Eru Ilúvatar: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
→Esinleniş ve kurgunun gelişimi: düzeltme AWB ile |
Alıntı şablonu eklendi, bağlantılar ve yazım düzenlendi. |
||
8. satır:
ölüm= Ölümsüz|}}
[[J. R. R. Tolkien]]'in kurgusal [[Orta Dünya evreni|Orta Dünya]] evreninde her şeye gücü yeten tek yaratıcıdır.
Bununla beraber, [[Eä]]'da yapılacak birçok iş için [[Ainur]]'u yetkilendirmiştir. [[Arda (Orta Dünya)|Arda]] == Yaratıcı sıfatıyla Eru ==
Quendi ([[Elf (Orta Dünya)|
Eru ,[[Gizli Ateş]]'e sahip olan tek varlıktır. Bu yüzden Tolkien'in evreninde, ayrı bir can yaratabilecek tek varlık Eru'dur. Bütün yaratılmışlar Eru tarafından yaratılmasa bile Eru tarafından kutsanmadıkça varlığa bürünemezler. [[Melkor]], Gizli Ateş'i arzuladı ve boşu boşuna ele geçirmeye uğraştı. Başarısız oldu, çünkü ateş Eru'nun içindeydi. Melkor, bu yüzden orijinal hiçbir yaratık yapamadı. Tek yapabildiği Eru'nun yarattıklarını bozup değiştirmek oldu.<ref>[[John Ronald Reuel Tolkien|Tolkien, J. R. R.]] (1993), [[Christopher Tolkien]], ed., ''[[Morgoth's Ring]]'', Boston: [[Houghton Mifflin]], ISBN 0-395-68092-1</ref>
== Eru'nun Arda tarihine doğrudan etkileri ==
Eru, sadece mutlak gereklilik içerdiğinde Arda üzerinde kendi gücünü faaliyete geçiriyordu. Arda'yı Eru yarattı. Ayrıca [[Elf (Orta Dünya)|Elfleri]] ve [[İnsan (Orta Dünya)|İnsanları]] bizzat yarattı ve uyandırdı. [[İkinci Çağ]] 3319'da [[Ar-Pharazôn]] ve ordusunun cesedleri Aman kıtasına vurduğunda Eru, ölü bedenleri bizzat toprağa gömdü. Daha sonra -[[İkinci Çağ]]'ın bitimini getiren olaylar zincirinin bir parçası olarak- o güne dek düz olan Arda'nın şeklini küresel yaptı, [[Númenor]] kıtasını denize batırdı ve [[Ölümsüz Topraklar]]'ı dünyanın atmosferinden ötelere taşıdı. [[Gandalf]], [[Balrog]]'la yaptığı savaşta öldüğünde ona tekrar yaşam vermek [[Valar]]'ın gücünün ötesinde bir işti ve Eru Ilúvatar aracısız devreye girerek Gandalf'ı bedenine döndürüp geri yolladı.<ref>''The Letters of J. R. R. Tolkien'' kitabında 156 no.lu mektup, s. 202-3, Tolkien açık bir dille, Gandalf'ı geri yollayan gücün Valar'dan üstün olduğunu belirtmektedir (Valar, Arda'nın uzay ve zaman boyutlarıyla bağlıydı, Gandalf ise zamanötesi bir boyuta gitmişti). Tolkien, bu yazısında açık bir dille, Eru'nun dünyanın kaderinin gidişatına doğrudan müdahale ettiğini işaret etmektedir.</ref>
== Tolkien'in
1954'te [[Oxford]]'daki Katolik yayınları satan Newman Kitabevi'nin yöneticisi Peter Hastings'e yazdığı bir mektubun taslağında Tolkien'in bu mesele üzerinde net bir açıklama yaptığı görülür.<ref>Humphrey Carpenter, ed. (1981), ''[[The Letters of J. R. R. Tolkien]]'', Boston: [[Houghton Mifflin]], #153, ISBN 0-395-31555-7</ref> Koyu bir [[Katolik]] olan Tolkien mektupta, yazdığı efsanelerdekine uygun şekilde, Tanrı'nın ortodoks olmayan tanımını, mutlak gizli mahiyetini benimsediğini belirtiyor.
Sonsuz yaşamla vasıflandırılmış olan [[Elf (Orta Dünya)|elflerin]] [[reenkarnasyon|reenkarne]] olmaları (başka bir bedende hayata dönmeleri) ihtimaliyle ilgili olarak Hastings şöyle yazmıştır
:{{Alıntı|''"Tanrı, bildiğimiz hiçbir yaratıkta böyle bir iş gerçekleştirmedi, bana öyle geliyor ki böyle gerçekliğin meydana gelmesi bizi bir alt-yaratıcı kavramına doğru götürüyor. Çünkü bir alt-yaratıcı yaratan-yaratıcı arasındaki işlerle ilgili bir faaliyette bulunduğu takdirde, daha önce yaratıcı tarafından kullanılmış yöntemleri kullanmak mecburiyetindedir."''}}
Tolkien'in cevabî yazısı, ilahî yaratış ile sunî alt-yaratış arasındaki ilişkiyi şöyle açıklar
Hastings ayrıca [[Tom Bombadil]]'in kim olduğunu açıklamak için [[Altınyemiş]]'in söylediği "O mevcuttur" ifadesini Bombadil'in Tanrı olduğu anlamını ima ettiği için eleştirmiştir.
Tolkien, cevabî yazısında
:{{Alıntı|''"Tom Bombadil konusuna gelince, bu konu üzerinde -esas noktayı ihmal edecek şekilde- fazla ciddi olduğunuzu düşünüyorum...Bu tutumunuzla bana az çok, (günümüz) Katoliklerinin rahiplere Baba (Peder) demesine -baba unvanının sadece İlk İnsan'a ait olduğu düşüncesiyle- karşı çıkan Protestan görüşünü hatırlatıyorsunuz."''}}
== Esinleniş ve kurgunun gelişimi ==
|