Karamazov Kardeşler: Revizyonlar arasındaki fark

 

* '''Birinci Kitap - Bir Ailenin Hikâyesi''': Ailenin genel hatları ile anlatıldığı giriş bölümünde Dimitri tam payını alamadığı annesinin mirasından payını almak için kente gelmiştir. İvan da hem eğitimini tamamladığı için hem de Dimitri'nin eski nişanlısı Katerina'ya kur yapmak için kenttedir. Alyoşa ise bir süre önce kendini [[Starets|Staretz]]'e adadığı manastırda kalmaktadır.

* '''İkinci Kitap - Yersiz Bir Toplantı''': Birçok kişi şifa bulmak için manastıra gelip Staretz Zosima'yı ziyaret etmektedir. Ziyaretçilerden biri olan Katerina Hohlakova, kötürüm kızı Lise iyileştiği için teşekkür etmeye gelmiştir; Lise bu esnada gördüğü Alyoşa'dan hoşlanmaya başlar. Karamazov ailesi Staretz Zosima'yı görmek ve özellikle de Fyodor ile Dimitri arasındaki para sorununu çözmek için manastıra gelir. Toplantıda Dimitri ve babası kavga ederek büyük bir rezalete yol açarlar ve manastırdan ayrılırlar. Staretz Zosima, Alyoşa'ya manastırdan ayrılmasını tavsiye ederken; Alyoşa'nın manastırdaki arkadaşı Rakitin, Staretz Zosima'nın Karamazov ailesinde bir cinayet işleneceğini tahmin ettiği için toplantıda saygılı davrandığını söyler.

 

[[Dosya:Bkdraft.jpg|thumb|230px|sol|Karamazov Kardeşler'in 5. bölümü için Dostoyevski'nin çalışma notları]]

* '''Beşinci Kitap - Pro et Contra (Lehte ve Aleyhte)''': Alyoşa, Snegiryov’la yaşadıklarını anlatmak için geri döner, ama Katerina İvanovna’nın hastalandığını ve istirahat ettiğini öğrenir. Onun yerine başından geçenleri Lise’ye anlatır. Alyoşa’nın şefkatinden etkilenen Lise, yazdığı mektubun şaka olmadığını söyler; Alyoşa da mektubu kalbine yakın tuttuğunu söyler ve iki genç evlenmeye karar verirler. Lise’nin annesi konuşulanları duyar ve kızının yaşının küçük olması nedeniyle bu evlilik planını onaylamadığını söyler. Alyoşa, Dimitri’yle konuşmak için Dimitri ve İvan’ın buluşacağı lokantaya gider; ama İvan’ı yalnız bulur. İvan, dine ve yaşama ilişkin kötümser düşüncelerini anlatır. İvan eve dönünce Pavel’le konuşur; Gruşenka’nın Fyodor’u seçmesi halinde Dimitri’nin Fyodor’u öldürebileceğini söyleyen Pavel, İvan’ı şüphelendirir. Moskova'ya gidecekken babasının ısrarı üzerine Çermyaşnaya'ya uğramayı kabul eden İvan, son anda fikir değiştirip Moskova'ya gider. Pavel sara nöbeti geçirip merdivenden düşer ve yaralanır. Grigori de beli tutulduğu için yataktan çıkamaz ve Fyodor savunmasız kalır.

* '''Altıncı Kitap - Rus Rahip''': Staretz Zosima, Alyoşa'ya kendi hikâyesini anlatır. Liberal görüşleri benimseyerek annesini üzen ağabeyinin verem olduktan sonra son aylarında etrafındakilere çok iyi davrandığını, bunun da kendisinin hayata bakışına önemli etkiler yaptığını söyler. Buna rağmen gençliğin etkisiyle umursamaz bir hayat yaşayan Zosima, askeri okuldan mezun olduktan sonra, sevdiği ama evlenmek istemediği bir kızın başka bir adamla evlendiğini duymuş ve adamı düelloya davet etmiştir. Fakat düello öncesinde ağabeyinin öğütlediği hayata uygun yaşamadığını fark ederek rakibinden af dilemiş, ordudan ayrılmış ve manastıra kapanmıştır. Staretz Zosima, insanların birbirini sevmesi gerektiğine dair sözler söyledikten sonra vefat eder.

