PKK: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k Aniladiguzel tarafından yapılan 22617053 sayılı değişiklik geri alınıyor. yasa dışı ayrı yazılıyormuş şimdi check ettim.
Etiket: Geri al
k Aniladiguzel tarafından yapılan 22617039 sayılı değişiklik geri alınıyor. türkçe tam adı olarak kalması daha doğru gibi duruyor zira partinin adı türkçe olarak yazılmış.
Etiket: Geri al
25. satır:
|url = {{URL|www.PKKonline.net}}
}}
'''PKK''', ya daTürkçe tam adıylaadı ile '''Kürdistan İşçi Partisi''' ([[Kürtçe]]: ''Partiya Karkerên Kurdistanê'' / پارت ی کار که‌رێن ی کوردستان, ), [[Türkiye]]<nowiki/>'nin [[Doğu Anadolu Bölgesi|doğu]] ve [[Güneydoğu Anadolu Bölgesi|güneydoğusu]], [[Irak]]'ın [[Kürdistan#Irak Kürdistanı|kuzeyi]], [[Suriye]]'nin [[Kürdistan#Suriye Kürdistanı|kuzeydoğusu]] ve [[İran]]'ın [[Kürdistan#İran Kürdistanı|kuzeybatısını]] kapsayan bölgede devlet kurmayı amaçlayan ve bu amaçla söz konusu toprakların Türkiye sınırları dâhilindedahilinde kalan kısmına sahip olabilmek için<ref>[http://www.iranian-military.org/templateC06.php?CID=1327 Thw Washington Institute for Near East Policy]{{Ölü bağlantı|date=Nisan 2020 }} (''...[[Cemil Bayık]], another top PKK leader, added another demand: "Either the Kurds will become independent or not live at all...'')</ref> askeri hedeflere, [[Köy korucusu|köy korucuları]]na ve [[sivil]]lere<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.hri.org/news/turkey/trkpr/1995/95-09-25.trkpr.html#05 |başlık=PKK Massacres 5, Hri.org |erişimtarihi=29 Eylül 2010 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20100602134122/http://www.hri.org/news/turkey/trkpr/1995/95-09-25.trkpr.html#05 |arşivtarihi=2 Haziran 2010 |ölüurl=no }}</ref><ref name="FAS">[http://www.fas.org/irp/world/para/docs/mfa-t-pkk.htm] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20160824030002/http://fas.org/irp/world/para/docs/mfa-t-pkk.htm |tarih=24 August 2016 }}[[Amerikan Bilim Adamları Federasyonu (FAS)]], ''A Report on the PKK and Terrorism''(İngilizce) Alıntı:''Stratejik olarak PKK liderleri, devlete, sivillere ve kendilerine asi gruplara karşı terör uygulanması gerektiğine inanmaktadır.''</ref><ref>{{haber kaynağı |başlık=PKK baskınına uğrayan Kürt köyleri ABD gazetesine haber oldu |yazar= |url=http://www.milliyet.com.tr/2007/07/07/son/sondun06.asp |yayıncı=milliyet.com.tr |tarih=7 Temmuz 2007 |erişimtarihi=2 Ekim 2009}}</ref><ref name="tr.wikisource.org">{{Web kaynağı |url=http://tr.wikisource.org/wiki/%C3%96calan_Davas%C4%B1_Gerek%C3%A7eli_Karar |başlık=Öcalan Davası Gerekçeli Kararında sivillere yapılan eylemlere ilişkin bölümler |erişimtarihi=29 Eylül 2010 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20101015031901/http://tr.wikisource.org/wiki/%C3%96calan_Davas%C4%B1_Gerek%C3%A7eli_Karar |arşivtarihi=15 Ekim 2010 |ölüurl=no }}</ref> karşı saldırılar düzenleyen yasa dışı [[Ayrılıkçılık|ayrılıkçı]] silahlı örgüt.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.cia.gov/library/center-for-the-study-of-intelligence/csi-publications/csi-studies/studies/vol53no1/pdfs/U-%20Varouhakis-The%20Case%20of%20Ocalan.pdf |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=5 Şubat 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20160304080848/https://www.cia.gov/library/center-for-the-study-of-intelligence/csi-publications/csi-studies/studies/vol53no1/pdfs/U-%20Varouhakis-The%20Case%20of%20Ocalan.pdf |arşivtarihi=4 Mart 2016 |ölüurl=no }}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://www.fbi.gov/stats-services/publications/terror_99.pdf |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=5 Şubat 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150221024324/http://www.fbi.gov/stats-services/publications/terror_99.pdf |arşivtarihi=21 Şubat 2015 |ölüurl=no }}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=https://wikileaks.org/gifiles/docs/38/3883362_-os-turkey-syria-ct-mil-mgk-convenes-amidst-pkk-terror.html |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=5 Şubat 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150205232753/https://wikileaks.org/gifiles/docs/38/3883362_-os-turkey-syria-ct-mil-mgk-convenes-amidst-pkk-terror.html |arşivtarihi=5 Şubat 2015 |ölüurl=no }}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://www.interpol.int/content/download/27178/365792/version/1/file/P2%20-%20Iran.pdf |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=5 Şubat 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150205232737/http://www.interpol.int/content/download/27178/365792/version/1/file/P2%20-%20Iran.pdf |arşivtarihi=5 Şubat 2015 |ölüurl=yes }}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://www.nationalsecurity.gov.au/Listedterroristorganisations/Pages/KurdistanWorkersPartyPKK.aspx |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=6 Şubat 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150301010521/http://www.nationalsecurity.gov.au/Listedterroristorganisations/Pages/KurdistanWorkersPartyPKK.aspx |arşivtarihi=1 Mart 2015 |ölüurl=no }}</ref><ref>{{haber kaynağı |başlık=Who are Kurdistan Workers' Party (PKK) rebels? |yazar= |url=http://www.bbc.com/news/world-europe-20971100 |yayıncı=bbc.com |tarih=4 Kasım 2016 |erişimtarihi=8 Ekim 2019}}</ref> '''KADEK''' (Kürtçe: ''Kongreya Azadî û Demokrasiya Kurdistanê'', [[Türkçe]]: ''Kürdistan Özgürlük ve Demokrasi Kongresi'') ve '''Kongra-Gel''' (''Halk Kongresi'') isimlerini de kullanmıştır.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.kurdistan-post.com/News-file-article-sid-699.html |başlık=Kürdistan Postası |erişimtarihi=29 Eylül 2010 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20100407182238/http://www.kurdistan-post.com/News-file-article-sid-699.html |arşivtarihi=7 Nisan 2010 |ölüurl=yes }}</ref><ref>{{haber kaynağı |başlık=Haberler: PKK'nın yeni adı KADEK |yazar= |url=http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=35033 |yayıncı=Radikal.com.tr |tarih= |erişimtarihi=8 Ekim 2019}}</ref> 1974 yılında [[Abdullah Öcalan]] tarafından kurulan PKK'nın [[ideoloji]]si, 1990 yılına kadar [[Marksizm-Leninizm]], ardından [[demokratik konfederalizm]]<ref>[[s:KCK Sözleşmesi|https://tr.wikisource.org/wiki/KCK_S%C3%B6zle%C5%9Fmesi {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20151124173438/https://tr.wikisource.org/wiki/KCK_S%C3%B6zle%C5%9Fmesi |tarih=24 November 2015 }}]]</ref> üzerine kurulu olmuştur.
 
Bazı politikacı ve yazarlara göre, PKK gerek geçmiş dönemde gerekse günümüzde eylemleri için çeşitli Marksist-Leninist örgütler veya partiler ile iş birliği yapmıştır. Örgüt, 12 Mart 2016 tarihinde [[Halkların Birleşik Devrim Hareketi]] bileşenleri ile birleşerek Türkiye'de faaliyet yürüten bazı [[Komünizm|komünist]] ve [[Marksist-Leninist]] silahlı örgütlerle ortak bir cephe oluşturmuştur.<ref>{{haber kaynağı |başlık="Halkların Birleşik Devrim Hareketi" kuruldu |yazar= |url=http://alinteri.org/halklarin-birlesik-devrim-hareketi-kuruldu.html |yayıncı=Alınteri dergisi |tarih=12 Mart 2016 |erişimtarihi=14 Mart 2016}}</ref> Bununla birlikte PKK'nın bazı ülkelerden maddi, manevi ve politik destek gördüğü öne sürülmektedir. Türkiye'deki eylemlerinin finansmanının büyük bir kısmı Türkiye dışından sağlanmaktadır.<ref>Tacar , Pulat Y. Terör ve Demokrasi. 1. Baskı. Ankara: Bilgi Yayınevi, 1999. S. 167.</ref> Örgüt, kendine yeterli maddi desteği sağlayabilmek için [[uyuşturucu ticareti]], eroin üretimi, [[insan ticareti]], [[Kara Para Aklama|kara para aklama]] ve kaçakçılık gibi yasadışı suç faaliyetleri yürütmektedir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.refworld.org/docid/52f3438d4.html | başlık = Human Smuggling and Trafficking into Europe: A Comparative Perspective | erişimtarihi = 19 Mayıs 2020 | yazarlar = Louise Shelley | tarih = Şubat 2014 | çalışma = | yayıncı = Migration Policy Group | arşivurl = https://web.archive.org/web/20151220150749/https://www.refworld.org/docid/52f3438d4.html | arşivtarihi = 20 Aralık 2015}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/view/contending-with-the-pkks-narco-terrorism | başlık = Contending with the PKK's Narco-Terrorism | erişimtarihi = 19 Mayıs 2020 | yazarlar = Benjamin Freedman, Matthew Levitt | tarih = 8 Aralık 2009 | çalışma = | yayıncı = The Washington Institute | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150303121152/https://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/view/contending-with-the-pkks-narco-terrorism | arşivtarihi = 3 Mart 2015}}</ref><ref>{{Dergi kaynağı|url=https://www.ncjrs.gov/App/Publications/abstract.aspx?ID=247109|başlık=Narcoterrorism in Turkey: The Financing of PKK-KONGRA GEL From Illicit Drug Business|erişimtarihi=19 Mayıs 2020|tarih=2007|çalışma=|yayıncı=National Criminal Justice Reference Service}}</ref> 2010 yılında, [[Birleşmiş Milletler]] tarafından yayınlanan "Organize Suç Tehdidi Değerlendirmesi" raporunda, örgütün sadece [[eroin]] kaçakçılığından yılda 50 milyon dolar ile 100 milyon dolar arasında para kazandığı belirtilmektedir.