Ermeni Kırımı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Gerekçe: + nedensiz içerik silinmesi
kDeğişiklik özeti yok
Etiketler: Mobil değişiklik mobil uygulama değişikliği iOS uygulaması değişikliği
13. satır:
| sebep = [[Ermeni karşıtlığı]]
}}
'''Ermeni Kırımı'''<ref>{{Kitap kaynağı|ilk=Doğan|son=Avcıoğlu|başlık=Millî Kurtuluş Tarihi 1838'den 1995'e|yayımcı=Tekin Yayınevi|yıl=1998|isbn=975-478-081-1|sayfa=1138}}</ref> veya '''Ermeni Soykırımı'''<ref>{{Kaynak|yayıncı=Uluslararası Soykırım Araştırmacıları Derneği|tip=teyit|başlık=Ermeni Soykırımı|alıntı=3-11 Haziran 1997'de Montreal'de düzenlenen Soykırım Araştırmacıları Derneğinin işbu toplantısı, 1915'te Türkiye'de gerçekleşen toplu Ermeni katliamlarının Birleşmiş Milletler Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi tüzüğüne istinaden soykırım olduğunu tekrar teyit eder. Ayrıca Ermeni Soykırımının, Türk hükûmeti ve Türk hükûmetinin resmî ve gayriresmî temsilcileri ya da destekçileri tarafından reddedilmesini kınar.}}</ref> ({{Dil|hy|Հայոց Ցեղասպանութիւն|dil_adı=e|çeviri=Hayodz Dzeğasbanutün}}{{#tag:ref|[[Klasik Ermeni ortografi]]sinde Հայոց ցեղասպանութիւն|group="not"}}), [[Osmanlı hükûmeti]]nin [[Osmanlı Ermenileri|Ermenilere]] karşı gerçekleştirdiği iddia edilen [[etnik temizlik]].<!--TARTIŞMA SAYFASINDA KONUŞMADAN DEĞİŞTİRMEYİNİZ. bu kısım tartışma sayfasındaki konuşmalar sonucunda yazılmıştır. "etnik temizlik" ibaresini değiştirmeyin.----><ref>{{Kitap kaynağı| yayıncı = IQ Kültür Sanat Yayıncılık| isbn = 978-975-255-127-5| soyadı = Dabağyan| ad = Levon P.| başlık = Emperyalistler kıskacında: Ermeni tehciri| tarih = 2007}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı| yayıncı = İletişim Yayınları| isbn = 978-975-05-2485-1| soyadı = Dündar| ad = Fuat| başlık = Modern Türkiye’nin Şifresi: İttihat Ve Terakki’nin Etnisite Mühendisliği (1913-1918)| tarih =8 Eylül 2018|alıntı="Türkiye'de 'Ermeni tehciri' ve Türkiye dışında 'Ermeni soykırımı' olarak tanımlanan...}}</ref> Farklı kaynaklarda [[tehcir]] ve [[katliam]]lar sonucunda ölen Ermenilerin sayısının 800.000 ile 1.8 milyon arasında olduğu belirtilmektedir.<ref name="CNN">{{Haber kaynağı|başlık = 8 facts about the Armenian genocide 100 years ago |url = http://www.cnn.com/2015/04/23/world/armenian-mass-killings/index.html|website = CNN|erişimtarihi = 13 Aralık 2015}}</ref><ref>{{Web kaynağı | başlık = 100 Years Ago, 1.5 Million Armenians Were Systematically Killed. Today, It's Still Not A 'Genocide.' | url = http://www.huffingtonpost.com/2015/04/23/armenian-genocide-controversy_n_7121008.html | website = The Huffington Post | erişimtarihi = 13 Aralık 2015 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160312203433/http://www.huffingtonpost.com/2015/04/23/armenian-genocide-controversy_n_7121008.html | arşivtarihi = 12 Mart 2016 | ölüurl = no }}</ref> Olayların başlangıç tarihi çoğunlukla [[24 Nisan 1915'te Ermeni aydınların sürgünü|250 Ermeni aydının ve komite liderinin]] Osmanlı yöneticileri tarafından [[İstanbul|Kostantiniyye]]'den [[Ankara]]'ya sürüldüğü ve birçoğunun öldürüldüğü 24 Nisan 1915 ile ilişkilendirildi. Ermeni Kırımı, sağlıklı erkek nüfusun toptan öldürülmesi ya da askere alınarak zorla çalıştırılması ve sonrasında kadın, çocuk ve yaşlılarla birlikte [[ölüm yürüyüşü]] koşullarında [[Suriye Çölü]]'ne sürülmesi gibi olaylarla birlikte [[I. Dünya Savaşı]] sırasında ve sonrasında iki aşamada gerçekleşti. Askerlerin koruması eşliğinde yurtlarından sürülen Ermeniler, sürgün sırasında yiyecek ve su sıkıntısı yaşadı; ayrıca çeşitli raporlara göre zaman zaman soygun, tecavüz ve katliamlara maruz kaldı.<ref>{{Kitap kaynağı|ad1=Hans-Lukas|soyadı1=Kieser|ad2=Dominik J.