Porfirio Díaz: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k →Devrilişi ve sürgün: imla, değiştirildi: hükümeti → hükûmeti |
k Yazım hatası düzeltildi: Muhafazakar → Muhafazakâr AWB ile |
||
34. satır:
'''Porfirio Díaz''' (15 Eylül 1830 - 2 Temmuz 1915), [[Meksika]]lı asker ve devlet başkanı (1877-1880, 1884-1911). Güçlü bir merkezi yönetim kurarak ülkeyi 30 yılı aşkın bir süre diktatörlükle yönetti.
İber-Yerli melezi ([[Mestizo]]) olan Díaz orta halli bir aileden geliyordu. On beş yaşında rahiplik eğitimi görmeye başladı, ama [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] ile [[Meksika]] arasında savaş (1846-1848) patlak verince, öğrenimini yarıda bırakarak orduya katıldı. 1849'da, geleceğin devlet başkanı [[Benito Juárez]]'in özendirmesiyle hukuk öğrenimine başladı.Daha sonra askeri başarılarıyla kendini gösterdi. Liberallerle, onların önerdiği reformlara karşı olan
Barışın ardından ordudan ayrılarak [[Oaxaca]]'ya dönen Díaz bir süre sonra [[Benito Juárez]] yönetiminden hoşnutsuzluk duymaya başladı. 1871'de Juárez'in yeniden devlet başkanı seçilmesine karşı çıkarak, protesto hareketleri başlattıysa da hiçbir sonuca ulaşamadı. Juárez'in ertesi yıl ölümü üzerine devlet başkanı olan [[Sebastían Lerdo de Tejada]]'ya karşı da muhalefetini sürdüren Díaz, 1876'da bir ayaklanmaya önderlik etti. Ayaklanma başarısızlığa uğrayınca [[Amerika Birleşik Devletleri]]'ne kaçtı, ama altı ay sonra Meksika'ya geri döndü. Kasım 1876'da hükûmet kuvvetlerini Tecoac Çarpışması'nda yenip, Lerdo de Tejada'yı devirdikten sonra Mayıs 1877'de devlet başkanı seçildi.
43. satır:
İzleyen 26 yıl boyunca askeri ruhlu, otoriter bir yönetim kurdu.Yerel ve bölgesel önderliği ortadan kaldırarak devlet memurlarının çoğunu doğrudan kendisine bağladı. Yasama Meclisi'ne kendi dostlarının girmesini sağladı; mahkemeler üzerinde de sıkı bir denetim kurdu.
Díaz, farklı grupların çıkarlarını kollayarak ve bir çıkar grubunu ötekine karşı kullanarak iktidarını güvence altına aldı.Melezlere politik görevler vererek onların desteğini kazandı. Ayrıcalıklı [[Kreol]]ler (sömürgelerde doğmuş ikinci kuşak İspanyollar)
İktidara geldiğinde ülkenin fonlarının borçları ödemeye yetmeyecek durumda olduğunu gören Díaz, bu sorunun üstesinden gelebilmek için yabancı yatırımları özendirdi.Ama, yabancı yatırımlara tanınan büyük ayrıcalıklar hem ulusal sanayinin, hem de Meksikalı işçilerin zarar görmesine yol açtı. Díaz'ın yabancı sermayeye yönelmesinde danışmanları Matías Romero ve José Y. Limantour (1893'ten sonra) etkili oldu; ülkede yollar, köprüler yapıldı, madenler açıldı, sulama projeleri geliştirildi. Ama bu gelişmelerden halk yararlanmıyor, karın büyük bölümüyle yurtdışına gidiyor ya da bir avuç varlıklı Meksikalının elinde toplanıyordu. 1910'a gelindiğinde, hükûmet gelirleri azaldığından borçlanma yoluna gidilmiş ve ekonomi bir çıkmaza girmişti. Ücretlerin düşmesi sık sık grevlere yol açıyor, aşırı yoksullaşan tarım işçileri borçlarını ödeyinceye kadar çiftlik sahiplerinin yanında köle olarak çalışmak zorunda kalıyordu.
| |||