15 Temmuz Darbe Girişimi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k →‎Arka plan: links are added
YBot (mesaj | katkılar)
Arşiv bağlantısı eklendi
40. satır:
*[[Türk Hava Kuvvetleri]] içerisinden bir grup<ref name=kvksgc>{{web kaynağı|başlık=Genelkurmay Başkanı Vekili Dündar: Kendi vatandaşına kurşun sıkan grubun cinneti|url=http://www.diken.com.tr/orgeneral-akar-kendi-vatandasina-kursun-sikan-bir-grubun-cinnetidir/|yayıncı=diken.com.tr|erişimtarihi=17 Temmuz 2016|arşivurl=https://archive.today/20160717214454/http://www.diken.com.tr/orgeneral-akar-kendi-vatandasina-kursun-sikan-bir-grubun-cinnetidir/|arşivtarihi=17 Temmuz 2016|tarih=15 Temmuz 2016|ölüurl=no}}</ref>
*[[Türk Deniz Kuvvetleri]] içerisinden bir grup<ref>{{web kaynağı|başlık=Deniz Kuvvetleri’nde darbe girişimi gecesi! Boğazları kapatacaklarmış...|url=http://www.milliyet.com.tr/deniz-kuvvetleri-nde-darbe-gundem-2279333/|yayıncı=milliyet.com.tr|erişimtarihi=17 Temmuz 2016|arşivurl=https://archive.today/20160717214448/http://www.milliyet.com.tr/deniz-kuvvetleri-nde-darbe-gundem-2279333/|arşivtarihi=17 Temmuz 2016|tarih=17 Temmuz 2016|ölüurl=no}}</ref>
*[[Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı]] içerisinden bir grup<ref name="aa.com.tr">{{Web kaynağı | başlık = Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı darbe girişimi davasında savcı görüşünü açıkladı | url = https://www.aa.com.tr/tr/15-temmuz-darbe-girisimi/cumhurbaskanligi-muhafiz-alayi-darbe-girisimi-davasinda-savci-gorusunu-acikladi/1898437 | yayıncı = Anadolu Ajansı | erişimtarihi = 27 Temmuz 2020 | dil = Türkçe | tarih = 3 Temmuz 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200728062452/https://www.aa.com.tr/tr/15-temmuz-darbe-girisimi/cumhurbaskanligi-muhafiz-alayi-darbe-girisimi-davasinda-savci-gorusunu-acikladi/1898437 | arşivtarihi = 28 Temmuz 2020}}</ref>
*[[Jandarma Genel Komutanlığı]] içerisinden bir grup<ref name=kvksgc/> <br>'''Destekleyenler''':
*[[Gülen Hareketi]] <small>(iddia)</small>
58. satır:
*Mehmet Dişli<ref>{{web kaynağı|başlık=Tümgeneral Mehmet Dişli gözaltına alındı|url=http://www.hurriyet.com.tr/yerel-haberler/ankara-haberleri/tumgeneral-mehmet-disli-gozaltina-alindi-2-y_310655/|yayıncı=hurriyet.com.tr|erişimtarihi=21 Temmuz 2016|arşivurl=https://archive.today/20160721152310/http://www.hurriyet.com.tr/yerel-haberler/ankara-haberleri/tumgeneral-mehmet-disli-gozaltina-alindi-2-y_310655/|arşivtarihi=21 Temmuz 2016|tarih=17 Temmuz 2016|ölüurl=no}}</ref>
*[[Muharrem Köse]]<ref>{{web kaynağı|başlık=Muharrem Köse’nin cebindeki atama listesi ortaya çıktı|url=http://www.sozcu.com.tr/2016/gundem/darbeyi-planlayanlardan-albay-muharrem-kosenin-cebindeki-atama-listesi-ortaya-cikti-1318850/|yayıncı=sozcu.com.tr|erişimtarihi=17 Temmuz 2016|arşivurl=https://archive.today/20160717211411/http://www.sozcu.com.tr/2016/gundem/darbeyi-planlayanlardan-albay-muharrem-kosenin-cebindeki-atama-listesi-ortaya-cikti-1318850/|arşivtarihi=17 Temmuz 2016|tarih=17 Temmuz 2016|ölüurl=no}}</ref>