<ref>{{Dergi kaynağı|url=https://www.unodc.org/documents/data-and-analysis/tocta/5.Heroin.pdf|başlık=The globalization of crime: A transnational organized crime threat assessment|erişimtarihi=19 Mayıs 2020|tarih=2010|çalışma=Heroin|yayıncı=United Nations Publications}}</ref>
38. satır:
== PKK'nın oluşumunu tetikleyen faktörler ==
 
[[Şeyh Said İsyanı]] sonrası çıkarılan Şark Islahat PlânıPlanı<ref>{{haber kaynağı |başlık=27 Mayıs, Kürtler ve Şark Islahat Planı Kararnamesi |yazar= |url=http://www.bianet.org/bianet/siyaset/107183-27-mayis-kurtler-ve-sark-islahat-plani-kararnamesi |yayıncı=bianet.org |tarih=26 Mayıs 2008 |erişimtarihi=8 Ekim 2019}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://marksist.net/ilkay_meric/sark_islahat_plani_ve_tc_nin_asimilasyon_politikalari.htm |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=22 Aralık 2014 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20141222201549/http://marksist.net/ilkay_meric/sark_islahat_plani_ve_tc_nin_asimilasyon_politikalari.htm |arşivtarihi=22 Aralık 2014 |ölüurl=no }}</ref> çerçevesinde Kürt illerinde olağanüstü hâl ilan edildi. Halka açık yerlerde Türkçe dışında bir dil konuşulması yasaklandı (Madde 13). Konuşanlara para cezası verilmesi kararlaştırıldı. Türkçe olmayan köy, ilçe ve il isimleri Türkçeleştirildi.
 
Kurtuluş Savaşı dönemindeki Kürt millî isyanlarının ilki olarak [[Koçgiri İsyanı]]'nı gösterebiliriz. Bunun ardından [[Ağrı Dağı İsyanları]] ve [[Dersim İsyanı]] akla ilk gelen isyanlardır. Bu isyanlarda binlerce sivilin ölümüne neden olunmuştur.<ref>{{haber kaynağı |başlık='Resmi raporlarda Dersim katliamı: 13 bin kişi öldürüldü' |yazar= |url=http://www.radikal.com.tr/turkiye/resmi_raporlarda_dersim_katliami_13_bin_kisi_olduruldu-965187 |yayıncı=radikal.com.tr |tarih=19 Kasım 2009 |erişimtarihi=8 Ekim 2019}}</ref> Ölen sivillerin yanı sıra bölgedeki halk da zorunlu göçlere tabii tutulmuştur.{{kaynak belirt}}
46. satır:
PKK'nın bu hızla yayılmasıyla devlet buna karşı NATO üyesi ülkelerde kurulan ve varlığı [[Uğur Mumcu]] tarafından ortaya çıkarılan Özel Harp Dairesi kontrolünde gizli bir teşkilatlanma oluşturarak [[JİTEM]]'i kurdu.{{kaynak belirt}} Hedef PKK'yı ve ona giden desteği ortadan kaldırmaktı. {{kaynak belirt}} Bu doğrultuda; JİTEM adına çalışan askerlerin ve bu askerler tarafından görevlendirilen sivillerin bölgede birçok faili meçhule ve işkencelere karıştığı, insanların köylerinden göç ettirildiği iddia edilmektedir.<ref>{{haber kaynağı |başlık=Türkiye'nin faili meçhullerle sınavı |son=Ekinci |ilk=Burhan |url=http://www.aljazeera.com.tr/al-jazeera-ozel/turkiyenin-faili-mechullerle-sinavi |yayıncı=aljazeera.com.tr |tarih=3 Mart 2014 |erişimtarihi=8 Ekim 2019}}</ref><ref>{{haber kaynağı |başlık=JİTEM'in kanlı bıçağı |son=Şık |ilk=Ahmet |url=http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/120904/JiTEM_in_kanli_bicagi.html |yayıncı=cumhuriyet.com.tr |tarih=19 Eylül 2014 |erişimtarihi=8 Ekim 2019}}</ref><ref>{{haber kaynağı |başlık=İHD: Türkiye'de 348 toplu mezarda, 4 bin 201 kişini cesedi var |yazar= |url=http://t24.com.tr/haber/ihd-turkiyede-348-toplu-mezarda-4-bin-201-kisini-cesedi-var,280638 |yayıncı=t24.com.tr |tarih=16 Aralık 2014 |erişimtarihi=8 Ekim 2019}}</ref>
 
