|
| 48.1 (41.9 °C)
| 45.62 (60 °C)
| 43.6 (100 °C)<ref name=sioc>{{citeKitap bookkaynağı|last1soyadı1=Seidell |first1ad1=Atherton |last2soyadı2=Linke |first2ad2=William F. |yearyıl=1919 |titlebaşlık=Solubilities of Inorganic and Organic Compounds |url=https://archive.org/details/solubilitiesino01seidgoog |publisheryayıncı=D. Van Nostrand Company |placeyer=[[New York City|New York]] |editionbaskı=2nd |pagesayfa=[https://archive.org/details/solubilitiesino01seidgoog/page/n658 633]}}</ref>
}}
| ÇözünürDiğer = [[alkali]] çözeltilerde,<ref name=sioc /> [[gliserin]]de çözünür<br>[[etanol|alkol]]de az çözünür<br> [[karbon disülfür|CS<sub>2</sub>]], [[aseton]], alkil [[asetat]]lar, alkol, [[benzonitril]], sıvı [[amonyak]]ta çözünmez<ref name=doc00>{{citeKitap bookkaynağı|titlebaşlık = A Dictionary of Chemical Solubilities: Inorganic|url = https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.163725|editionbaskı = 2nd|first1ad1 = Arthur Messinger|last1soyadı1 = Comey|first2ad2 = Dorothy A.|last2soyadı2 = Hahn|placeyer = New York|publisheryayıncı = The MacMillan Company|datetarih = FebruaryŞubat 1921|pagessayfalar = 208–209}}</ref>
| Çözünürlük1 = 98.3{{nbsp}}g/100{{nnbsp}}g (155 °C)<ref name=doc00 />
| Çözücü1 = gliserin
| Çözücü3 = dimetilformamid
| ErimeNoktası = 851°C
| Erime_notları = (Susuz)<br>100°C <br> bozunur (monohidrat)<br>33.5°C<br> bozunur (heptahidrat)<br>34°C<br> (dekahidrat)<ref name=crc>{{CRC90}}</ref><ref name=pphoic>{{citeKitap bookkaynağı|lastsoyadı = Pradyot|firstad = Patnaik|yearyıl = 2003|titlebaşlık = Handbook of Inorganic Chemicals|publisheryayıncı = The McGraw-Hill Companies, Inc.|isbn = 978-0-07-049439-8|pagesayfa = 861}}</ref>
| pKb = 3.67
| RefractIndex = 1.485 (susuz)<br> 1.420 (monohidrat)<ref name=pphoic /><br> 1.405 (dekahidrat)
}}
| Kısım3 = {{Kimyakutu Yapı
| KristalYapısı = [[Monoklinik]] (γ-form, β-form, δ-form, susuz)<ref name=scr>{{citeAkademik journaldergi kaynağı|titlebaşlık = Sodium carbonate revisited|first1ad1 = Michal|last1soyadı1 = Dusek|first2ad2 = Gervais|last2soyadı2 = Chapuis|first3ad3 = Mathias|last3soyadı3 = Meyer|first4ad4 = Vaclav|last4soyadı4 = Petricek|journal = [[Acta Crystallographica Section B]]|url = http://infoscience.epfl.ch/record/82110/files/publ_03_dusek_a.pdf|issn = 0108-7681|yearyıl = 2003|volumecilt = 59|issuesayı = 3|accessdateerişimtarihi =25 Temmuz 2014-07-25|pagessayfalar = 337–352|doi = 10.1107/S0108768103009017|pmid = 12761404}}</ref><br> [[Ortorombik]] (monohidrat, heptahidrat)<ref name=cod>{{citeAkademik journaldergi kaynağı|titlebaşlık = Crystal Structure of Sodium Carbonate Monohydrate, Na<sub>2</sub>CO<sub>3</sub>. H<sub>2</sub>O|firstad = J.P|lastsoyadı = Harper|journal = Zeitschrift für Kristallographie - Crystalline Materials|url = http://www.crystallography.net/1011295.html|issn = 2196-7105|accessdateerişimtarihi =25 Temmuz 2014-07-25|pagessayfalar = 266–273|yearyıl = 1936|volumecilt = 95|issuesayı = 1|doi = 10.1524/zkri.1936.95.1.266|editoreditör1-last1soyadı = Antipov|editoreditör1-first1ad = Evgeny|editoreditör2-last2soyadı = Bismayer|editoreditör2-first2ad = Ulrich|editoreditör3-last3soyadı = Huppertz|editoreditör3-first3ad = Hubert|editoreditör4-last4soyadı = Petrícek|editoreditör4-first4ad = Václav|editoreditör5-last5soyadı = Pöttgen|editoreditör5-first5ad = Rainer|editoreditör6-last6soyadı = Schmahl|editoreditör6-first6ad = Wolfgang|editoreditör7-last7soyadı = Tiekink|editoreditör7-first7ad = E.R.T.|editoreditör8-last8soyadı = Zou|editoreditör8-first8ad = Xiaodong}}</ref><ref name=7h2o>{{citeAkademik journaldergi kaynağı|titlebaşlık = Sodium Carbonate Heptahydrate|first1ad1 = C.|last1soyadı1 = Betzel|first2ad2 = W.|last2soyadı2 = Saenger|first3ad3 = D.|last3soyadı3 = Loewus|journal = Acta Crystallographica Section B|pagessayfalar = 2802–2804|yearyıl = 1982|volumecilt = 38|issuesayı = 11|doi = 10.1107/S0567740882009996}}</ref>
| Coordination = Oktahedral (Na<sup>+</sup>, susuz)
}}
|Kısım4={{Kimyakutu Termokimya
