Vikipedi

Badajoz Emirliği: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
→‎top: düzeltme AWB ile
Gogolplex (mesaj | katkılar)
Devriyeler
7.694 değişiklik
Değişiklik özeti yok
1. satır:
[[Dosya:Taifas2.gif|thumb|250px|1031'de [[İber Yarımadası]]'ndaki (1031)[[Tavaif-i Mülûk|tayfalar]]]]▼
{{kaynaksız}}{{düzenle|Nisan 2008}}
'''Badajoz Emirliği''' ({{Dil|ar|dil kodu=|yazı=طائفة بطليوس}}), günümüzde [[Portekiz]] ve [[İspanya]]'nın parçası olan bölgelerde hüküm sürmüş ve 875 yılında [[Galiçya, İspanya|Galisyalı]] [[Morolar|Moro]] [[İbn Mervan]] tarafından kurulmuş [[İslam devleti|İslamî]] [[Tavaif-i Mülûk]]. Devlet, günümüzde İspanya'nın [[Ekstremadura]] Özerk Bölgesi'nde bulunan [[Badajoz]] şehrini merkez almıştır.<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/580659/taifa Taifa] - ''[[Encyclopædia Britannica]]''</ref>
▲[[Dosya:Taifas2.gif|thumb|250px|[[İber Yarımadası]] (1031)]]
'''Badajoz Emirliği''', günümüzde [[İspanya]]'nın [[Ekstremadura]] Özerk Bölgesinde bulunan [[Badajoz]] (Arapça بطليوش) şehri 875 yılında [[Galisya]]lı Müslüman İbn Mervan tarafından kurulmuştur.
 
== Tarihçe ==
Şehir daha sonraları küçük bir Morok Krallığı olan Badajoz Emirliğine (Arapça Ta'waif al-Batalyaws) 1022'den itibaren başkentlik yapmıştır. Emirliği uzun süre [[Berberiler|Berberi]] kökenli Aftasid hanedanlığı (Arapça Banu el-Aftas) yönetmiştir. [[Córdoba, İspanya|Córdoba]] Halifeliğinin son Badajoz valisi [[Slavlar|Slav]] kökenli Ebu Muhammed Abdullah'ın (Sapur el-Katip) ölümü üzerine Abdullah ibn Muhammed (I. El-Mansur) (lakabı al-Mansur Billah) tarafından ele geçirilmiştir. I. Mansur Billah, Allah'ın övdüğü muzaffer unvanıyla [[Douro Nehri|Duro nehrinden]], [[Tejo Nehri|Tejo nehrinin]] güneyine kadar olan bölgenin önemli bir bölümünü feth ederek Batı [[Endülüs]]'ün önemli bir parçasını yönetmiştir. Ancak bu bölgenin hakimiyetini hiçbir zaman tek başına sağlayamamıştır. Buna rağmen Aftasidler döneminde bölge önemli bir İslam kültür merkezi olmuştur. 1055 yılında Emirlik [[Leon]]-[[Kastilya]] Krallığına bağlı özerk bir statüye girmiş, kuzey taraflarındaki toprakların önemli bir bölümünü kaybetmiş (Mondego nehrinin güneyindeki toprakları), isyanlarla çalkalanmış ve Leon-Kastilya Krallığına vergi ödenmek zorunda kalmıştır. [[Sevilla]] Emirliğini hakimiyetleri altında bulunduran Abbadid hanedanlığının yardımlarıyla içteki isyanları bastırarak emirlik bir nebze kötü günleri atlatmıştır. Buna rağmen ağır yaralar alan emirlik [[Kuzey Afrika]] kökenli bir devlet olan [[Murabıtlar]]ın (1094) hakimiyeti altına girerek son bulmuştur. 1144-1151 yılları arasında bağımsız olarak yönetilen şehir 1151 yılında bu sefer Murabıtlara son veren yine Kuzey Afrika kökenli bir devlet olan [[Muvahhidler]]in hakimiyetine girmiştir. 1169'da şehir [[Portekizliler]]in eline geçmiş ancak bir yıl kadar sonra tekrar Muhavidler hakimiyetine geçmiş ve 1227'de Leon-Kastilya Kralı IX. Alfonso tarafından ele geçirilerek Morok hakimiyetinden tamamen çıkmıştır.
[[Endülüs Emevî Devleti]]'nın parçalanmasının ardından pek çok küçük Moro emirliği kurulmuştur. Bunlardan biri olan Badajoz Emirliği, 1012-13 yıllarında Slav asıllı olabileceği düşünülen [[II. Hakem]]’in kölesi Sâbûr es-Saklebî'nın Kurtuba ve çevre bölgelerde ayaklanma çıkartması ile kurulmuştur. Sâbûr'un ölümünden sonra [[Berberiler|Berber]] kökenli Miknâse kabilesine mensup olan ve İbnü’l-Eftas lakabına sahip Abdullah bin Muhammed bin Mesleme Badajoz'u kontrol etmeye başladı.<ref name=":0">{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/batalyevs|başlık=Batalyevs|erişimtarihi=|tarih=|çalışma=Rıza Kurtuluş|yayıncı=[[TDV İslam Ansiklopedisi]]}}</ref>
 
İbnü’l-Eftas'ın ölümünün ardından yönetime oğlu Ebû Bekir Muhammed el-Muzaffer geçti. [[Eftasî Hanedanı]] kontrolünü güçlendiren Ebû Bekir Muhammed'in ölümünün ardından Badajoz'un hakimiyeti hakkında oğulları Yahyâ ve Ömer arasında anlaşmazlık çıktı. Bu, Yahyâ'nın 1084'de öldürülmesi ile sonuçlandı ve Mütevekkil lakaplı Ömer yönetimin başına geçti. [[Murâbıtlar]]’ın şehri işgal etmesi esnasında [[León Krallığı|Leon ve Kastilya]] Kralı [[VI. Alfonso]]'dan yardım isteyen Mütevekkil, Badajoz halkının tepkisi ile karşılaştı ve şehir halk tarafından Murâbıtlar’a teslim edildi.<ref name=":0" />
 
1094 yılında Murâbıt kumandanı Sîr bin Ebû Bekir, Mütevekkil ile ailesini öldürdü ve bu olay Eftasî hâkimiyetinin sonu oldu. Daha sonra bölge, Endülüs’ü ele geçiren [[Muvahhidler]]’in kontrolüne girdi. 1228’de Portekiz Kralı [[VII. Alfonso]]’nun şehri kuşatıp ele geçirmesiyle bölgedeki Moro kontrolü son buldu.<ref name=":0" />
 
==Emirler listesi==
Satır 23 ⟶ 27:
:* L''eon-Kastilya Kralığı kontrolü'': 1227 - (Batı parçası hariç)
 
== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}
[[Kategori:Tavaif-ül Mülk]]
[[Kategori:1151'de feshedilmiş oluşumlar]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Badajoz_Emirliği" sayfasından alınmıştır