JİTEM'i kurduğunu iddia eden [[Arif Doğan]] <ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.birgun.net/haber/jitem-i-tek-basima-kurdum-55258|başlık=JİTEM’i tek başıma kurdum|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=27 Eylül 2010|çalışma=|yayıncı=BirGün|ad=|soyadı=}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.cnnturk.com/2010/turkiye/09/26/arif.dogan.jitemi.ben.kurdum/590936.0/index.html|başlık=Arif Doğan: "JİTEM'i ben kurdum"|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=26 Eylül 2010|çalışma=|yayıncı=CNN Türk|ad=|soyadı=}}</ref> ve eski özel harekât polisi [[Ayhan Çarkın]]'ın iddialarına göre JİTEM; PKK ile mücadelede birçok farklı yol kullandı. İki isim de JİTEM tarafından yapılan pek çok eylemde, olay yerine bırakılan PKK, ERNK, HRK bildirileriyle, yaşanılan olayların PKK tarafından yapılmış gibi gösterilmeye çalışıldığını iddia etmiştir.<ref>{{haber kaynağı |başlık=JİTEM'ci Doğan'ın faili meçhul arşivi hala sır... |ad=İsmail |soyadı = Saymaz |url=http://www.radikal.com.tr/turkiye/jitemci_doganin_arsivi_hala_sir-1219441 |yayıncı=radikal.com.tr |tarih= |erişimtarihi=8 Ekim 2019}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://www.youtube.com/watch?v=OSeb3OvAVPY |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=22 Aralık 2014 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20140917171604/http://www.youtube.com/watch?v=OSeb3OvAVPY |arşivtarihi=17 Eylül 2014 |ölüurl=no }}</ref><ref name=":0">{{haber kaynağı |başlık=Çarkın: O Bebeği PKK Değil, Biz Öldürdük |yazar=Ekin Karaca |url=http://www.bianet.org/bianet/siyaset/128774-carkin-o-bebegi-pkk-degil-biz-oldurduk |yayıncı=bianet.org |tarih=22 Mart 2011 |erişimtarihi=8 Ekim 2019}}</ref> Özel harekât polisi, [[Ayhan Çarkın]]'ın iddia ettiği bir diğer konu ise farklı tarihlerde medyada çıkan ölen bir çocuk fotoğrafıyla ilgili konuşmasıydı. Çarkın, kamuoyunda "bebek katili" başlıklı haberlerde sıklıkla gösterilen ve simge haline getirilen kurşunlanmış bebek fotoğrafının çekildiği <nowiki>'''</nowiki>[[Pınarcık köyü katliamı|Pınarcık Köyü katliamı]]<nowiki>'''</nowiki> başta olmak üzere pek çok katliamı JİTEM tarafından gerçekleştirildiğini söylemiştir.<ref name=":0" /> Daha sonra, 2011 yılında, [[İstanbul]] Kazlıçeşme’deki [[Barış ve Demokrasi Partisi|BDP]] Nevruz mitingine katılan Çarkın; PKK'nın kurucusu Öcalan'ı sevdiğini; ona ve onun liderlik vasfına saygı duyduğunu beyan etmiştir.<ref>{{Haber kaynağı|url=http://www.radikal.com.tr/turkiye/carkindan-tarihi-cark-ben-iki-abdullah-sevdim-1043705/|başlık=Çarkın'dan tarihi çark: Ben iki Abdullah sevdim|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=22 Mart 2011|çalışma=Eski Özel Harekatçı Ayhan Çarkın konuştu: İki Abdullah'ı sevdim. Çatlı ve Öcalan. Hakikat komisyonu kurulsun her şeyi anlatacağım.|yayıncı=Radikaş|ad=Dinçer|soyadı=Gökçe}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=https://t24.com.tr/haber/carkin-iki-abdullah-sevdim-biri-ocalan-biri-catli,134429|başlık=Çarkın: İki Abdullah sevdim, biri Öcalan biri Çatlı|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=22 Mart 2011|çalışma=|yayıncı=T24|ad=|soyadı=}}</ref> Doğan ve Çarkın'ın iddia ettiği bu olaylar, 2020 yılı itibari ile hâlenhalen kanıtlanamamıştır.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://t24.com.tr/haber/ankara-jitem-davasinda-gerekceli-karar-aciklandi-mit-raporu-tahminden-ibaret,856746|başlık=Ankara JİTEM davasında gerekçeli karar açıklandı: "MİT raporu tahminden ibaret"|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=20 Ocak 2020|çalışma=|yayıncı=T24|ad=|soyadı=}}</ref> Öte yandan, PKK'nın kuruluş yıllarında çıkardığı siyasi ve ideolojik dergilerden biri olan [[Serxwebun]] dergisinin Ağustos 1987'de yayınlanan basımında, Pınarcık Katliamı'nın PKK tarafından işlenmiş olduğu şu cümleler ile ifade edilmiştir: <nowiki>''</nowiki>''Birliğimizce, daha önce birkaç kez uyarılan XerzikĞ Ereba (Pınarcık) köyü çeteleri, düşmana hizmetteki ısrarlarından dolayı yaptıklarının bedelini, halkımıza karşı işledikleri suçların hesabını ağır ödediler. Pınarcık köyüne düzenlenen baskında, teslim olmayı reddeden ve karşı koymak isteyen çete odağı bir bütün olarak imha edilerek, düşmana toplam 32 kayıp verdirildi. Ve ayrıca 7 silaha halk adına el konuldu''<nowiki>''</nowiki>.