Vikipedi

Venustiano Carranza: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
k →‎Anayasacı Ordu Astar Jefe, 1913-1915: Yazım hatası düzeltildi
k Yazım hatası düzeltildi
97. satır:
Carranza'nın geri çekilmesiyle, Carrancistas sadece Meksika [[Veracruz]] ve [[Tamaulipas]] eyaletlerini kontrol etti. Ancak bu devletler, Meksika'nın iki ana limanını tuttukları için Carranza'ya bir avantaj sağladı.<ref name="iopaz"/> Bu iki limanı elinde tuttuğu ve Veracruz Meksika petrol üretiminin merkezi olduğu için Carranza, Villa'dan daha fazla gelir elde edebildi. Ülkenin geri kalanı Sözleşme tarafından temsil edilen çeşitli generallerin kontrolü altındaydı. Carranza, ABD birliklerinin [[Veracruz (şehir)|Veracruz, Veracruz'dan]] çekilmelerini takiben Kasım 1914'te çıkarılmasını müzakere etti ve hükûmetini orada kurdu. General Álvaro Obregón ve Pablo González, Carranza'ya sadık kaldılar ve savaştılar. Villa daha büyük bir orduya sahip olmasına rağmen, <ref name="iopaz"/> Obregón daha iyi bir taktikçiydi. Obregón'un yardımıyla Carranza, Villa'yı basında sosyopatik bir haydut olarak tasvir etti. Nisan 1915'te Obregón , Celaya Savaşı'nda Bajío'daki Villa'ya karşı 4.000 Villa askerinin öldürüldüğü ve 6.000'inin yakalandığı kesin bir zafer elde etti.<ref name="ipza">[http://militaryhistory.about.com/od/army/p/panchovilla.htm Pancho Villa - Mexican Revolutionary Pancho Villa - Francisco Villa in Mexico]</ref> Ertesi ay González, son Zapatistalara karşı bir kampanya başlattı. O Temmuz'da Francisco Lagos Cházaro teslim oldu; Aguascalientes Sözleşmesi tarafından atanan son geçici başkandı. Ağustos ayında, Carranza'nın birlikleri ikinci kez Meksiko'ya girdi. Amerika Birleşik Devletleri, Carranza'yı Ekim 1915'te Meksika Devlet Başkanı olarak tanıdı ve yıl sonunda Villa kaçtı.
 
=== Anayasa HükümetiHükûmeti Başkanı, 1915–1917 ===
[[Dosya:Piedras_Negras_VCarranza.jpg|sağ|küçükresim|200x200pik| Başkan Carranza, 1915'te Piedras Negras, Coahuila'da ]]
Celaya Savaşı'ndaki ''División del Norte'' ve Zapatistaların 1915'in ortalarında yenilmesiyle Carranza, "Anayasa HükümetiHükûmeti" olarak adlandırdığı şeyin başı olarak Meksika Devlet Başkanı oldu. Carranza resmi olarak 1 Mayıs 1915'te icra kolunun sorumluluğunu üstlendi.
 
12 Aralık 1914'te Carranza, Benito Juárez'in Reform Yasalarını bilinçli taklit ederek Reform Yasaları da dahil olmak üzere Reform Yasaları da dahil olmak üzere iddialı bir reform programı düzenleyen Guadalupe Planına Eklerini yayınladı.
110. satır:
: Villa ve Zapata'nın yenilgilerinden sonra, Carranza ve örgütlü emek arasındaki ilişkiler ortaya çıktı. Ocak 1916'da Kızıl Taburlar feshedildi ve 1916'da Carranza grev haklarını kullanmaya çalışan işçilere karşı çıktı. Carranza orduyu grevdeki işçilere karşı kullandı.<ref>Katz, Friedrich. ''The Secret War in Mexico''. Chicago: University of Chicago Press 1981, p. 293.</ref> Ağustos 1916'da, ''Casa del Obrero Mundial'ı'' polis tarafından zorla dağıtıldı ve 1862 sayılı yasa, çarpıcı bir sermaye suçuna dönüştü.<ref>Katz, ''Secret War in Mexico'', p. 293.</ref>
 