 

 

* '''Yedinci Kitap - Alyoşa''': Staretz Zosima’nın naaşı defnedilmeden önce hazırlanırken, vefat haberini duyan halk manastıra gelmiş; bir mucize gerçekleşeceği beklentisiyle hasta olan yakınlarını da getirmiş ve ölünün başına toplanmıştır. Fakat Zosima’nın bedeninin hızla çürümeye ve kokmaya başlaması üzerine etraftakiler huzursuzlanır ve bu durumun Zosima’nın evliya olma ihtimalini ortadan kaldırdığını söylemeye başlar. Zosima’nın karşıtı olan rahiplerle destekçisi olan rahipler birbirlerine düşerler. Rakitin, Alyoşa’ya perhiz dönemi olmasına rağmen sosis yedirir ve vodka içirir, sonra da perişan durumda görmekten mutlu olduğu Alyoşa’yı Gruşenka’nın yanına gitmeye ikna eder. Gruşenka Alyoşa’yı baştan çıkarmaya çalışır, ama onun Staretz Zosima’nın ölümüne üzüldüğünü anlayınca yaptığına pişman olur ve Alyoşa’yı teselli etmeye çalışır. Gruşenka daha sonra; saf ve temiz gördüğü Alyoşa’yı çürütebilmek için onu baştan çıkarmaya çalıştığını, yardım etmesi için Rakitin’e rüşvet verdiğini, gençliğinde kendisini terk eden ve yakın zamanda ona geri dönmek isteyen bir yüzbaşının dikkatini dağıtmak için Dimitri’yle uğraştığını itiraf eder. Rakitin öfkelenirken, Alyoşa Gruşenka’yı affeder ve ikisi ağlamaya başlar. Gruşenka, kendisine dönmek isteyen yüzbaşıyla görüşüp ona veda etmeye karar verir. Rakitin öfkeyle evi terk eder. Manastıra dönen Alyoşa, insanlara sevgi ve şefkatle yaklaşmanın onların hayatında olumlu bir etki yapabileceğini anlamanın mutluluğunu yaşar.

* '''Sekizinci Kitap - Mitya''': Dimitri, Katerina'nın kendisine uzun zaman önce verdiği bir miktar parayı kendisine ödeyemeden Gruşenka ile evlenemeyeceğini, her zaman Katerina'ya borçlu kalacağını ve Gruşenka'nın ise kendisi için üç bin ruble hazırlayan babasını seçeceğini düşündüğünden önce varlıklı komşularından borç ister. Bir yandan da Gruşenka'yı gözetim altında tutmaya çalışır; fakat Gruşenka'yı bulamadan çıktığı evden giderken bir de eline pirinçten bir havaneli geçirmiştir. Babasının evine doğru yola koyulur. Duvardan bahçeye atlar. Tam bu sırada romanın olay örgüsü kesintiye uğrar. Mitya bahçeden kaçmakla uğraşmaktadır. Kendisini yakalamaya gelen uşağın kafasına cebindeki havaneliyle vurur. Yaşayıp yaşamadığına bakarken her tarafı kan içinde kalmış halde bahçeden çıkıp kaçar. Gruşenka'yı ve birkaç eğlence düşkününü de yanına alarak nereden geldiği belli olmayan bir parayla arabasını şarap ve yemekle doldurarak eğlenecekleri hana doğru yola çıkar. Bu arada Gruşenka Mitya'yı gerçekten sevdiğini anlamıştır. Handa çılgınca eğlenirken polisler ve sorgu memurlarınca gözaltına alınırlar. Mitya sorguya alınır. Zira babasının öldürülmesi nedeniyle cinayetin tek sanığıdır.