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.pkkeylemleri.com/pinarcik-katliami-1987/ | başlık = Pkk'nın Üstlendiği Eylemler | erişimtarihi = 20 Mayıs 2020 | tarih = | çalışma = Pınarcık Katliamı -1987 | yayıncı = pkkeylemleri.com | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150104204606/http://www.pkkeylemleri.com/pinarcik-katliami-1987/ | arşivtarihi = 4 Ocak 2015}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://archive.org/stream/serxwebun_68/serxwebun_68_djvu.txt | başlık = Mardin Eyalet Komutanlığından Yiğit Kürdistan Halkına | erişimtarihi = 20 Mayıs 2020 | tarih = Ağustos 1987 | çalışma = Full text of "Serxwebun 68 (1987 Ağustos)'' | yayıncı = archive.org | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200523171441/https://archive.org/stream/serxwebun_68/serxwebun_68_djvu.txt | arşivtarihi = 23 Mayıs 2020}}</ref><ref name=":7">{{Web kaynağı | url = https://archive.org/details/serxwebun_68/page/n1/mode/2up | başlık = Serxwebun 68 (1987 Ağustos) | erişimtarihi = 20 Mayıs 2020 | tarih = Ağustos 1987 | çalışma = Mardin Eyalet Komutanlığından YİĞİT KÜRDİSTAN HALKINA | yayıncı = Serxwebûn | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200523171450/https://archive.org/details/serxwebun_68/page/n1/mode/2up | arşivtarihi = 23 Mayıs 2020}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.nytimes.com/1987/07/10/world/kurdish-rebels-kill-20-in-2-villages-in-turkey.html|başlık=Kurdish Rebels Kill 20 In 2 Villages in Turkey|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=10 Temmuz 1987|çalışma=|yayıncı=The New York Times|ad=|soyadı=}}</ref> Keza Öcalan ile zaman içerisinde ihtilafa düşen PKK militanı Şemdin Sakık; yazdığı <nowiki>''</nowiki>Apo<nowiki>''</nowiki> adlı kitapta <nowiki>''</nowiki>Pınarcık, Derecik, Başbağlar, Ömerli ve daha bir çok köy baskınının<nowiki>''</nowiki> Öcalan tarafından bizzat verilen emirler doğrultusunda PKK tarafından yapıldığını yazmıştır.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?redir_esc=y&id=-FktAQAAIAAJ&dq=%C5%9Femdin+sak%C4%B1k+p%C4%B1narc%C4%B1k&focus=searchwithinvolume&q=%C5%9Femdin+sak%C4%B1k+p%C4%B1narc%C4%B1k|başlık=Apo|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=2005|dil=Türkçe|sayfa=122-123|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=Şark Yayınları|isbn=9789759825904}}</ref> Bu köy katliamları ve sivil ölümleri gerçekleştikten sonra, çeşitli gazeteciler; Öcalan'ın <nowiki>''</nowiki>''Öldürelim, otorite olalım.''<nowiki>''</nowiki> dediğini iddia etmektedir.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.milliyet.com.tr/yazarlar/hasan-cemal/oldurelim-otorite-olalim-5327190|başlık="Öldürelim, otorite olalım!"|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=19 Mart 2000|çalışma=|yayıncı=Milliyet|ad=Hasan|soyadı=Cemal}}</ref><ref>{{Dergi kaynağı|url=https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/14683849.2012.686575|başlık=The Kurdish Issue in June 2011 Elections: Continuity or Change in Turkey's Democratization?|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=6 Haziran 2012|çalışma=|yayıncı=Taylor and Francis Online}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=EjL7AgAAQBAJ&pg=PA33&lpg=PA33&dq=%C3%B6ld%C3%BCrelim+otorite+olal%C4%B1m%22&source=bl&ots=xqseqqYmjz&sig=ACfU3U0BjYISTYowi7OHHdUeZGkc4uGDEQ&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwiZ9fCBuMLpAhVJcBQKHX0nDX8Q6AEwB3oECAoQAQ#v=onepage&q=%C3%B6ld%C3%BCrelim%20otorite%20olal%C4%B1m%22&f=false|başlık=Dünyadan Örneklerle Terörle Mücadele|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=1 Aralık 2010|dil=Türkçe|sayfa=|sayfalar=33-34|çalışma=|yayıncı=International Strategic Research Organization|isbn=9786054030422}}</ref> Bunlara ek olarak, [[İnsan Hakları İzleme Örgütü]] ve [[Uluslararası Af Örgütü]], 1980 ve 1990'lı yıllarda PKK'nın birçok sivil katliamı gerçekleştirdiğini rapor etmiştir.<ref name=":5" /><ref name=":6" /> Yabancı araştırmacılar da kitaplarında ve çalışmalarında Pınarcık katliamı dâhildahil birçok köy baskınının ve sivil ölümünün PKK tarafından yapıldığını belirtmektedir.