*Ömer Faruk Harmancık<ref>{{webWeb kaynağı | başlık = FETÖ'nün askeri kanat planlayıcısı general Harmancık'a 141 kez ağırlaştırılmış müebbet | url = https://www.aa.com.tr/tr/15-temmuz-darbe-girisimi/fetonun-askeri-kanat-planlayicisi-general-harmancika-141-kez-agirlastirilmis-muebbet/1510719 | yayıncı = aa.com.tr | erişimtarihi = 27 Temmuz 2020 | tarih = 20 Haziran 2019 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190621214303/https://www.aa.com.tr/tr/15-temmuz-darbe-girisimi/fetonun-askeri-kanat-planlayicisi-general-harmancika-141-kez-agirlastirilmis-muebbet/1510719 | arşivtarihi = 21 Haziran 2019}}</ref>
*[[Akın Öztürk]]<ref>{{web kaynağı|başlık=‘Cunta liderliği’ suçlamasıyla gözaltına alınan Orgeneral Akın Öztürk’e ters kelepçe|url=http://t24.com.tr/haber/cunta-liderligi-suclamasiyla-gozaltina-alinan-orgeneral-akin-ozturke-ters-kelepce,350431|yayıncı=t24.com.tr|erişimtarihi=17 Temmuz 2016|arşivurl=https://archive.today/20160717201530/http://t24.com.tr/haber/cunta-liderligi-suclamasiyla-gozaltina-alinan-orgeneral-akin-ozturke-ters-kelepce,350431|arşivtarihi=17 Temmuz 2016|tarih=17 Temmuz 2016|ölüurl=no}}</ref> <small>(iddia)<ref>{{web kaynağı|başlık=Akın Öztürk: Askeri darbeyi planlayıp yöneten bir kimse değilim|url=http://www.cnnturk.com/turkiye/akin-ozturk-askeri-darbeyi-planlayip-yoneten-bir-kimse-degilim|yayıncı=cnnturk.com|erişimtarihi=18 Temmuz 2016|arşivurl=https://archive.today/20160718181218/http://www.cnnturk.com/turkiye/akin-ozturk-askeri-darbeyi-planlayip-yoneten-bir-kimse-degilim|arşivtarihi=18 Temmuz 2016|tarih=18 Temmuz 2016|ölüurl=no}}</ref></small>
| lider2 = <nowiki></nowiki>
115. satır:
== Olayların gelişimi ==
=== Öncesi ===
15 Temmuz 2016, saat sabah 10:30 civarında [[Kara Havacılık Komutanlığı]]’nda görevli binbaşı O.K. darbe girişiminden haberdar oldu. Bunun üzerine, öğle saatlerinde kendi insiyatifi ile bölüğünü terk etti ve [[Millî İstihbarat Teşkilatı]]'na giderek, yapılacak olan kalkışmaya dair ihbarda bulundu.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.aksam.com.tr/guncel/darbeyi-mite-haber-veren-binbasi-konustu/haber-625280|başlık=Darbeyi MİT'e haber veren binbaşı konuştu|erişimtarihi=19 Temmuz 2020|tarih=20 Mayıs 2017|çalışma=15 Temmuz darbe girişimini MİT’e haber veren binbaşının ifadesi ortaya çıktı.|yayıncı=Akşam|ad=|soyadı=}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-36959043|başlık=Yıldırım: Darbe girişimi istihbaratı MİT'e saat 15.00 civarında geldi|erişimtarihi=19 Temmuz 2020|tarih=3 Ağustos 2016|çalışma=CNN Türk'e konuşan Başbakan Binali Yıldırım, 15 Temmuz'da darbe girişimi istihbaratının MİT'e saat 15.00 civarında geldiğini belirtti.|yayıncı=BBC Türkçe|ad=|soyadı=}}</ref><ref name=":1">{{Haber kaynağı|url=https://www.yenisafak.com/gundem/darbeyi-haber-veren-subayla-ilgili-yeni-karar-3389995|başlık=Darbeyi haber veren subayla ilgili yeni karar|erişimtarihi=19 Temmuz 2020|tarih=15 Ağustos 2018|çalışma=Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, 15 Temmuz darbe girişimi öncesinde Kara Havacılık Komutanlığı’ndan Milli İstihbarat Teşkilatı’na giderek darbeyi haber veren Binbaşı O.K. hakkında 'anayasal düzeni değiştirmeye teşebbüs' ve 'FETÖ üyeliği' suçlarından yürüttüğü soruşturmayı 2 yıl sonra tamamladı. Başsavcılık, ihbardan sonra güvenliği için MİT’e alınan Binbaşı O.K. hakkında takipsizlik kararı verdi.