Otuz Yıl Savaşı: Revizyonlar arasındaki fark

Kendisi de bir Protestan olan [[Danimarka]] kralı 4. Christian, Roma-Cermen İmparatorluğu’ndaki Protestanların yenilgiye uğramasından rahatsız olmuştu. İngiltere, Fransa ve Hollanda’dan aldığı destekle birlikte kendisini Protestanlığın savunucusu ilan etti ve İmparator’a ve Katoliklere karşı savaşa katıldı. Ama kendisini destekleyen devletlerin iç sorunlar yüzünden zayıf olması sebebiyle yenildi ve İmparatorla barış yapmak zorunda kalarak savaştan çekildi. (1625-1629)

1562-1598 yılları arasındaki Fransız Din Savaşları'nda, Fransa'nın Protestan Huguenotlar'ı, Katolik olmadan önce Huguenot olan ve Nantes fermanıyla Protestanlar'ı koruyan VI. Henry sayesinde yirmi yıllık barışın tadını çıkarmışlardı. İtalyan Katolik Marie de' Medici'nin korumasında olan Henry IV'nin varisi XIII. Louis babasından çok daha az hoşgörülüydü. Artan zulüme karşı Huguenotlar., kendilerini savunarak ve hatta politik ve askerî olarak bağımsız davranıp merkez güce karşı isyan ettiler. İsyan Anglo-Fransız Savaşı'ndaki İngiltere'nin de katılımyla uluslararası bir boyuta taşındı. İngiltere'deki Stuart Hanedanı girişime destek verdi ancak İngiltere'nin yenilgisi (Buckinghham Dükü'nün suikastı sonucu oluşan), mali kaynakların tükenmesi ve 1. Charles'ın Avrupa'ninnın içişlerine katılma konusunda parlamento ile ters düşmesi;anakaradaki anakaradaki Protestan kuvvetleri umutsuzluğa düşürmüştür. İngiltere'nin bu pozisyonu Hollandalılar'la yapacağı ortaklığa dek devam edecekti. Fransa, Habsbourglar'la beraber Avrupa'daki en büyük Katolik krallıklarından birisi olarak durumunu korumuştur. Huguenot Ayaklanması Otuz Yıl Savaşları içerisinde dini bir konumu temsil etmekten uzaktır. Bu ayaklanma daha çok mutlak monarşiye karşı bir isyan olarak nitelendirilmiştir.

Danimarka’nın çekilmesi, savaşı bitirmedi. Bu sefer, [[İsveç]] Kralı [[II. Gustaf Adolf]] (Gustavus Adolphus), Protestanları destekledi ve İmparatorluğa saldırdı. Danimarka kralı 4. Christian gibi kendisi de Fransa ve Hollanda tarafından destekleniyordu. Savaşın başında zaferler kazanmasına rağmen, 1632’de Lützen Savaşı sırasında öldü. 1634’te ise Protestan güçler yenilgiye uğradı.

Prag Düzenlemesi’nden en çok Fransa rahatsız olmuştu. Fransa’da iktidarı elinde tutan [[XIII. Louis]]’nin bakanı [[Kardinal Richelieu]]’ya göre bu düzenleme, Kıta Avrupasındaki Habsburg etkisini çok arttırıyordu. Bu nedenle 1636 yılında Fransa, Katolik bir devlet olması ve Katolik bir başpiskopos tarafından yönetilmesine rağmen Protestanların yanında savaşa girdi.

Fransa, İsveç ve Hollanda ile ittifak kurdu. İspanya ise, Roma Cermen İmparatoru'nu desteklemek amacıyla İspanya Hollandasından (günümüz [[Belçika]]sı) güneye doğru Fransa’yı işgale başladı ve geri püskürtülmeden önce [[Paris]] yakınlarına kadar gelmeyi başardı.

Savaş, Protestanlardan yana döndü. Hollanda’nın büyük zenginliği ve denizaşırı yerlerde Habsburglara karşı başarıyla savaşması, durumu İspanya için zorlaştırdı. Karada güçlü olmayan, ancak denizlerde güçlü olan Hollanda, İspanya donanmasını iki kere yenilgiye uğrattı.