|soyadı2=Schaller|dil=Almanca|başlık=Der Völkermord an den Armeniern und die Shoah|yayıncı=Chronos|yıl=2002|isbn=3-0340-0561-X|sayfa=114}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı | başlık = Armenia: The Survival of A Nation | ad = Christopher J. | soyadı = Walker | yayıncı = Croom Helm | yer = Londra | yıl = 1980 | sayfalar = 200–03}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı | başlık = The Treatment of Armenians in the Ottoman Empire, 1915–1916: Documents Presented to Viscount Grey of Falloden | ad1 = Viscount James | soyadı1 = Bryce | yazarbağı= James Bryce, 1st Viscount Bryce | ad2 = Arnold | soyadı2 = Toynbee | baskı = uncensored | editör-ad = Ara | editör-soyadı = Sarafian | yer = Princeton, [[New Jersey|NJ]] | yayıncı = Gomidas | yıl = 2000 | isbn = 0-9535191-5-5 | sayfalar = 635–49}}</ref> Dünya genelindeki [[Ermeni diasporası]], genel anlamda Ermeni Kırımı'nın doğrudan bir sonucu olarak ortaya çıktı.<ref>{{Web kaynağı | başlık = The Many Armenian Diasporas, Then and Now | url = http://www.geocurrents.info/place/russia-ukraine-and-caucasus/caucasus-series/the-many-armenian-diasporas-then-and-now | website = GeoCurrents | erişimtarihi = 13 Aralık 2015 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160714201103/http://www.geocurrents.info/place/russia-ukraine-and-caucasus/caucasus-series/the-many-armenian-diasporas-then-and-now | arşivtarihi = 14 Temmuz 2016 | ölüurl = no }}</ref>
 
[[Raphael Lemkin]], [[Yunanca]]'da ırk anlamına gelen ''genos'' ve [[Latince]]'de katletmek anlamına gelen ''-cide'' sözlerini birleştirerek yarattığı ''[[wikt:genocide|genocide]]'' yani [[soykırım]] kelimesini Ermeni katliamlarını tanımlamak için de kullandı.<ref>{{Dergi kaynağı | soyadı = Hyde | ad = Jennifer | başlık= Polish Jew gave his life defining, fighting genocide |url = http://www.cnn.com/2008/WORLD/europe/11/13/sbm.lemkin.profile/ |yayıncı=CNN |tarih= 2 Aralık 2008 | arşivurl= https://web.archive.org/web/20081203090012/http://www.cnn.com/2008/WORLD/europe/11/13/sbm.lemkin.profile/ | arşivtarihi= 3 Aralık 2008 | deadurl= no}}</ref> Yapılan katliamların Ermenileri ortadan kaldırmak için düzenli bir şekilde gerçekleştiğini öne süren bazı tarihçiler, ölümleri ilk modern soykırımlardan biri olarak kabul etti.<ref name="24.04.1998">{{Web kaynağı | url = http://www.armenian-genocide.org/Affirmation.153/current_category.7/affirmation_detail.html | başlık = Council of Europe Parliamentary Assembly Resolution | yayıncı = Armenian genocide | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160312230331/http://www.armenian-genocide.org/affirmation.153/current_category.7/affirmation_detail.html | arşivtarihi = 12 Mart 2016 | erişimtarihi = 17 Eylül 2010 | ölüurl = no }}</ref><ref name = "Ferguson">{{Kitap kaynağı | yazarbağı = Niall Ferguson | soyadı = Ferguson | ad = Niall | başlık = The War of the World: Twentieth-Century Conflict and the Descent of the West | yer = New York | yayıncı = Penguin Press | yıl = 2006 | isbn = 1-59420-100-5 | sayfa = 177}}</ref><ref name = "IAGS">{{Dergi kaynağı | yayıncı = Genocide Watch | url = http://www.genocidewatch.org/images/Turkey-_13Jun05ErdoganletterAmericanHistoricalAssociation.pdf | biçim = PDF | başlık = A Letter from The International Association of Genocide Scholars | tarih = 13 Haziran 2005}}</ref> Ermeni Kırımı, soykırım çalışmaları alanında [[Holokost]]'tan sonra üzerinde en çok araştırma yapılan ikinci konu oldu.<ref name="nazi">{{Kaynak | soyadı = Rummel | ad = RJ | başlık = The Holocaust in Comparative and Historical Perspective | journal = The Journal of Social Issues | cilt = 3 | number = 2 | tarih = 1 Nisan 1998}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı| yayıncı = ABC-CLIO| isbn = 978-1-4408-6468-1| soyadı = Bartrop| ad = Paul R.| başlık = Modern Genocide: Analyzing the Controversies and Issues| tarih =18 Ekim 2018|sayfa=74}}</ref>