|yayıncı=Yeni Şafak|ad=|soyadı=}}</ref> Darbe hazırlığında olunduğuna dair 15 Temmuz 16:00'da istihbarat edinen [[Millî İstihbarat Teşkilatı]] Müsteşarı [[Hakan Fidan]], dönemin Genelkurmay İkinci Başkanı Orgeneral [[Yaşar Güler]]'e ilk bilgilendirmeyi gerçekleştirdi.<ref name=dgs3b>{{web kaynağı|başlık=Darbe gece saat 03:00'te başlayacaktı|url=http://www.cnnturk.com/turkiye/darbe-gece-saat-03-00te-baslayacakti|yayıncı=cnnturk.com|erişimtarihi=18 Temmuz 2016|arşivurl=https://archive.today/20160718183556/http://www.cnnturk.com/turkiye/darbe-gece-saat-03-00te-baslayacakti|arşivtarihi=18 Temmuz 2016|tarih=18 Temmuz 2016|ölüurl=no}}</ref> 17:30'da gerçekleştirilen ayrıntılı bilgi paylaşımı sonrasında durumun ciddi olduğu değerlendirmesinde bulunuldu ve Hakan Fidan [[Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı|Genelkurmay Başkanlığı]]'na davet edildi.<ref name=":2">{{Haber kaynağı|url=https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/turkiyenin-demokrasi-zaferi-dort-yasinda-5929961/|başlık=Türkiye’nin demokrasi zaferi dört yaşında|erişimtarihi=19 Temmuz 2020|tarih=15 Temmuz 2020|çalışma=Bugün, Türkiye'nin dört bir yanında toplumun her kesiminin katılım sağladığı kararlı bir direnişle bertaraf edilen 15 Temmuz hain darbe girişiminin dördüncü yıl dönümü. FETÖ/PDY üyesi hainler tarafından Genelkurmay Başkanı'nın karargahında esir alındığı, TBMM ve Cumhurbaşkanlığı Sarayı başta olmak üzere birçok kamu binasının savaş uçakları ve helikopterlerle bombalandığı, sivil vatandaşların üzerine tanklardan bomba ve kurşun yağdırıldığı Türkiye'nin en uzun gecesinde yaşananlar hâlâ toplumun hafızasında tazeliğini koruyor. 251 vatandaşımız şehit, 2196 vatandaşımız da gazi olduğu ülkenin dört bir yanında kahramanca direniş öykülerinin yazıldığı o kara günde yaşananları saat saat derledik.|yayıncı=Sözcü|ad=|soyadı=}}</ref> Saat 18:00 sularında Hakan Fidan; Genelkurmay Başkanı [[Hulusi Akar]] ve komuta kademesiyle görüşmek için karargaha gitti.<ref name=":2" /><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.dailymotion.com/video/x6772f7 | başlık = 15 Temmuz Günü MİT Müsteşarı Fidan'ın Genelkurmay Karargahı'ndan Çıkış Anının Görüntüsü Ortaya Çıktı | erişimtarihi = 19 Temmuz 2020 | tarih = 2017 | çalışma = | yayıncı = | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200808134820/https://www.dailymotion.com/video/x6772f7 | arşivtarihi = 8 Ağustos 2020}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.sozcu.com.tr/2017/gundem/mit-mustesari-hakan-fidanin-darbe-girisimi-oncesi-karargahtan-cikis-ani-2072872/|başlık=MİT Müsteşarı Hakan Fidan’ın darbe girişimi öncesi karargahtan çıkış anı|erişimtarihi=19 Temmuz 2020|tarih=1 Kasım 2017|çalışma=MİT Müsteşarı Hakan Fidan ve Genelkurmay Karargahı|yayıncı=Sözcü|ad=|soyadı=}}</ref> MİT'e gelen ihbarın daha büyük bir planın parçası olabileceğinin altını çizdi.<ref name=":2" /><ref name=":1" /> Bunun üzerine, Genelkurmay Başkanlığı; hava sahasının kapatılması, tüm askerî hareketliliğin yasaklanması, Kara Havacılık Okulunun ivedi teftiş edilmesi gibi tedbirler aldı.