Vikipedi

Ayasofya: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
BSchrödinger1887 (mesaj | katkılar)
813 değişiklik
Anlatım bozukluğu giderildi. "Eski bazilika ve müze" değiştirilen "Eski bazilika ve eski müze"
Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği Gelişmiş mobil değişikliği
k buna bağ verelim bari
7. satır:
| altyazı = Ayasofya, 2013
| eski adı =
| diğer_ad = Ayasofya-i Kebir Camii<ref>{{Web kaynağı|url=https://muze.gov.tr/muze-detay?SectionId=AYS01&DistId=AYS|başlık=Ayasofya-i Kebir Camii|erişimtarihi=10 Temmuz 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=muze.gov.tr}}</ref>
| yapı tipi =
* [[Katedral]] (537-1054)
Satır 70 ⟶ 71:
}}
}}
'''Ayasofya''' ({{Dil|gr|Aγία Σοφία|çeviri=Agía Sofía|dil_adı=e}}, {{Dil|la|Sancta Sophia}} veya Sancta Sapientia), ya da resmî adıyla '''Ayasofya-i Kebir Camii''',<ref>{{Web kaynağı|url=https://muze.gov.tr/muze-detay?SectionId=AYS01&DistId=AYS|başlık=Ayasofya-i Kebir Camii|erişimtarihi=10 Temmuz 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=muze.gov.tr}}</ref> [[İstanbul]]'da bir [[cami]], eski [[bazilika]] ve eski [[müze]]. [[Roma İmparatorluğu|Bizans]] İmparatoru [[I. Justinianus]] tarafından, 532-537 yılları arasında İstanbul'un [[tarihî yarımada]]sındaki eski şehir merkezine inşa ettirilmiş [[bazilika]] planlı bir [[patrik]] [[katedral]]i olup 1453 yılında [[İstanbul'un Fethi|İstanbul'un Osmanlılar tarafından fethedilmesinden]] sonra [[Fatih Sultan Mehmet]] tarafından [[cami]]ye dönüştürülmüştür. 1935 yılından 2020 yılına kadar müze olarak hizmet vermiştir.<ref name="BrA">{{Web kaynağı |url=http://archnet.org/library/sites/one-site.jsp?site_id=2966 |başlık=Archnet/Hagia Sophia |erişimtarihi=25 Mart 2009 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20090105062813/http://archnet.org/library/sites/one-site.jsp?site_id=2966 |arşivtarihi=5 Ocak 2009 |ölüurl=yes }}</ref> 2020 yılında [[Türkiyecumhurbaşkanlığı cumhurbaşkanı|Türkiye Cumhurbaşkanıkararnamesi]] kararıylayle tekrar camiye dönüştürülmüştür. Ayasofya, mimar bakımdan [[bazilika]] planı ile merkezî planı birleştiren [[kubbe]]li [[bazilika]] tipinde bir yapı olup [[kubbe]] geçişi ve taşıyıcı sistem özellikleriyle [[mimarlık]] tarihinde önemli bir dönüm noktası olarak ele alınır.
 
''Ayasofya'' adındaki "aya" sözcüğü "kutsal, azize", "sofya" sözcüğüyse herhangi bir kimsenin adı olmayıp Eski Yunancada "bilgelik" anlamındaki ''sophos'' sözcüğünden gelir.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.associatedcontent.com/article/1280325/behind_the_name_sophia.html |başlık=Behind the name: Sophia |erişimtarihi=25 Mart 2009 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20110812142651/http://www.associatedcontent.com/article/1280325/behind_the_name_sophia.html |arşivtarihi=12 Ağustos 2011 |ölüurl=yes }}</ref> Dolayısıyla "'''aya sofya'''" adı "kutsal bilgelik" ya da "ilahî bilgelik" anlamına gelmekte olup [[Ortodoksluk]] mezhebinde Tanrı'nın üç niteliğinden biri sayılır.<ref name="Heyet">Ayasofya-Müzeler Rehberi, H. Veli Yenisoğancı, L. Suat Kongaz, Ali Kılıçkaya, Saadet Barutçu, Süleyman Eskalen, Müjgan Harmankaya, Nilay Yılmaz, Tahsin Aydoğmuş, Ozan Sağdıç, Ankara, ISBN 975-387-042-6</ref> 6. yüzyılın ünlü bilim adamları, fizikçi [[Miletli İsidoros]] ve [[Trallesli Anthemius|Trallesli matematikçi Anthemius]]'un<ref name="1001 Buildings"/><ref name="BrA" /> yönettiği Ayasofya’nın inşaatında yaklaşık 10.000 işçinin<ref>[http://www.crossculturedtraveler.com/Museums/Archives/Sophia.htm H. Sophia]</ref><ref>[http://atheism.about.com/library/FAQs/christian/blxtn_constan-hagia03.htm H. Sophia]</ref><ref name="pbs2">[http://www.pbs.org/wgbh/buildingbig/wonder/structure/hagia_sophia.html wonders of the world/Hagia Sophia]</ref> çalıştığı ve [[I. Justinianus]]'un bu iş için büyük bir servet harcadığı
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Ayasofya" sayfasından alınmıştır