<ref>{{Dergi kaynağı|url=https://journals.lib.unb.ca/index.php/JCS/article/view/14947|başlık=Transnational Sources of Support for the Kurdish Insurgency in Turkey|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=3 Mart 1991|çalışma=|yayıncı=Journal of Conflict Studies}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=V1uhlcKklRYC&pg=PA115&lpg=PA115&dq=refworld+Pinarcik+massacre&source=bl&ots=VuBkcbz6Yq&sig=ACfU3U2hU-SLG35m52xZkNd-foHRU9lKTg&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwjT-abuksLpAhVlsYsKHXTCD2UQ6AEwAXoECAoQAQ#v=onepage&q=refworld%20Pinarcik%20massacre&f=false|başlık=Blood and Belief: The PKK and the Kurdish Fight for Independence|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|yazarlar=Aliza Marcus|tarih=1 Ağustos 2007|dil=İngilizce|sayfa=115|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=NYU Press|YazarListesi-Bağ=|isbn=9780814796115}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=m_IFDAAAQBAJ&pg=PA178&lpg=PA178&dq=%C5%9Femdin+sak%C4%B1k+p%C4%B1narc%C4%B1k&source=bl&ots=TCRVdloUuk&sig=ACfU3U3VWgpMOYL0ClCvOkab3qbxZMBxeg&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwiSxrqlzMLpAhXt1uAKHVdaDMQQ6AEwAnoECAoQAQ#v=snippet&q=Pinarcik&f=false|başlık=From Freedom Fighters to Terrorists: Women and Political Violence|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|yazarlar=Paige Whaley Eager|tarih=15 Nisan 2016|dil=İngilizce|sayfa=178|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=Routledge|isbn=9781317132288}}</ref> PKK, köylerde öldürdüğü sivil insanların <nowiki>''çete mensubu'' ve ''devlet işbirlikçileri''</nowiki> olduğunu iddia etmektedir.<ref name=":7" />
 
Örgüt 1970’li yıllarda kurulmasına rağmen silahlı eylemlerine 1980’li yıllarda başlamıştır. Bazı iddialara göre silahlı eylemlere başlamasının arkasında [[KGB]] vardır.<ref name=":02">{{Web kaynağı | url = https://web.archive.org/web/20080613160457/http://www.globalpolitician.com/23436-terror-russia | başlık = Roots of Islamic Terrorism: How Communists Helped Fundamentalists | erişimtarihi = 20 Mayıs 2020 | yazarlar = Antero Leitzinger | tarih = 9 Kasım 2007 | çalışma = | yayıncı = Global Politician | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200523171456/https://web.archive.org/web/20080613160457/http://www.globalpolitician.com/23436-terror-russia | arşivtarihi = 23 Mayıs 2020}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=UIBzCC0c2McC&pg=PA500&lpg=PA500&dq=kgb+and+ocalan&source=bl&ots=AmWWrBLDFP&sig=ACfU3U30dsvBEKKof3vKEOSJnxlalOK71g&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwi4sMbxpMLpAhXxwqYKHdIXDcsQ6AEwBnoECAoQAQ#v=onepage&q=ocalan&f=false|başlık=Terrorism, 1992-1995: A Chronology of Events and a Selectively Annotated Bibliography|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|yazarlar=Edward F. Mickolus, Susan L. Simmons|tarih=1997|dil=İngilizce|sayfa=499-502|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=ABC-CLIO|isbn=9780313304682}}</ref><ref name=":12">{{Dergi kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=dUjSDwAAQBAJ&pg=PA617&lpg=PA617&dq=Alexander+Litvinenko+says+PKK%27s+%C3%96calan+was+trained+by+KGB-FSB&source=bl&ots=G4Tzx2vqRr&sig=ACfU3U3MrFNp5Crsl23DjXDOE_a7W_NRiA&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwidjp2MpsLpAhUc6KYKHctEAQAQ6AEwAHoECA0QAQ#v=onepage&q=Alexander%20Litvinenko%20says%20PKK's%20%C3%96calan%20was%20trained%20by%20KGB-FSB&f=false|başlık=The History of White People: From The Caucasus Mountains To North America|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=22 Şubat 2020|çalışma=S.617|yayıncı=Hamma Mirwaisi}}</ref> [[ASALA]]’nın 1983 yılında silahlı gücünü kaybetmesiyle beraber, başta KGB olmak üzere [[Sovyetler Birliği|Sovyet]] yetkililerin Öcalan ve PKK mensuplarını 80’li yılların başından itibaren [[Bekaa Vadisi]]’nde eğitmeye başladığı iddia edilmektedir.<ref name=":02" /> Bekaa Vadisi aynı zamanda ASALA’nın da silahlı eğitim kamplarına ev sahipliği yapmaktadır.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=NYLXJnsmgKQC&pg=PA58&lpg=PA58&dq=bekaa+valley+asala&source=bl&ots=iiz0Fk6hF5&sig=ACfU3U2rfiOYcFO4zczcpHQrBpjLJx_czg&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwiZ3JzO58LpAhXqAWMBHQoZCb8Q6AEwAHoECAYQAQ#v=onepage&q=bekaa%20valley%20asala&f=false|başlık=Syria Beyond the Peace Process|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=1996|dil=İngilizce|sayfa=58|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=Daniel Pipes|isbn=9780944029640}}</ref> 1983 yılında, Türk güvenlik güçlerinin Kuzey Irak'a yaptığı bir operasyonda; silahlı Kürt militanlar ve ASALA mensupları Türk güçlerine karşı beraber savaşmış hatta ASALA, önde gelen bir militan da dâhildahil olmak üzere 22 üyesini kaybettiğini iddia etmiştir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://studfile.net/preview/6705621/page:9/ | başlık = Criminal law | erişimtarihi = 21 Mayıs 2020 | tarih = | çalışma = Mezhdunarodny_terrorizm_i_politiko-pravovye_problemy_s_nim.pdf | yayıncı = Moscow State Law University O.E. Kutafina | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200523171502/https://studfile.net/preview/6705621/page:9/ | arşivtarihi = 23 Mayıs 2020}}</ref><ref name=":8">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=XdJtAAAAMAAJ&q=%22Pursuing+the+just+cause+of+their+people%22+:+a+study+of+contemporary+Armenian+terrorism&dq=%22Pursuing+the+just+cause+of+their+people%22+:+a+study+of+contemporary+Armenian+terrorism&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiX9O28scPpAhUF2aYKHcLiCLEQ6AEIKjAA|başlık="Pursuing the Just Cause of Their People": A Study of Contemporary Armenian Terrorism|erişimtarihi=21 Mayıs 2020|yazarlar=Michael M. Gunter|tarih=1986|dil=İngilizce|sayfa=|sayfalar=128-129|çalışma=|yayıncı=Greenwood Press|isbn=9780313252471}}</ref><ref name=":9">{{Dergi kaynağı|url=https://www.jstor.org/stable/4327776?seq=1|başlık=The Kurdish Problem in Turkey|erişimtarihi=21 Mayıs 2020|tarih=1988|çalışma=|yayıncı=Middle East Journal}}</ref> Aynı şekilde, Ekim 1984 Kuzey Irak'ta Türk güvenlik güçlerince gerçekleştirilen saldırı sonrası yayınlanan raporlarda 250 Ermeni ASALA üyesinin Kürtler ile beraber savaştığı iddia edilmiştir.<ref name=":8" /> Yakalanıp, 1985 yılında sorgulanan PKK mensupları, duruşma sırasındaki ifadelerinde: Suriye ve Sovyetler Birliği'nin PKK'nın kurulmasında katkı sağladığını; hatta Suriye, Irak ve Lübnan'da bulunan kamplarda Suriyeliler ve Sovyetler tarafından eğitim aldıklarını öne sürmüşlerdir.<ref name=":9" /> Öte yandan, CIA<nowiki>'nın 1985 yılında yayınladığı ''Türkiye'de Kürt İsyanı'' adlı raporunda Sovyetler'in PKK'</nowiki>yı örgüt olarak desteklemediğini, hatta desteklememek için haklı sebepleri olduğu belirtilmiştir.<ref name=":10" /> Bununla beraber CIA; bazı PKK mensuplarının Sovyet eğitmenlerle bireysel olarak temas halinde olabileceğine değinmiştir.<ref name=":10" /> Aynı raporda, PKK mensuplarının Filistin'deki kamplarda Suriyeliler'in himayesinde eğitim aldığı belirtilmiştir.<ref name=":10" /> Ayrıca Suriye, başta Türkiye olmak üzere bölgeyi istikrarsızlaştırma politikası izlediği için PKK'ya destek olmaktadır.<ref name=":9" /><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=6rcUCgAAQBAJ&dq=syria+helps+ocalan&source=gbs_navlinks_s|başlık=Blood and Belief: The PKK and the Kurdish Fight for Independence|erişimtarihi=21 Mayıs 2020|yazarlar=Aliza Marcus|tarih=2009|dil=İngilizce|sayfa=|sayfalar=60, 98-101|çalışma=|yayıncı=NYU Press|isbn=9780814795873}}</ref> KGB ajanı [[Karen Brutents]]’in hem ASALA hem de PKK’nın kurulma aşamasında fikir babası olduğu iddia edilmekte, iki örgütü de <nowiki>''</nowiki>[[Türk düşmanlığı|anti-Türk]]<nowiki>''</nowiki> ideolojisi ile oluşturduğu öne sürülmektedir.<ref name=":02" /> Bunlara ek olarak, eski bir [[FSB]] elemanı olan [[Aleksandr Litvinenko]], Öcalan’ın KGB ve FSB tarafından eğitildiğini beyan etmiştir.<ref name=":12" /> Litvinenko, 2006 yılında, Rusya, Rus yetkililer ve FSB hakkında yaptığı açıklamalardan sonra sığındığı [[İngiltere]]’de zehirlenerek öldürülmüştür.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.bbc.com/news/uk-19647226|başlık=Alexander Litvinenko: Profile of murdered Russian spy|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=21 Ocak 2016|çalışma=|yayıncı=BBC News|ad=|soyadı=}}</ref>
 
== Tarihi ==
Faaliyet alanı büyük ölçüde Türkiye toprakları olmakla birlikte, Batı Avrupa'da<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.belgenet.com/dava/dava08.html | arşivurl = https://web.archive.org/web/20120131051334/http://www.belgenet.com/dava/dava08.html | başlık = Öcalan Davası - İddianame. ''BELGEnet'' | arşivtarihi = 31 Ocak 2012 | erişimtarihi = 28 Şubat 2015 | alıntı = Batı Avrupa: PKK terör örgütünün Batı Avrupa’daki faaliyetlerini 1977 yılından başlatmak mümkündür. 1980 yılında her ne kadar bazı Merkez Komite üyeleri Batı Avrupa için görevlendirilmişlerse de, esas profesyonel düzeyde faaliyetler 1981 yılından itibaren yükseltilmiştir. | ölüurl = no }}</ref>, Suriye, Irak ve İran topraklarında da etkinlik göstermektedir.