<ref name=dgs3b/> Karargahta yaşanan bu hareketlilik ve Hulusi Akar’ın Türk hava sahasını kapatma emri üzerine; deşifre olduklarından şüphelenen darbeciler, kalkışmayı 03:00'dan 20:30'a çekti.<ref name=":1" /><ref name=dgs3b/> Bununla birlikte [[Müyesser Yıldız]]'ın iddiasına göre Hakan Fidan, darbe teşebbüsünün olduğu gün Genelkurmay Başkanı [[Hulusi Akar]]'la görüştükten sonra [[Türkiye Cumhuriyeti Diyanet İşleri Başkanlığı|Diyanet İşleri]] Başkanı [[Mehmet Görmez]] ile yemeğe gitti. Yine aynı iddialara göre Cumhurbaşkanı [[Recep Tayyip Erdoğan]] ve Başbakan [[Binali Yıldırım]]'ı da bilgilendirmeyen Fidan, eski Başbakan [[Ahmet Davutoğlu]]'na şüpheli bir askerî hareketlilik olduğuna dair bilgi verdi.<ref>{{web kaynağı|soyadı=Yıldız|ad=Müyesser|başlık=Bu yazıdan sonra Ankara karışacak|url=http://odatv.com/bu-yazidan-sonra-ankara-karisacak-2207161200.html|yayıncı=odatv.com|erişimtarihi=31 Temmuz 2016|arşivurl=https://archive.today/20160731053416/http://odatv.com/bu-yazidan-sonra-ankara-karisacak-2207161200.html|arşivtarihi=31 Temmuz 2016|tarih=22 Temmuz 2016|ölüurl=no}}</ref>
 
=== Ankara ve İstanbul ===
403. satır:
* Sızıntı Dergisi Haziran Kapağı: Sızıntı dergisi Haziran sayısında çarklardan oluşan ve üzerinde [[Necip Fazıl Kısakürek]]'in 'Şarkımız Bizim' adlı şiirinin ilk dörtlüğünün yer aldığı kapakta darbe haberi verildiği, çarkların tankların paletlerini, çarkları tutan insanların ise darbecileri ve Gülen hareketine hizmet edilenleri işaret ettiği iddia edilmiştir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.haberler.com/darbe-cagrisimli-reklam-ve-afisler-iddianamede-9486806-haberi/ | başlık = Darbe Çağrışımlı Reklam ve Afişler Iddianamede | yayımcı = haberler.com | tarih = 11 Nisan 2017 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190105011702/https://www.haberler.com/darbe-cagrisimli-reklam-ve-afisler-iddianamede-9486806-haberi/ | arşivtarihi = 5 Ocak 2019 | erişimtarihi = 18 Aralık 2017 | ölüurl = no }}</ref>
* [[Emre Uslu]]'nun [[Twitter]]'dan yaptığı açıklamalar: [[Fethullah Gülen]]'e yakın olduğu iddia edilen gazetecilerden Emre Uslu twitter hesabından 14 Eylül 2015 tarihinde bir takipçinin Türkiye'ye ne zaman geleceksin sorusuna 2016 Temmuz olarak cevap vermiş bu tarihi neden seçtiğini belirtmemiştir. Emre Uslu ayrıca 14 Mart 2016 tarihinde takipçilerinden 22 Temmuz-12 Ağustos arası Türkiye'ye gelmek için bilet almalarını istemiştir.<ref name="sizinti_kapak" /> Bu açıklamalarla Emre Uslu'nun darbeden önceden haberi olduğu iddia edilmiştir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Osman Özsoy açıklamalar | url = https://www.youtube.com/watch?v=uqJIYasVSFs | arşivurl = https://web.archive.org/web/20171010043651/https://www.youtube.com/watch?v=uqJIYasVSFs | arşivtarihi = 10 Ekim 2017 | erişimtarihi = 21 Aralık 2017 | ölüurl = no }}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.ahaber.com.tr/gundem/2016/07/16/feto-tetikcisi-emre-uslu-once-tarih-verdi-sonra-kivirdi|başlık=FETÖ tetikçisi Emre Uslu önce tarih verdi sonra kıvırdı!.|erişimtarihi=17 Temmuz 2020|tarih=16 Temmuz 2016|çalışma=Fetullahçı Terör Örgütü'nün teröristbaşı Fetullah Gülen'in yardakçısı Emre Uslu sosyal medya üzerinden darbe girişimini haber vermiş..|yayıncı=A Haber|ad=|soyadı=}}</ref>