* '''Arazi reformu''' . Carranza , Meksika'da toprak reformuna yol açmış olabilecek bir tarım kanunu ilan etse de, zemindeki durum karmaşıktı. Çeşitli savaşan gruplar toprak mülklerine el koymuştu. El konulan mülkler (''bienes intervenidos''), ilk olarak mağlup Villa dahil olmak üzere devrimci gruplar tarafından tutuldu ve generaller sonraki görev süreleri hakkında kararlar verdi. Carranza, 1915'in ortasındaki konumunu pekiştirdiğinde, devrimci generallerden bu mülkler üzerindeki yargı yetkisini kaldırdı ve rejimini elden çıkarmanın tek hakimi haline getiren El Konan Mülklerin Yönetimi'ni'' (''Administración de bienes intervenidos'') kurdu.<ref>Katz, Friedrich. ''The Secret War in Mexico'', Chicago: University of Chicago Press 1981, p. 288.</ref> Bu hamlenin bir etkisi hükümetihükûmeti için bir gelir akışı üretmekti, ama daha da önemlisi, mülk sahiplerinin yerel devrimci yetkililer yerine mülklerinin iadesi için Carranza'ya dilekçe vermek zorunda oldukları anlamına geliyordu. Siyasi olarak, Carranza için yararlı bir hareketti, çünkü arazileri eski sahiplerine geri göndererek yeni Carranza rejimine sadakatlerini satın aldı.<ref>Katz, ''Secret War'', p. 288.</ref> Carranza kendisi bir hacienda sahibiydi ve Villa ve Zapata gibi kapsamlı toprak reformu arayan radikallerden ziyade bir grup olarak onlara sempati duyuyordu. Orduların askeri eylemlerinin sona ermesinin ardından Carranza, eski sahiplerine Porfirio Díaz'un eski kabine bakanı José Ives Limantour ve Científicos başkanı gibi birçok mülkü geri verdi.<ref>Katz, ''Secret War'', pp. 292-93.</ref> Carranza, Villa'ya yardım eden Sonora'dan José María Maytorena gibi Carranza'nın siyasi düşmanlarının haciendalarına geri dönmedi.<ref>Katz, ''Secret War'', p. 291.</ref>
 
* '''Doğal kaynaklara karşı yabancı şirketlerle mücadele''' - [[Porfirio Díaz]] başkanlığında, yabancı madencilik ve petrol şirketleri (başlıca ABD şirketleri), doğal kaynakların geliştirilmesi için hükümettenhükûmetten cömert tavizler almıştı. 7 Ocak 1915'te Carranza, petrol ve kömür zenginliğini Meksika halkına iade etme niyetini açıklayan bir kararname çıkardı. Meksika'nın doğal kaynaklarını kullanan en büyük iki petrol şirketi, Lord Cowdray liderliğindeki ve çoğunlukla Poza Rica, Veracruz ve Papantla, Veracruz bölgesinde faaliyet gösteren bir İngiliz şirketi olan Mexican Eagle Petroleum Company ; Edward L. Doheny liderliğindeki ve [[Tampico|Tampama, Tamaulipas]] bölgesinde faaliyet gösteren bir Amerikan şirketi olan Mexican Petroleum. Carranza, ''La Huasteca'nın'' faaliyet gösterdiği bölge, petrol şirketlerinin paradan petrol şirketlerinden korunma karşılığında çıkarlarını koruyan General Manuel Peláez'in kontrolünde olması nedeniyle eylemlerinde kısıtlandı. Madencilik açısından, Carranza Calvo Doktrini'ni uygulamıştır. Madencilik şirketlerine vergi indirdi ve madencilik şirketlerine diplomatik başvurma hakkını kaldırdı ve eylemlerini Meksika mahkemelerine tabi ilan etti. (Her iki politikaya da ABD karşı çıktı ve [[Amerika Birleşik Devletleri dışişleri bakanı|ABD Dışişleri Bakanı]] Robert Lansing'in talebi üzerine birkaç kez ertelendi.)
 
[[Dosya:Venustiano_Carranza_ca._1917.jpg|sağ|küçükresim|286x286pik|Venustiano Carranza 1917 dönemi kartpostalından.]]
Carranza, Eylül 1916'da [[Santiago de Querétaro|Querétaro'da]] yapılacak bir Anayasa Sözleşmesi'ni [[Santiago de Querétaro|başlattı]] . Bazı eksikliklerinden arındırılmış olsa da, liberal [[1857 Meksika Anayasası|1857 Meksika Anayasası'na]] saygı gösterileceğini açıkladı.
 
