2.144
değişiklik
(Arşiv bağlantısı eklendi) |
(doğaçlama, portatif ve yerleşik ocaklar) |
||
==Yakıtları==
*'''Ateş kaynağı''': başka bir ateşten getirilen bir kor, çakmak taşının çelik veya pirit ile vurulduğunda çıkardığı kıvılcım, veya Kuvvetli sürtünmeyle tahtadan ayrışan sıcak, yarı yanık ve üflemeyle yanıcı karbonize siyah toz olabilir. Modern çakmaklarda elektrik gerilimiyle çıkarılan bir kıvılcım da kullanılır. Araba çakmağında elektrik enerjisinin kızdırıp kor haline getirdiği bir metal kullanılır.
*'''İlk alevi elde ederken''':
*'''Sönük ocağı ateşlerken''':
*'''Yanan ocağı beslerken''': [[Odun]], kuru tahta, kuru ağaç parçaları, kalınca ağaç, siyah kömür, taş kömürü, olabilir. Modern ocaklar sadece sıvı ya da gaz yakıt kullanacak şekilde, hatta yakıt yerine metal yüzeyleri [[elektrik]] veya [[elektromanyetik]] yöntemlerle doğrudan ısıtacak şekilde (tencere altı direnç, yemeğe bakan kızgın direnç, ya da [[elektromanyetik indüksiyon]] ile kızdırılan tencere dibi) olabilir.
==Çeşitleri==
İhtiyaca göre birçok çeşitleri ya da yakma yöntemleri vardır:
=== doğal yakıtlarla, yerinde doğaçlanan ===
* Dayalı ateş : Odunlar piramit gibi dayanır, ortasından ateşlenir
* Kafesli ateş : Odunlar dört köşe kafes gibi örülür, ortasından ateşlenir
* Odaklı ateş : Odun uçlarının ortada buluştukları noktaya yakılır, yandıkça odunlar ortaya doğru itilerek beslenir
*
* Çalı çırpı ateşi : Çabuk ısıtır, çabuk biter, devamlı beslemek gerekir.
* Çift köşeli ateş : Kuzu çevirirken iki ateş kuzu gövdesinin omuzu ve kalçası karşısına dikey-ızgara amaçlı yakılır. Arkası ve iki dış yanı duvar ya da dikey taş-toprak olacak şekilde kazma yığma ile oluşturulmuş bir ocakbaşının köşelerine yakılır ki arkaya yayılan sıcak da yansıyıp yatay çevirilen kuzuyu pişirsin. ▼
* Mangalda kömür ateşi : yatay ızgara amaçlı yakılır, taşınır, ayaklıdır yeri yakmaz▼
* Gazyağı, ispirto, bütan gazı gibi pişirme edavatı : Kolay yanar, su ve yemek pişirir, taşınır, ayaklıdır yeri yakmaz▼
* [[Balkon ateşi]] : Üst üste iki kütük arası, gece boyu emek istemeden kontrollü yanar, yakınında yatanı ısıtır, uzaktan kolay görülür
* [[İsveç odun meşalesi]] : Dikine kütük yarmaları ortasında kolay yanar, az yer ister, su ve yemek pişirebilir.
* Çukur içi ateşi : Yandan hava tünelli bir çukurda görünmeden yanar, su ve yemek pişirebilir.
▲* Çift köşeli ateş : Kuzu çevirirken iki ateş kuzu gövdesinin omuzu ve kalçası karşısına dikey-ızgara amaçlı yakılır. Arkası ve iki dış yanı duvar ya da dikey taş-toprak olacak şekilde kazma yığma ile oluşturulmuş bir
=== taşınabilir yakıtlı portatif düzen ===
* [[Semaver]] (batıda "kelly kettle") : kapalı ateş haznesi, su kabı ortasındaki bacasıyla az emek ve az yakıtla (kömür, çalı çırpı) kolayca su kaynatmaya yarar
▲* [[Gazyağı]], [[ispirto]], [[bütan]] gazı gibi pişirme
=== yakıtı da düzeni de yerleşik ocak ===
* evin bacasının en dibinde, odanın duvarında yanmaz malzemeden bir delik görünümlü [[ocakbaşı]]: odun yakılır, tencere tava için [[sacayak]] veya askı düzeni vardır
* ev mangalı: ocakbaşı bulunmayan, ama yeterli havalandırması olan odalarda kullanma amaçlı, kül üzeri alevsiz kızgın kor kömür yakıtlı, portatif ev içi ısıtıcı mobilya
* yakıtı şehir şebekesinden, veya büyük tüpten gelen [[bütan]] veya [[doğal gaz]] yakan mutfak ocağı, fırını (issiz mavi alevli)
* elektrikli ızgara, elektrikli direnç sıcağıyla kızdırılmış üstüne tencere tava konan metal veya seramik düzey veya fırın (alevsiz)
* Alttan [[halojen]] ısı kaynağıyla ısıtılan, üstüne tencere tava konan [[seramik]] düzey (alevsiz, pişirme yeri ışıklı)
* Alttan yukarı kısa mesafe etkili [[elektromanyetik dalga]]lar gönderilen, üstüne dibi [[endüksiyon]]a uygun tencere tava konan seramik düzey (alevsiz, ışıksız, sadece tencerenin metal dibini kızdıran ocak çeşidi)
* ev mangalıyla ayni işlevi gören daha yerleşik düzen olarak sıvı yakıt veya gaz alevli radyatörler, sıcak su şebekeli radyatörler, elektrik dirençli bazen de pervaneli radyatörler sayılabilir.
<gallery>
Dosya:Campfire2 mgx.svg|Dayalı ateş
|