| DeltaHf = −1130.7{{nbsp}}kJ/mol<ref name=crc /><ref name=chemister>{{citeWeb webkaynağı|lastsoyadı = Anatolievich|firstad = Kiper Ruslan|website =chemister.ru|url = http://chemister.ru/Database/properties-en.php?dbid=1&id=66|titlebaşlık = sodium carbonate|accessdateerişimtarihi =25 Temmuz 2014-07-25}}</ref>
| Entropi = 135{{nbsp}}J/mol•K<ref name=crc />
| DeltaGf = −1044.4{{nbsp}}kJ/mol<ref name=crc />
| NFPA-H = 1
| NFPA-F = 0
| NFPA-R = 0 <ref name=css>{{citeWeb webkaynağı|titlebaşlık = Material Safety Data Sheet – Sodium Carbonate, Anhydrous|url = http://www.conservationsupportsystems.com/system/assets/msds/sodium_carbonate_msds.pdf|website =conservationsupportsystems.com|publisheryayıncı = ConservationSupportSystems|accessdateerişimtarihi =25 Temmuz 2014-07-25}}</ref>
| LD50 = 4090 mg/kg (sıçan, oral)<ref>{{citeWeb webkaynağı|url=http://chem.sis.nlm.nih.gov/chemidplus/rn/497-19-8|titlebaşlık=ChemIDplus - 497-19-8 - CDBYLPFSWZWCQE-UHFFFAOYSA-L - Sodium carbonate [NF] - Similar structures search, synonyms, formulas, resource links, and other chemical information|firstad=Michael|lastsoyadı=Chambers}}</ref>
}}
|Kısım8={{Kimyakutu Benzeyen
}}
}}
'''Sodyum karbonat''', ('''çamaşır sodası''', '''kristal soda''' ve '''soda külü''' olarak da bilinir) Na<sub>2</sub>CO<sub>3</sub> formülüne sahip değişik hidratları olan bir [[inorganik bileşik]]tir. Bütün formları beyaz, suda çözünür tuzlardır. Tüm formları güçlü bir alkali tada sahiptir ve suda orta derecede alkali çözeltiler verir. Tarihsel olarak sodyum bakımından zengin göl sularından veya sodyum bakımından zengin topraklarda yetişen bitkilerin küllerinden çıkarıldı. Bu sodyum açısından zengin bitkilerin külleri, odun küllerinden (bir zamanlar [[potasa]] üretmek için kullanılıyordu) belirgin şekilde farklı olduğundan, sodyum karbonat "soda külü" olarak bilinir hale geldi. <ref>{{citeWeb webkaynağı|url=http://minerals.usgs.gov/minerals/pubs/commodity/soda_ash/soda-ash-industry.pdf|titlebaşlık=minerals.usgs.gov/minerals}}</ref> Günümüzde ise, [[Solvay işlemi]] ile [[sodyum klorür]] ve [[kireç taşı]]ndan büyük miktarlarda üretilmektedir.
==Hidratları==
* sodyum karbonat monohidrat ([[termonatrit]]), Na<sub>2</sub>CO<sub>3</sub>•H<sub>2</sub>O. '''Kristal karbonat''' olarak da bilinir.
* kalsine edilmiş soda olarak da bilinen susuz sodyum karbonat, hidratların ısıtılmasıyla oluşur. Ayrıca, [[Solvay işlemi]]nin son aşamasında olduğu gibi sodyum bikarbonat ısıtıldığında (kalsine edildiğinde) da oluşur.
Dekahidrat -2.1 - +32 °C sıcaklık aralığındaki kristalleşen sulu çözeltilerden, heptahidrat 32 - 35.4 °C sıcaklıktaki dar aralıkta ve bu sıcaklığın üzerinde ise monohidrat form oluşur.<ref>{{CiteAkademik journaldergi kaynağı|titlebaşlık=On the transition temperatures of the transition temperatures of the hydrates of sodium carbonate as fix points in thermometry |journal=Journal of the American Chemical Society |volumecilt=36 |issuesayı=3 |pagessayfalar=485–490 |authoryazar= T.W.Richards and A.H. Fiske|doi=10.1021/ja02180a003 |yearyıl=1914 |url=https://zenodo.org/record/1428987 }}</ref> Kuru havada dekahidrat ve heptahidrat monohidratı vermek üzere su kaybeder. Diğer hidratlar da bilinmektedir, örn. sodyum karbonat birim başına 2.5 birim su ile ("pentahemihidrat").<ref>{{citeWeb webkaynağı |url=http://www.minsocam.org/ammin/am15/am15_69.pdf= |authoryazar=A. Pabst |titlebaşlık=On the hydrates of sodium carbonate }}{{dead link|date=January 2018 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>
==Kullanımı==
==Daha fazla bilgi için==
* {{CiteKitap bookkaynağı | last1soyadı1 = Eggeman | first1ad1 = T. | chapterbölüm = Sodium Carbonate | doi = 10.1002/0471238961.1915040918012108.a01.pub3 | titlebaşlık = Kirk-Othmer Encyclopedia of Chemical Technology | yearyıl = 2011 | isbn = 978-0471238966 | pmid = | pmc = }}
* {{CiteKitap bookkaynağı | last1soyadı1 = Thieme | first1ad1 = C. | chapterbölüm = Sodium Carbonates | doi = 10.1002/14356007.a24_299 | titlebaşlık = Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry | yearyıl = 2000 | isbn = 978-3527306732 | pmid = | pmc = }}
==Dış bağlantılar==
| 