Anayasa Konvansiyonu Aralık 1916'da toplandığında, Carranza'nın ''bloque renovador'' ("yenileme fraksiyonu") olarak bilinen bir grup olan Carranza'nın liberalizm markasına yakın yalnızca 85 muhafazakar ve merkezci içeriyordu. Onlara karşı, yeni anayasada toprak reformunun somutlaştırılması konusunda ısrar eden 132 radikal delege daha vardı. Bu radikal delegeler özellikle Andrés Molina Enríquez'in düşüncesinden, özellikle 1909 tarihli ''Los Grandes Problemas Nacionales'' kitabından (İngilizce: "Büyük Ulusal Sorunlar") ilham aldı. Molina Enríquez, Sözleşme'ye delege olmasa da, anayasanın [[Meksika Anayasası|27. maddesini]] hazırlayan komiteye yakın bir danışmandı: özel mülkün Millet tarafından yaratıldığını ve Ulusun özel mülkiyeti, "yeterli miktarda toprak ve su bulunmayan veya olmayan" toplulukların onları ''latifundios'' ve ''haciendalardan'' alabileceklerini söyledi. Madde 27, yalnızca yerli doğumlu veya yerli Meksikalıların Meksika'da mülkiyet haklarına sahip olabileceğini beyan ederek Calvo Doktrini'nin ötesine geçmiştir. Her ne kadar hükümethükûmet yabancılara hak verebilse de, bu hakların her zaman geçici olduğunu ve yabancı hükümetlerehükûmetlere itiraz edilemeyeceğini söyledi.
 
Radikaller ayrıca Carranza'nın çalışma ilişkileri programını aştı. Şubat 1917'de, bunlar kaleme [[Meksika Anayasası|Madde 123]] kurulu bir Anayasa'nın sekiz saatlik iş günü, nakit kar payı ve içinde ödenecek makul bir maaş sağlanan, mülga çocuk işçiliği kadın ve ergen işçiler, gerekli tatillerini korumak için hükümler içeriyordu, tahkim kurulları oluşturmuş ve işten çıkarılma durumunda tazminat ödenmesini sağlamıştır.
132. satır:
Carranza ofisteyken çok az değişiklik yaptı ve devrimden sonra yeni, liberal bir Meksika görmek isteyenler hayal kırıklığına uğradı.<ref name="iopaz"/> Meksika 1917'de umutsuz stres altındaydı. Devrimci mücadele ekonomiyi çökertti, ülkenin gıda arzını tahrip etti ve toplumsal bozulma yaygın hastalıklarla sonuçlandı.
 
Carranza ayrıca birçok silahlı, politik düşmanla karşılaştı: [[Emiliano Zapata]], Morelos dağlarındaki isyanını sürdürdü; Porfirio Díaz'un yeğeni Félix Díaz, Mayıs 1916'da Meksika'ya döndü ve Veracruz'da aktif kalan ''Ejército Reorganizador Nacional'' (Ulusal Yeniden Düzenleyici Ordu) adını verdiği bir ordu düzenledi; eski Porfiriler Guillermo Meixueiro ve José María Dávila Oaxaca'da aktifti, kendilerini ''Soberanistalar'' (Egemenlikçiler) olarak adlandırdılar ve yerel özerklik konusunda ısrar ettiler; General Manuel Peláez, La Huasteca'dan sorumluydu; Saturnino Cedillo, Cleophas Cedillo ve Magdaleno Cedillo kardeşler San Luis Potosí'de bir muhalefet düzenledi; José Inés Chavez Garcia, Carranza'nın Michoacán'daki hükümetinehükûmetine direnişe öncülük etti; ve Pancho Villa, Chihuahua'da önemli bir gücü olmamasına rağmen aktif kaldı.
 
Carranza başkan olduktan sonra Obregón çiftliğine emekli oldu.<ref name="iopaz"/> Mexico City'nin hemen güneyinde Morelos'taki Zapata'ya karşı mücadele devam etti. Carranza'nın yakaladığı tek isyancı lider, Pancho Villa'nın destekçisi Felipe Ángeles ve Emiliano Zapata idi. (Carranza'nın Zapata'nın başındaki ödülü suikastıyla sonuçlandı.)
148. satır:
Carranza ve Wilson arasındaki ilişkiler, özellikle Meksika'nın Büyük Savaş'a katılımını belirten yeni anayasanın ilan edilmesinden sonra sık sık gerildi.<ref name="Meyer1">Meyer, Lorenzo (1977). ''[https://books.google.com/books?id=PAy1AAAAIAAJ&focus=searchwithinvolume&q=lansing+tehuantepec Mexico and the United States in the oil controversy, 1917-1942]'', p. 45, University of Texas Press, USA.</ref><ref name="Halevy">Halevy, Drew Philip (2000). ''[https://books.google.com/books?id=WOfKxFigGSwC Threats of Intervention: U. S.-Mexican Relations, 1917-1923]'', p. 41, iUniverse, USA.</ref>
 
