PKK: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
yanlıştı |
||
25. satır:
|url = {{URL|www.PKKonline.net}}
}}
'''PKK''' veya tam adı ile '''''Partiya Karkerên Kurdistanê'' / پارت ی کار کهرێن ی کوردستان''' ({{dil|tr|yazı=Kürdistan İşçi Partisi}}), [[Türkiye]]'nin [[Doğu Anadolu Bölgesi|doğu]] ve [[Güneydoğu Anadolu Bölgesi|güneydoğusu]], [[Irak]]'ın [[Kürdistan#Irak Kürdistanı|kuzeyi]], [[Suriye]]'nin [[Kürdistan#Suriye Kürdistanı|kuzeydoğusu]] ve [[İran]]'ın [[Kürdistan#İran Kürdistanı|kuzeybatısını]] kapsayan bölgede devlet kurmayı amaçlayan ve bu amaçla söz konusu toprakların Türkiye sınırları dahilinde kalan kısmına sahip olabilmek için<ref>[http://www.iranian-military.org/templateC06.php?CID=1327 Thw Washington Institute for Near East Policy]{{Ölü bağlantı|date=Nisan 2020 }} (''...[[Cemil Bayık]], another top PKK leader, added another demand: "Either the Kurds will become independent or not live at all...'')</ref> askeri hedeflere, [[Köy korucusu|köy korucuları]]na ve [[sivil]]lere<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.hri.org/news/turkey/trkpr/1995/95-09-25.trkpr.html#05 |başlık=PKK Massacres 5, Hri.org |erişimtarihi=29 Eylül 2010 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20100602134122/http://www.hri.org/news/turkey/trkpr/1995/95-09-25.trkpr.html#05 |arşivtarihi=2 Haziran 2010 |ölüurl=no }}</ref><ref name="FAS">[http://www.fas.org/irp/world/para/docs/mfa-t-pkk.htm] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20160824030002/http://fas.org/irp/world/para/docs/mfa-t-pkk.htm |tarih=24 August 2016 }}[[Amerikan Bilim Adamları Federasyonu (FAS)]], ''A Report on the PKK and Terrorism''(İngilizce) Alıntı:''Stratejik olarak PKK liderleri, devlete, sivillere ve kendilerine asi gruplara karşı terör uygulanması gerektiğine inanmaktadır.''</ref><ref>{{haber kaynağı |başlık=PKK baskınına uğrayan Kürt köyleri ABD gazetesine haber oldu |yazar= |url=http://www.milliyet.com.tr/2007/07/07/son/sondun06.asp |yayıncı=milliyet.com.tr |tarih=7 Temmuz 2007 |erişimtarihi=2 Ekim 2009}}</ref><ref name="tr.wikisource.org">{{Web kaynağı |url=http://tr.wikisource.org/wiki/%C3%96calan_Davas%C4%B1_Gerek%C3%A7eli_Karar |başlık=Öcalan Davası Gerekçeli Kararında sivillere yapılan eylemlere ilişkin bölümler |erişimtarihi=29 Eylül 2010 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20101015031901/http://tr.wikisource.org/wiki/%C3%96calan_Davas%C4%B1_Gerek%C3%A7eli_Karar |arşivtarihi=15 Ekim 2010 |ölüurl=no }}</ref> karşı saldırılar düzenleyen yasa dışı [[Ayrılıkçılık|ayrılıkçı]] silahlı örgüt.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.cia.gov/library/center-for-the-study-of-intelligence/csi-publications/csi-studies/studies/vol53no1/pdfs/U-%20Varouhakis-The%20Case%20of%20Ocalan.pdf |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=5 Şubat 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20160304080848/https://www.cia.gov/library/center-for-the-study-of-intelligence/csi-publications/csi-studies/studies/vol53no1/pdfs/U-%20Varouhakis-The%20Case%20of%20Ocalan.pdf |arşivtarihi=4 Mart 2016 |ölüurl=no }}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://www.fbi.gov/stats-services/publications/terror_99.pdf |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=5 Şubat 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150221024324/http://www.fbi.gov/stats-services/publications/terror_99.pdf |arşivtarihi=21 Şubat 2015 |ölüurl=no }}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=https://wikileaks.org/gifiles/docs/38/3883362_-os-turkey-syria-ct-mil-mgk-convenes-amidst-pkk-terror.html |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=5 Şubat 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150205232753/https://wikileaks.org/gifiles/docs/38/3883362_-os-turkey-syria-ct-mil-mgk-convenes-amidst-pkk-terror.html |arşivtarihi=5 Şubat 2015 |ölüurl=no }}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://www.interpol.int/content/download/27178/365792/version/1/file/P2%20-%20Iran.pdf |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=5 Şubat 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150205232737/http://www.interpol.int/content/download/27178/365792/version/1/file/P2%20-%20Iran.pdf |arşivtarihi=5 Şubat 2015 |ölüurl=yes }}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://www.nationalsecurity.gov.au/Listedterroristorganisations/Pages/KurdistanWorkersPartyPKK.aspx |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=6 Şubat 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150301010521/http://www.nationalsecurity.gov.au/Listedterroristorganisations/Pages/KurdistanWorkersPartyPKK.aspx |arşivtarihi=1 Mart 2015 |ölüurl=no }}</ref><ref>{{haber kaynağı |başlık=Who are Kurdistan Workers' Party (PKK) rebels? |yazar= |url=http://www.bbc.com/news/world-europe-20971100 |yayıncı=bbc.com |tarih=4 Kasım 2016 |erişimtarihi=8 Ekim 2019}}</ref> '''KADEK''' (Kürtçe: ''Kongreya Azadî û Demokrasiya Kurdistanê'', [[Türkçe]]: ''Kürdistan Özgürlük ve Demokrasi Kongresi'') ve '''Kongra-Gel''' (''Halk Kongresi'') isimlerini de kullanmıştır.