* '''Dokuzuncu Kitap - Ön Kovuşturma''': Fyodor Pavloviç'in öldüğü gece eve Mitya'dan başka kimse uğramamış. Bel ağrısından şikayet eden uşağa hazırladığı sakinleştirici kocakarı ilacını içiren ve kendisi de nasibini alan uşağın karısı ve uşak bütün gece uyumuşlar, nasıl olduysa sesleri duyup gelen uşak Mitya tarafından bayıltılmıştır. Smerdyakov ise geçirdiği [[sara]] krizi ile kendinden geçmiş halde yatağından kalkamamıştır. Başka görgü tanığının olmadığı cinayet davasında Dimitri tek sanık olarak cezaevine sevk edilir.

 

 

* '''Onuncu Kitap - Çocuklar''': İlyuşa, Alyoşa'nın son görüşünden beri hastalanmıştır. Bu arada Avrupa'daki fikir akımları([[Nihilizm]]) hakkında fikir sahibi olan bir arkadaşı (Kolya) ile sıkça görüşmektedir. Alyoşa da ziyaretlerinden birinde Kolya ile karşılaşır ve fikirlerini dinleme fırsatı bulur.

* '''On Birinci Kitap - İvan Fyodoroviç Kardeş''': İvan Alyoşa ile görüşmesinden bu yana kendisini yıkıcı bir biçimde sorgularken deliliğe sürüklenir. Smerdyakov'la görüşmeye başlar. Onu son görüşünde Smerdyakov, Fyodor Pavloviç'in öldürüldüğü gece sara krizi geçiriyor gibi davranarak herkesi aldattığını ve cinayeti işledikten sonra gerçekten kriz geçirerek tüm ev sakinlerini kandırmayı başardığını itiraf eder ve çaldığı parayı çıkarıp suç ortağına İvan'a verir. Suç ortağı saymasındaki gerekçe ise İvan'ın da babasının ölmesini istemesi ve babası tehdit altındayken evi terk etmesi nedeniyle Smerdyakov'un bunu ondan istediğini düşünmesidir. İvan'ın böyle bir şey tasarlamadığını anlayan Smerdyakov intihar eder. İvan evine gittiği zaman şeytanın kendisini rahatsız ettiğini gördüğü düşlere kapılır. Alyoşa'nın intiharı bildirmesinin ardından bilincini kaybeder.

* '''On İkinci Kitap - Adli Hata''': Katerina Dimitri'nin savunması için ülke çapında tanınan bir avukat olan Fetükoviç'i tutmuştur. Dostoyevski bu bölümde aynı zamanda babalık kavramını Fetükoviç'in ağzından sorgular. Fetükoviç savunması sırasında Fyodor Pavloviç'i şehvet düşkünü, sorumsuz ve ilgisiz bir baba olarak nitelendirir. Fetükoviç'in tüm avukatlık yeteneği, soğukkanlı ve etkileyici hareketleri ve deneyimi ile Dimitri'yi savunmasına rağmen, heyecanlı savcının yaptığı çocukça ve Dimitri'yi bayağı ithamların altında bırakan sözleri jüri üzerinde daha etkili olur. Katerina'nın [[histeri]] krizi sırasında açığa çıkardığı Dimitri'nin babasını öldüreceğini yazdığı mektup da kararın alınmasında kritik etkide bulunur. Dimitri hapse ve ardından sürgüne mahkûm edilir.

* '''Sonsöz''': Katerina mahkemede yaptıklarına rağmen İvan'ın bilincini yitirmeye başlamadan önce Dimitri'yi kaçırmak için yaptığı planları uygulamayı üstlenir. İvan'a aşık olmasına rağmen Dimitri'nin son çağrısına uyarak ziyarete gider ve anın etkisiyle yeni kişilere aşık olmalarına rağmen birbirlerine olan sevgilerinin gerçekliğini açıklarla. Konuşmanın ardından Gruşenka'nın gelmesiyle Katerina odadan çıkar ve sahne sona erer. İlyuşa geçirdiği hastalık sonucu ölmüştür. Alyoşa cenazeden sonra çocuklara bir konuşma yapıp, birbirlerinin hatalarından sorumlu olmayı ve hiç kopmamalarını öğütler. Arkadaşlarının anısının onları koruyacağını bildirir. Roman çocukların ''Yaşa, varol Karamazov'' tezahüratı ile sona erer.