* Tuncay Opçin'in 14 Temmuz 2016'da attığı Tweet: Gülen Cemaati mensubu ve sahte [[Balyoz (darbe planı)|Balyoz darbe planının]] belgelerini hazırladığı iddiası ile 75 sene hapsi istenen firari Tuncay Opçin, darbe gecesinden bir gün evvel kişisel Twitter hesabından "yatakta basıp, şafakta asacaklar" mesajını atmıştır. Opçin'in bu mesajı darbeden haberdar olduğu için attığı ve mesajında da Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı hedef aldığı düşünülmektedir.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://odatv4.com/yatakta-basip-safakta-asacaklar-1607161200.html|başlık=Tuncay Opçin: "Yatakta basıp şafakta asacaklar"|erişimtarihi=4 Temmuz 2020|tarih=16 Temmuz 2016|çalışma=Sahte Balyoz belgelerini hazırladığı iddiasıyla aranan firardaki Cemaatçi isim Tuncay Opçin, olaylardan bir gün önce, 14 Temmuz'da "yatakta basıp, şafakta asacaklar" mesajıyla adeta darbe olacağı mesajı verdi.|yayıncı=OdaTv|ad=|soyadı=}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=https://t24.com.tr/haber/sabah-yatakta-basip-safakta-asacaklar-diyen-tuncay-opcini-teksasta-bulduk,361846|başlık=Sabah: "Yatakta basıp şafakta asacaklar" diyen Tuncay Opçin'i Teksas'ta bulduk|erişimtarihi=4 Temmuz 2020|tarih=27 Eylül 2016|çalışma=Opçin'in 'Balyoz'da kumpas'tan 75 yıl hapsi isteniyor|yayıncı=T24|ad=|soyadı=}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=https://m.sabah.com.tr/fotohaber/gundem/kumpasci-tuncayi-safakta-bulduk/1/amp|başlık=Kumpasçı Tuncay’ı ‘şafak’ta bulduk|erişimtarihi=4 Temmuz 2020|tarih=|çalışma=SABAH, alçak darbe girişiminden bir gün önce Cumhurbaşkanı Erdoğan için "Yatakta basıp şafakta asacaklar" diye tweet atan FETÖ monşeri Tuncay Opçin'i ABD Teksas'ta buldu.|yayıncı=Sabah|ad=|soyadı=}}</ref> Yapılan HTS incelemeleri sonrası, darbe öncesi Opçin<nowiki>'in darbede etkin rol oynayan ve Hıdrellez duasında ''Tayyip ve Ergenekoncuların ölüşü'' notunu yazan albay Muhammet Tanju Poshor'</nowiki>la çeşitli telefon görüşmeleri yaptığı da belirlenmiştir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.youtube.com/watch?v=L5TduYkPnMk | başlık = FETÖ'nün inkar stratejisi: Muhammet Tanju Poshor | erişimtarihi = 27 Temmuz 2020 | tarih = 2 Mart 2019 | çalışma = Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) ihanet girişimi sırasında, TRT binasını işgal edip sözde darbe bildirisinin okunmasını sağlayan eski Albay Muhammet Tanju Poshor, görevli olduğu Kosova'dan darbe için geldiğini inkar etti. | yayıncı = Anadolu Ajansı | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200808134828/https://www.youtube.com/watch?v=L5TduYkPnMk | arşivtarihi = 8 Ağustos 2020}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=https://odatv4.com/kumpas-sanigi-darbe-tutuklusu-kritik-isim-sosyal-demokratim-dedi-0905171200.html|başlık=Kumpas sanığı darbe tutuklusu kritik isim "sosyal demokratım" dedi|erişimtarihi=27 Temmuz 2020|tarih=9 Mayıs 2017|çalışma=İddianamede ifadesine yer verilen Poshor, “Ben kesinlikle cemaatçi değilim, tasvip etmiyorum. Dünya görüşüm onlardan çok farklıdır. Ben sosyal demokrat dünya görüşüne sahibim” dedi.|yayıncı=Oda TV|ad=|soyadı=}}</ref>
 
== Gülen Hareketine yönelik iddialar ==