Allah'ın isimleri: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Hazan (mesaj | katkılar)
Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
Evrifaessa Bot (mesaj | katkılar)
k Bot: Kozmetik değişiklikler
1. satır:
{{Allah}}
'''Allah’ın isimleri''' ya da '''Allah'ın 99 ismi''' ([[Arapça]]:'''اَلأَسْماَءُ الْحُسْنَى''', ''El Esmâ ül Hüsnâ'' / ''En Güzel İsimler''), [[İslam]] toplumunda, [[Kur’an]] ve [[hadis]]lerde [[Allah]]’a izâfe edilen fiil veya sıfatlardan türetilmiş veya doğrudan [[Allah]]'ı ifade amacıyla kullanılmış olan isimlerdir.
 
8. satır:
;Allah: Yaratıcının özel ismi kabul edilir ve diğer isimler O'na izafe edilir. "Allah gafurdur, rahimdir" denildiğinde bu isim-sıfatların fiilleri de O'na isnat edilirek "Allah rahmet etti" veya etsin şeklinde kullanılır.<ref>{{kitap kaynağı|soyadı=Karagöz|ad=İsmail|başlık=ESMA-İ HÜSNA|yıl=2007|yayıncı=Diyanet İşleri Bakanlığı Yayınları|yer=Ankara|sayfalar=534|url=http://www2.diyanet.gov.tr/DiniYay%C4%B1nlarGenelMudurlugu/KitapTanitim/Esma-i%20h%C3%BCsna.pdf}}</ref>
 
== Kaynaklarda ==
Kur'anda değişik ayetlerde bu deyim kullanılır;
 
27. satır:
== Tercüme edilmesi, etimoloji ve mitolojik etkileşimler ==
{{ana madde|Kişisel tanrı}}
Kur'anda da kullanılan isimlerin bir kısmının kökleri yabancı veya yeni söyleyiş ve anlamsal yüklemeler yapılarak Araplaştırılmış (Muarreb) isimlerden oluşmaktadır; Allah, Rahman, Halik, Malik, Hakem, Hannan, Sultan, Kebir, Fatır, Fettah, Rab, Hadi, Tevvab, Musavvir, [[:en:Q-D-Š|Kuddüs]] vb.<ref>THE FOREIGN VOCABULARY OF THE QURAN By ARTHUB JEFFEBY, Ph. D. Professor of Semitic Languages School of Oriental Studies Cairo 1938</ref> Tercümelerde Arapçaya ithal sözcüklerden oluşan ve günlük kullanımda yeri olmayan bir kısım isimlere birbirinden oldukça farklı ve yer yer zorlama anlamlar verilebilirken bazı isimler de [[müşebbihe|insani etkileretkilerden]]den arındırma (tenzih) amacıyla birtakım değişiklikler yapılarak tercüme edilirler. Birinci gruba Ahad, Samed, Rahman, ikinci gruba da mütekebbir, mümin, tevvab, şekur gibi isimler örnek gösterilebilir. Örneğin mümin, ismi fail olduğu ve güvenen, inanan anlamına geldiği halde ismi mef'ul olarak güvenilen anlamı verilir. Aynı durum tevbekar anlamına gelen Tevvab, çok şükreden anlamına gelen Şekur için de geçerlidir.
 
Bu isimlerden bazıları insansı ([[antropomorfizm|antropomorfik]]) özellikler taşır: Müntakim (intikam alan), Mütekebbir (kibirlenen), Sabur (sabırlı) vb. [[İhlas suresi]]nde geçen ve Allah’ı anlatmak için kullanılan Ahad, [[Samed]] kelimeleriyle diğer surelerde geçen [[Aziz (din)]], [[Rahman]], Şafi gibi isimler ise İslam öncesi dönemde Ortadoğu ve komşuluklarında tapınılagelmekte olan bazı tanrılara verilmiş olan isimlerin aynısı veya yakın fonetiğe sahip olmaları<ref>http://alaeddinyavuz.wordpress.com/2012/06/30/islam-oncesi-arap-tanrilari/</ref> dolayısıyla [[Tevhid (din)|tevhid]] inancı açısından eleştirilen isimlerdir.
 
