Apollonios (Pergeli matematikçi): Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k Cobija, Pergeli Apollonius sayfasını Apollonios (Pergeli matematikçi) sayfasına taşıdı |
linkler düzenlendi |
||
3. satır:
'''Pergeli Apollonius''' (d. [[MÖ 262]] [[Perge]] - ö. [[MÖ 190]], [[İskenderiye]]), Yunan matematikçi.
Zamanında çok bilinmeyen, fakat 1600 yıllarında değeri anlaşılan Yunan matematikçilerinden biri Pergeli Apollonius'tur. Eski devirlerin en büyük matematikçilerinden biridir. MÖ 267 veya 262 yıllarında, Pamfiye denilen Teke sancağının Perge kentinde dünyaya gelmiştir. Mısır'ın İskenderiye kentine giderek, [[Öklid]]'ten sonra gelen matematikçilerden dersler alarak kendini yetiştirmiştir. Bir aralık [[Bergama]]'ya giderek orada kalmış, burada matematikçi [[Rodoslu_Eudemos|Ödemus]] ve eski Bergama hükümdarı Atal ile ilmi ilişkilerde bulunmuştur. Matematikçi [[Pappus]], Apollonius'un, bencil, üne düşkün, kibirli ve gururlu birisi olduğunu yazmaktadır. Apollonius'un yaptığı çalışmalar ve buluşları onun bu zayıf taraflarını örtecek kadar kuvvetlidir. Çarpmaya ait birçok buluşu vardır. Tümü [[geometri]]ye ait olan yedi sekiz kitabı vardır. Koniklere ait buluşları onu şöhretin zirvesine çıkarmıştır. Birçok eserinin kaybolmasına karşın, bazı yapıtları Pappus tarafından yeniden ortaya çıkarılmıştır.
[[Öklid geometrisi]]ni benimseyerek onu daha ileri düzeylere götürmüştür. Teorik ve sentetik geometrici olarak, 19. yüzyıldaki [[Jakob Steiner|Steiner]]'e kadar Apollonius'un bir eşine daha rastlanamaz. Konikler adı altında bugün bildiğimiz [[elips]], [[çember]], [[Konikler#Hiperbol|hiperbol]] ve [[parabol]] kesişimlerine ait problemlerin birçoğu Apollonius tarafından bulunmuştur. Konikler her ne kadar Apollonius'tan 150 yıl kadar önce üzerinde çalışılmışsa da, Apollonius kendisinden önceki çalışmaları ve kendi öz buluşlarını sekiz kitapta toplamıştır. Bunların çoğu onun çalışmaları ile ilerlemiştir. Yedi tane de yeni araştırması vardır. Bu araştırmaların bazıları [[Arapça]]'dan çevirmedir. Yine, [[analitik geometri]] özelliklerinin hemen hemen tümünü Apollonius'a borçluyuz.
9. satır:
Dairesel tabanlı ve tepesinin her iki tarafından sonsuza kadar uzatılmış bir koni bir düzlemle kesilirse, düzlemle koni yüzeyinin kesişimi olan eğri, doğru, çember, hiperbol, elips veya parabol olacağını ilk kez Apollonius göstermiştir. Merminin yörünge denkleminin bir parabol olacağı yine Apollonius tarafından bulunmuştur. Ayrıca, astronomide önemli buluşları vardır.
Elips, hiperbol ve parabol, [[Eflatun]] tarafından mekanik eğriler olarak adlandırılmıştır. Bu eğriler, yalnız cetvel ve pergel yardımıyla çizilemezler. Buna karşın, pergel ve cetvel yardımıyla, bu eğrilerin istenilen sayıda noktalarını elde edebiliriz. Apollonius ve konikler üzerine çalışma yapanların diğer bir hizmeti de, [[Johannes Kepler|Kepler]] ve [[Mikolaj Kopernik|Kopernik]]'in Güneş ve gezegenlerin yörüngelerini hesaplamasında kullanmasıdır. Eğer bu geometriciler olmasaydı, [[Isaac Newton|Newton]] çekim kanununu belki de hiç bulamayacaktı. Yani, Kepler'in gezegenlerin yörüngeleri hakkındaki ince ve ustalıklı kullandığı hesaplamaları, [[Newton'un evrensel kütleçekim yasası|Newton'un çekim
{{Yunan matematiği}}
| |||