Bununla birlikte, Carranza karmaşık bir durumdan en iyi şekilde yararlanabildi; hükümetihükûmeti resmi olarak 1917 başında Almanya tarafından ve 31 Ağustos 1917'de ABD tarafından resmen tanındı; <ref name="Paterson1">Paterson, Thomas; Clifford, J. Garry; Brigham, Robert; Donoghue, Michael; Hagan, Kenneth (2010). ''[https://books.google.com/books?id=XkfAAgAAQBAJ&q=%22mexican+neutrality%22#v=snippet&q=%22mexican%20neutrality%22&f=false American Foreign Relations, Volume 1: To 1920]'', p. 265, Cengage Learning, USA.</ref><ref name="Paterson2">Paterson, Thomas; Clifford, John Garry; Hagan, Kenneth J. (1999). ''[https://books.google.com/books?id=4TyZFqJjLMAC&focus=searchwithinvolume&q=%22mexican+neutrality%22 American Foreign Relations: A History since 1895]'', p. 51, Houghton Mifflin College Division, USA.</ref> Amerika Birleşik Devletleri'nin 1914'te Veracruz'u işgal etmesinden sonra Meksika, Büyük Savaş'taki askeri gezisine ABD ile katılmayacaktı, bu yüzden Meksika tarafsızlığının sağlanması en iyi anlaşma oldu.<ref name="Lee Stacy">Stacy, Lee (2002). ''[https://books.google.com/books?id=84krAQAAMAAJ&focus=searchwithinvolume&q=%22mexican+neutrality%22 Mexico and the United States, Volume 3]'', p. 869, Marshall Cavendish, USA.</ref>
 
Carranza, Alman şirketlerine, özellikle de Meksiko'da operasyonlarını devam ettirmeleri için garanti verdi, ancak aynı zamanda İngilizlere petrol satıyordu. (Sonunda, İngiliz filosunun kullandığı yakıtın yüzde 75'inden fazlası Meksika'dan geldi.)<ref name="Halevy">Halevy, Drew Philip (2000). ''[https://books.google.com/books?id=WOfKxFigGSwC Threats of Intervention: U. S.-Mexican Relations, 1917-1923]'', p. 41, iUniverse, USA.</ref><ref name="Jürgen Buchenau">Buchenau, Jürgen (2004). ''[https://books.google.com/books?id=zj47Ky6ciJEC&q=%22mexican+neutrality%22#v=snippet&q=%22mexican%20neutrality%22&f=false Tools of Progress: A German Merchant Family in Mexico City, 1865-present]'', p. 82, University of New Mexico Press, USA.</ref><ref name="Meyer2">Meyer, Lorenzo (1977). [https://books.google.com/books?id=PAy1AAAAIAAJ&focus=searchwithinvolume&q=york+times+british+fleet Mexico and the United States in the oil controversy, 1917-1942], p. 253, University of Texas Press, USA.</ref>
164. satır:
== Mirası ==
[[Dosya:Piedra_del_sol_Venustiano_Carranza.png|sağ|küçükresim|200px|Piedra del Sol'lu Carranza, 1917.]]
Carranza zeki, yerleşik bir politikacıydı ve yaşlı cumhurbaşkanının görevlendirilmesinden önce Díaz rejimine karşı çıkmıştı. Madero'yu, Díaz ve başkan yardımcısının istifa etmesine izin veren ve Porfiristas'ın geçici bir hükümetinihükûmetini yerleştiren Ciudad Juárez Antlaşması'nı imzalamaması için çağırmıştı. Carranza'nın görüşüne göre, Díaz rejimine meşruiyet kazandırdı ve Díaz'un istifasını zorlayan devrimcilerin gücünü verdi. Carranza'nın o zaman söylediği gibi, "Taviz veren bir devrim kaybolur. . . Geçici bir hükümethükûmet diktatörlüğün kısır, anemik ve steril bir uzaması olacaktır. ” <ref>quoted in Krauze, Enrique. ''Mexico: Biography of Power'', New York: HarperCollins 1997, p. 337.</ref> Madero, onu iktidara getiren devrimci güçlerden ziyade eski Federal Ordu'yu tutmuştu; Carranza da aynı hatayı yapmaz. Anayasacı Ordu 1914'te Huerta'yı yendiğinde Federal Ordu dağıldı.
 
Huerta ile mücadele sırasında, Huerta'ya karşı çıkan ilk büyük isim ve ona karşı çıkanların idam edileceğini ilk ilan eden kişiydi.<ref name="iopaz"/> Bu, “Bir devrim taviz verdiğinde intihar eder” yargısıyla tutarlıdır.<ref>quoted in Krauze, ''Mexico: Biography of Power'', p. 337.</ref> Olayların gösterdiği gibi, Carranza Madero'nun hatalarını değerlendirmesinde haklıydı.<ref>Krauze, ''Mexico: Biography of Power'', p. 337.</ref>
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Venustiano_Carranza" sayfasından alınmıştır