', s. 65.
 
''Müsned'', III, 98-292.
 
Buhârî, “Ṣavm”, 61, “Hibe”, 5, “Veṣâyâ”, 25, “Daʿavât”, 26, 47.
 
Müslim, “Mesâcid”, 268, “Feżâʾilü’ṣ-ṣaḥâbe”, 141-146.
 
Ebû Dâvûd, “Edeb”, 1.
 
Tirmizî, “Birr”, 69, “Menâḳıb”, 45.
 
İbn Sa‘d, ''eṭ-Ṭabaḳāt'', I, 485; VII, 17-26.
 
Halîfe b. Hayyât, ''eṭ-Ṭabaḳāt'' (Zekkâr), I, 205-206, 438.
 
Hâkim, ''el-Müstedrek'' (Atâ), III, 663-665.
 
İbn Abdülber, ''el-İstîʿâb'', I, 71-73.
 
Hatîb el-Bağdâdî, Taḳyîdü’l-ʿilm (nşr. Yûsuf el-Iş), Dımaşk 1974, s. 95.
 
İbnü’l-Esîr, ''Üsdü’l-ġābe'' (Bennâ), I, 151-152; II, 472; VII, 345-346.
 
Nevevî, ''Tehẕîb'', I, 127-128.
 
Zehebî, ''Aʿlâmü’n-nübelâʾ'', III, 395-406.
 
a.mlf., Târîḫu’l-İslâm: sene 81-100, s. 288-296.
 
Heysemî, ''Mecmaʿu’z-zevâʾid'', IX, 325.
 
İbn Hacer, ''el-İṣâbe'', I, 71-72.
 
a.mlf., Tehẕîbü’t-Tehẕîb, I, 376-379.
 
Şevkânî, ''Derrü’s-seḥâbe'', s. 417, 658.
 
Nüveyhiz, ''Muʿcemü’l-müfessirîn'', s. 96-97.
 
Abdülhamîd Tahmâz, Enes b. Mâlik, Dımaşk 1407/1987.
 
Nâsır en-Nakşibendî, “el-Baṣratü’l-ḳadîme”, Sumer, XXXVI/1-2, Bağdad 1980, s. 282.
 
A. J. Wensinck – J. Robson, “Anas b. Mālik”, ''EI2'' (Fr.), I, 496.
 
Wensinck, ''el-Muʿcem'', VIII, 19-24.
 
''Bu madde TDV İslâm Ansiklopedisi’nin 1995 yılında İstanbul'da basılan 11. cildinde, 234-235 numaralı sayfalarda yer almıştır. Matbu nüshayı pdf dosyası olarak indirmek için tıklayınız.''
 
Enes b. Mâlik’in rivayet ettiği bir hadîs-i şerifi ihtiva eden ve Muhammed Atâullah tarafından hazırlanmış sülüs-nesih levha (İÜ Ktp., İbnülemin,
 
== Ayrıca bakınız ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Enes_bin_Mâlik" sayfasından alınmıştır