[[Muazzez İlmiye Çığ]] bir örnekle bunun tek tanrıcılığa giden yolda gerçekleştirilen değişimlerden birisi olduğunu kaydeder. O’na göre çok tanrıcı olan [[Sümer mitolojisi|SümerSümerler]]ler daha sonra bu tanrıların isimlerini [[Marduk]] üzerinde toplarlar ve Marduk’un 50 kadar ismi olur. İlmiye çığ aynı eğilimin Allah’ın isimleri konusunda da yaşandığını söyler ve bir araştırmacının Ahad ve Samed isimlerinin Allah’a atfedilmesi konusundaki analizini aktarır.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.turuz.info/Dil/0184-Sumerle%20turkler-muezziz%20ilmiye%20chigh%20(51d)(2.212KB).pdf |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=3 Ağustos 2013 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20120505212923/http://turuz.info/Dil/0184-Sumerle%20turkler-muezziz%20ilmiye%20chigh%20(51d)(2.212KB).pdf |arşivtarihi=5 Mayıs 2012 |ölüurl=yes }}</ref>
 
== İsimlerin listesi ==
181. satır:
|70||Mümît || '''المميت''' || "Öldüren, can alan. Mümît, öldüren, ölümü her canlıya tâkdir edip bunu uygulayan, yaratıkların ölümünü yaratan, öldüren demektir."
|-
|71||Müntakim || '''المنتقم''' || "İntikam alan. Ancak [[Kelam|din bilginleribilginlerince]]nce intikam alma Allah'a yakıştırılamadığı için "günahkârlara adaletiyle müstahak oldukları cezayı veren" şeklinde açıklamalarla ismin [[Antropomorfizm|antropomorfik]] çağrışımı yok edilir."
|-
|72||Müteâli || '''المتعالِ''' || "Her şeyden yüce. Müteâli, yüksek ve yüce, bilinenlerin en üstünü demektir. Akıllı yaratılmışlarda mümkün gördüğü her şeyden çok yücedir."
|-
|73||Mütekebbir || '''المتكبّر''' || "Bütün ihtişamın sahibi, Büyük ve büyüklenen."<ref>http://www.konevider.org/docs/esma-i-husna.pdf Akademik çalışma Dr Ramazan SÖNMEZ N.Erbakan Ün.Yabancı Diller Yük.Ok.Öğr.Gör.</ref> Mütekebbir, “zatının ve sıfatlarının mahiyeti bilinemeyecek kadar ulu” anlamına gelir.<ref name= "mütekebbir">[http://www.islamansiklopedisi.info/dia/ayrmetin.php?idno=320189 TDV İslam Ansiklopedisi, Bekir Topaloğlu]</ref> Arapça K.B.R kökünden mütefa'il vezninde türetilen bir kelimedir. Mütekebbir, kibirlenen, büyüklenen anlamına gelir. Yaklaşık olarak aynı anlama gelen Müstekbir kelimesi de aynı kökten türemiş kelimelerdendir. Aynı kökten türetilen diğer kelimeler kibir, kibriya, ekber vb. dir. Bu manalar yergi ifade etmekte olup Allah’tan başka varlıklar için söz konusudur.<ref name= "mütekebbir" /> Tanrı için kullanıldığında ululuk sahibi, her şeyde ve her hadisede büyüklüğünü gösteren anlamları verilir. İsim ayrıca [[Antropomorfizm|antropomorfik]] çağrışımlar açısından dikkat çekicidir."
|-
|74||Müzil || '''المذل''' || "Zillet veren. Müzil, yüce Allah'ın lâyık olanları zillete düşüren, zelîl kılan, onları hor ve hakîr eden anlamına gelen bir sıfat isimdir. Zillete düşüren, hor ve hakir eden demektir."
240. satır:
|}<ref>https://kurul.diyanet.gov.tr/SoruSor/DiniKavramlarSozlugu.aspx#.VFPQTTSsWSo {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20150315024846/https://kurul.diyanet.gov.tr/SoruSor/DiniKavramlarSozlugu.aspx#.VFPQTTSsWSo |tarih=15 Mart 2015 }} Diyanet gov.tr Dini kavramlar sözlüğü</ref>
 
== Ayrıca bakınız ==
* [[:en:Names of God|Allah'ın isimleri]]
* [[:en:Names of God in Judaism|Yahudilikte Allah'ın isimleri]]
 
== Kaynakça ==