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.kurdistan-post.com/News-file-article-sid-699.html |başlık=Kürdistan Postası |erişimtarihi=29 Eylül 2010 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20100407182238/http://www.kurdistan-post.com/News-file-article-sid-699.html |arşivtarihi=7 Nisan 2010 |ölüurl=yes }}</ref><ref>{{haber kaynağı |başlık=Haberler: PKK'nın yeni adı KADEK |yazar= |url=http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=35033 |yayıncı=Radikal.com.tr |tarih= |erişimtarihi=8 Ekim 2019}}</ref> 1974 yılında [[Abdullah Öcalan]] tarafından kurulan PKK'nın [[ideoloji]]si, 1990 yılına kadar [[Marksizm-Leninizm]], ardından [[demokratik konfederalizm]]<ref>[[s:KCK Sözleşmesi|https://tr.wikisource.org/wiki/KCK_S%C3%B6zle%C5%9Fmesi {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20151124173438/https://tr.wikisource.org/wiki/KCK_S%C3%B6zle%C5%9Fmesi |tarih=24 November 2015 }}]]</ref> üzerine kurulu olmuştur.khytyt
Bazı politikacı ve yazarlara göre, PKK gerek geçmiş dönemde gerekse günümüzde eylemleri için çeşitli Marksist-Leninist örgütler veya partiler ile iş birliği yapmıştır. Örgüt, 12 Mart 2016 tarihinde [[Halkların Birleşik Devrim Hareketi]] bileşenleri ile birleşerek Türkiye'de faaliyet yürüten bazı [[Komünizm|komünist]] ve [[Marksist-Leninist]] silahlı örgütlerle ortak bir cephe oluşturmuştur.<ref>{{haber kaynağı |başlık="Halkların Birleşik Devrim Hareketi" kuruldu |yazar= |url=http://alinteri.org/halklarin-birlesik-devrim-hareketi-kuruldu.html |yayıncı=Alınteri dergisi |tarih=12 Mart 2016 |erişimtarihi=14 Mart 2016}}</ref> Bununla birlikte PKK'nın bazı ülkelerden maddi, manevi ve politik destek gördüğü öne sürülmektedir. Türkiye'deki eylemlerinin finansmanının büyük bir kısmı Türkiye dışından sağlanmaktadır.<ref>Tacar , Pulat Y. Terör ve Demokrasi. 1. Baskı. Ankara: Bilgi Yayınevi, 1999. S. 167.</ref> Örgüt, kendine yeterli maddi desteği sağlayabilmek için [[uyuşturucu ticareti]], eroin üretimi, [[insan ticareti]], [[Kara Para Aklama|kara para aklama]] ve kaçakçılık gibi yasadışı suç faaliyetleri yürütmektedir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.refworld.org/docid/52f3438d4.html | başlık = Human Smuggling and Trafficking into Europe: A Comparative Perspective | erişimtarihi = 19 Mayıs 2020 | yazarlar = Louise Shelley | tarih = Şubat 2014 | çalışma = | yayıncı = Migration Policy Group | arşivurl = https://web.archive.org/web/20151220150749/https://www.refworld.org/docid/52f3438d4.html | arşivtarihi = 20 Aralık 2015}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/view/contending-with-the-pkks-narco-terrorism | başlık = Contending with the PKK's Narco-Terrorism | erişimtarihi = 19 Mayıs 2020 | yazarlar = Benjamin Freedman, Matthew Levitt | tarih = 8 Aralık 2009 | çalışma = | yayıncı = The Washington Institute | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150303121152/https://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/view/contending-with-the-pkks-narco-terrorism | arşivtarihi = 3 Mart 2015}}</ref><ref>{{Dergi kaynağı|url=https://www.ncjrs.gov/App/Publications/abstract.aspx?ID=247109|başlık=Narcoterrorism in Turkey: The Financing of PKK-KONGRA GEL From Illicit Drug Business|erişimtarihi=19 Mayıs 2020|tarih=2007|çalışma=|yayıncı=National Criminal Justice Reference Service}}</ref> 2010 yılında, [[Birleşmiş Milletler]] tarafından yayınlanan "Organize Suç Tehdidi Değerlendirmesi" raporunda, örgütün sadece [[eroin]] kaçakçılığından yılda 50 milyon dolar ile 100 milyon dolar arasında para kazandığı belirtilmektedir.<ref>{{Dergi kaynağı|url=https://www.unodc.org/documents/data-and-analysis/tocta/5.Heroin.pdf|başlık=The globalization of crime: A transnational organized crime threat assessment|erişimtarihi=19 Mayıs 2020|tarih=2010|çalışma=Heroin|yayıncı=United Nations Publications}}</ref>
| |||