Avrupa komünizmi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Furkan (mesaj | katkılar)
k →‎Tarihçe: Yazım yanlışı, değiştirildi: Hıristiyan → Hristiyan AWB ile
Redaksiyon, Avrokomünizm kısaltması ve İtalyan Komünist Partisi'nin evrimi
1. satır:
{{Komünizm}}
'''Avrupa komünizmi''' ya da '''Avrokomünizm''', 1970'li yıllarda kimi batıBatı Avrupa ülkelerindeki [[Komünizm|komünist]] partilerin izledikleri, stratejikpolitik ve kuramsal yenilenme hareketi. Hareketin arka planını [[Sovyetler Birliği Komünist Partisi]]'nin (SBKP) 1956 yılında yaptığı 20. Kongre ve sonrasında gündeme gelen [[Destalinizasyon]] süreci ile doğuDoğu Avrupa'daki ayaklanmalar, [[Çin]]-[[Sovyetler Birliği|Sovyet]] ayrılığı gibi uluslararası komünist hareketi geniş çaplı etkileyen tarihsel olaylar belirliyordu.
 
== Tarihçe ==
Başta [[İtalyaİtalyan Komünist Partisi]], [[İspanyol Komünist Partisi]] ve [[Fransız Komünist Partisi]] olmak üzere bazı Batı Avrupa komünist partileri, 1970'li yıllarda yeni orta sınıfasınıflara hitap etme ve mücadeleyi işçi sınıfıyla sınırlı tutmama perspektifini geliştirdi. AvrupaAvrokomünizm komünizmi büyük oranda [[bolşevizmBolşevizm]]'in reddi ve sosyalizmin barışçıbarışçıl, demokratik esaslar üzerinde kurulacağı düşüncesikurulması üzerinedüşüncesine kuruluydudayanıyordu. Bu yaklaşımla [[Komintern]]'in temelini oluşturan [[proletarya diktatörlüğü]] tezleritezi reddedildi.
 
Avrupa komünizminiAvrokomünizmi ilk uygulamaya geçiren, 1973 yılında "tarihsel uzlaşma" stratejisinipolitikasını açıklayan İtalyaİtalyan Komünist Partisi (PCI) oldu. Tarihsel uzlaşma düşüncesi, demokratik bir reform programı çevresinde [[Hristiyan Demokratlar]]la ile yapılacak bir ittifakı sosyalizme giden yolun başlangıcı olarak görüyordu. Aynı şekilde [[Franco]] sonrası [[İspanya]]'da demokrasinin kurulmasına komünistlerin etkin bir şekilde katılması gerektiğini savunan İspanya Komünist Partisi (PCE) de benzer bir çizgi izledi. Sosyalist partiyleParti ile birlikte bir ortak program hazırlayarak koalisyonla iktidara gelmek isteyen Fransız Komünist Partisi (PCF) de 1976'da proletarya diktatörlüğüne ve Sovyet modeline bağlılıktan vazgeçtiğini duyurdu. Bununla birlikte seçimlerde bu çizginin sosyalistleri kuvvetlendirmesi sonucu 1977'de parti AvrupaAvrokomünizmden komünizminden vazgeçtiğini duyurdu vevazgeçip yeniden SBKP'ye yaklaştı.
 
İtalyaİtalyan Komünist Partisi [[Polonya]]'da 1981 yılında [[Solidarność]] hareketine karşı sıkıyönetim ilan edilmesi üzerine, Sovyetler Birliği'yle ile ilişkilerini kestiğini duyurdu.
 
1980'lerde yaşanan seçim yenilgileri ve giderek marjinelleşme '''Avrupa komünizmininAvrokomünizmin''' çöküşünü getirdi. Sovyetler Birliği'nin yıkılışından sonra derin bir kriz yaşayan Avrupa komünist partilerinin bir kısmı isim ve amblemlerini değiştirerek, ya da en azından köklü program değişiklikleri yaparak demokratik sosyalizm anlayışını geliştirdiler. Örneğin, [[İtalyan Komünist Partisi]]'nin ismi, bu süreç içinde yeni katılımlarla da birlikte, önce [[Demokratik Sol Parti (İtalya)|Demokratik Sol Parti]] ve nihayet [[Demokratik Parti (İtalya)|Demokratik Parti]] oldu.
 
== Teorik arka plan ==
 
Avrupa KomünizmiAvrokomünizm'ninin dayandığı başlıca teorik kaynak [[Antonio Gramsci]]'nin metinleriydi. Gramsci toplum içinde hegemonyanın kurulabilmesi için komünist partilerin toplumsal ittifaklar geliştirerek sosyal reformları desteklemelerini öneriyordu. Bu Batı Avrupa Komünistkomünist partileri demokrasiye bağlı olduklarını çok açık bir şekilde duyuruyorlardı. [[Kamu sektörü]]nü, orta sınıf işçileriemekçileri ve [[feminizm]] ya da [[eşcinsel hareketi]] gibi yeni toplumsal hareketleri kucaklamaya ve [[Sovyetler Birliği]]'ni sorgulamaya özen gösteriyorlardı.
 
== Batı Avrupa dışında Avrupa Komünizmi ==
 
Avrupa KomünizmiAvrokomünizm'ninin düşünceleri Batı Avrupa dışında da kısmen de olsa karşılık buldu. Bu akımdan etkilenen başlıca Avrupa dışı partiler [[Sosyalizm İçin Hareket]] (Venezuela), [[Japon Komünist Partisi]], [[Meksika Komünist Partisi]] ve [[Avustralya Komünist Partisi]]'ydi. [[Mihail Gorbaçov]] da anılarında Avrupa KomünizmiAvrokomünizm'ninin ''[[glasnost]]'' ve ''[[perestroyka]]'' düşünceleri üzerinde belirleyici bir etkiye sahip olduğunu yazıyordu.
 
== Kaynakça ==