Abaza Mehmed Paşa: Revizyonlar arasındaki fark

Abaza asıllı ve köle kökenli bir devlet adamı olan Abaza Mehmed Paşa [[Halep]] valisi [[Canbulatoğlu Ali Paşa]]'nın hazinedarı olarak kariyerine başladı. Canbulatoğlu ailesi Halep'in nesilden nesile geçen valileriydi. Abaza Mehmed Paşa, Canbulatoğlu Ali Paşa'nın başlattığı [[Celali isyanları]]nda onun yanında yer aldı. 1607 yılında Canbulatoğlu'nun Amik ovasında Osmanlı sadrazamı [[Kuyucu Murat Paşa]]'nın ordularına yenilmesi sonucu esir düştü. Yeniçeri ağası [[Damat Halil Paşa|Halil Paşa]]'nın araya girmesi sonucu ölümden kurtuldu ve bundan sonra Halil Paşa'nın himayesinde Osmanlı hizmetine girdi.

Halil Paşa Osmanlı hanedanından bir kızla evlenerek [[Damat Halil Paşa]] oldu. [[Kaptan-ı Derya]] tayin edilince Abaza Mehmed Paşa'yı Derya Beyi yaptı. Abaza Mehmed Paşa Silahtarlık, [[Halep]] ve [[Maraş]] valiliği yaparak [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]] kademelerinde yükseldi. [[Osmanlı-İran Savaşları]] sırasında [[Erzurum]] valisiydi. 1617 yılında [[Damat Halil Paşa]] sadrazamlığa getirildi ve Serdar-ı Ekrem sıfatıyla İran'a giderken Abaza Mehmed Paşa'yı da beraberinde götürdü.

İran'la yapılan savaşlar [[Doğu Anadolu Bölgesi]]'nde halk arasında büyük sancılara neden olmuştu. Örneğin [[Erzurum]]'da [[Osmanlı-İran Savaşları]] dolayısıyla çok sayıda [[yeniçeri]] bulunuyordu. Savaşlar sırasında çok sıkıntıya düşmüş olan Erzurum halkı ile halka kötü davranan yeniçeriler arasında büyük bir anlaşmazlık ortaya çıkmıştı. Bu arada Osmanlı padişahı Genç Osman yeniçeriler tarafından tahttan indirilmiş ve acımasızca öldürülmüştü. Bu olaylar sonucu Abaza Mehmed Paşa [[yeniçeri]] ocaklarının kaldırılması gerektiği sonucuna vardı. O yüzden 1624 yılında kendi valilik bölgesindeki birçok [[yeniçeri]]yi yakalatıp öldürterek bir [[Celali isyanları|Celali isyanı]] başlattı.

Abaza Mehmed Paşa kendi bölgesindeki yeniçerileri öldürtmekle kalmayıp yeniçerileri tamamen ortadan kaldırmak amacıyla ordusuyla [[İstanbul]]'a doğru yola çıktı. Halktan vergi topladı. Otuzbin kişilik bir kuvvetle Sivas'ı ele geçirdi. Ankara'yı kuşattı. [[Bursa]]'yı da kuşattı ama alamadı. [[Niğde]]'ye geri çekildi. Bu yenilgilere rağmen uzun bir süre boyunca [[Erzurum]]'u yeniçerilere ve [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]]'ne karşı bir ayaklanma merkezi haline getirmeyi başardı. 15 Ekim-25 Kasım 1627 tarihleri arasında eski patronu [[Damat Halil Paşa]]'nın komutasındaki bir ordu [[Erzurum]] kalesini kuşattı ama Abaza Mehmed Paşa'nın komutasındaki direnişi kıramayarak geri çekildi. Ertesi yıl 6 Eylül 1628 tarihinde [[IV. Murat]]'ın yeni sadrazamı [[Gazi Ekrem Hüsrev Paşa]]'nın komutasındaki ordu tekrar [[Erzurum]] kalesini kuşattı. 14 gün süren bir kuşatma sonunda Abaza Mehmet Paşa'nın [[Erzurum]]'daki direnişini kırarak [[Erzurum]]'un kontrolünü ele geçirmeyi başarabildi.

Abaza Mehmed Paşa yenildikten sonra [[İstanbul]]'a getirildi. İdam edilmesi beklenirken tam tersine zekası ve cesaretinden etkilenen [[IV. Murat]] tarafından affedildi ve 22 Eylül 1628 tarihinde [[Bosna]] beylerbeyliğine atandı. 1633 yılında [[IV. Murat]] Abaza Mehmed Paşa'ya antlaşma koşullarına uymayan [[Lehistan]]'a girmesini emretti. [[Vidin]]'de [[Kırım]], [[Eflak]] ve [[Boğdan]]'dan gelen birliklerle buluşan Abaza Mehmed Paşa [[Lehistan]]'a girdi. Abaza Mehmed Paşa'nın [[Lehistan]]'dan çok miktarda esir ve ganimet alarak geri dönmesi üzerine [[Lehistan]] elçisi Trebzinski barış istedi. Yıllık vergi ödemek ve Dinyester nehri üzerindeki kaleleri yıkma koşuluyla [[Osmanlı İmparatorluğu|OsmanlıOsmanlılar]]lar bu barış isteğini kabul ettiler.