 
=== Arka plânplan ===
==== Doğu mitingleri ====
[[Türkiye İşçi Partisi]] 16 Eylül 1967'de [[Diyarbakır]], 24 Eylül'de [[Silvan]], 1 Ekim'de [[Siverek]], 8 Ekim'de [[Batman]], 15 Ekim'de [[Tunceli]], 22 Ekim'de "Doğu Mitingleri" düzenlemiştir. 23 Mayıs 1971'de [[Devrimci Doğu Kültür Ocakları]] (DDKO) kurulmuştur.
76. satır:
1979'da Öcalan'ın [[Suriye]]'ye geçmesinde; [[Devrimci Gençlik]]'in temellerini attığı eğitim kamplarının kurulması ve [[12 Eylül Darbesi]]'nin ülke içindeki eylem alanını kapatması etken olmuştur.{{kaynak belirt}} Türkiye'deki askeri yönetim, sosyalist ve komünist organizasyonların, Öcalan'ın Lübnan çağrısına cevap vermesine sebep olmuştur. 1982-84 yılları Öcalan'ın organizasyonun yeniden şekillendirmesine yardımcı olmuştur.
 
Abdullah Öcalan darbe döneminde Suriye'nin gözetiminde [[Bekaa Vadisi]]'ne yerleşmiş ve buradan organizasyonun yeniden yapılandırılmasını plânlamıştırplanlamıştır. Bu dönemin Abdullah Öcalan için çok önemli olduğunu daha sonra kendi yazdığı anılarında açıklanmıştır.{{kaynak belirt}}
 
=== 1984-1993 ===
179. satır:
[[Çözüm süreci]], 2009 yılında Oslo görüşmeleri ile başlamış ve Öcalan tarafından yazılan, 2013 yılında Diyarbakır'da yapılan Sırrı Süreyya Önder tarafından okunan deklarasyonla halka açıklanmıştır.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.bianet.org/bianet/siyaset/145269-silahli-gucler-sinirdisina-artik-siyaset-donemi |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=20 Aralık 2014 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20141220082732/http://www.bianet.org/bianet/siyaset/145269-silahli-gucler-sinirdisina-artik-siyaset-donemi |arşivtarihi=20 Aralık 2014 |ölüurl=no }}</ref>
 
Örgüt yetkilileri Mart 2015'te silahlı mücadeleden vazgeçip, siyasi mücadeleye devam edeceklerini belirtmiştir. Fakat 20 Temmuz 2015'te [[Irak ve Şam İslam Devleti]] tarafından gerçekleştirilen [[2015 Suruç saldırısı|Suruç saldırısı]] akabinde 22 Temmuz 2015'te iki polisin PKK tarafından öldürülmesi ile 2009 yılından beri sürmekte olan çatışmasızlık hâlihali ve çözüm süreci askıya alınmıştır.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.haberturk.com/gundem/haber/1043208-kandil-gorusmesinin-detaylarini-haberturk-ele-gecirdi-turkiyede-silahli-mucadele-bitti | başlık = Kandil görüşmesinin detaylarını Habertürk ele geçirdi: "Türkiye'de silahlı mücadele bitti" | yayımcı = ''Habertürk'' | tarih = 15 Şubat 2015 | ilk = Zülfikar Ali | son = Aydın | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160305111237/http://www.haberturk.com/gundem/haber/1043208-kandil-gorusmesinin-detaylarini-haberturk-ele-gecirdi-turkiyede-silahli-mucadele-bitti | arşivtarihi = 5 Mart 2016 | erişimtarihi = 10 Eylül 2015 | ölüurl = no }}</ref><ref>{{haber kaynağı |başlık=Bombalı saldırıyı IŞİD üstlendi |yazar= |url=http://www.internethaber.com/bombali-saldiriyi-son-dakika-isid-ustlendi-802509h.htm |yayıncı=internethaber.com |tarih= 21 Temmuz 2015|erişimtarihi=8 Ekim 2019}}</ref><ref>{{haber kaynağı |başlık=Şanlıurfa'da 2 polisin şehit edilmesini PKK üstlendi! |url=http://www.haberturk.com/gundem/haber/1106043-sanliurfada-2-polis-sehit-oldu |yayıncı=haberturk.com |tarih=22 Temmuz 2015 |erişimtarihi=8 Ekim 2019}}</ref>
 
=== Hendek çatışmaları (2015-2016) ===
807. satır:
{{Başlık taslak}}
 
==== Olağanüstü HâlHal (1987) ====
{{Ana madde|Olağanüstü hal}}
{{Başlık taslak}}
"https://tr.wikipedia.org/wiki/PKK" sayfasından alınmıştır