Kürtlerde din: Revizyonlar arasındaki fark

'''Kürtlerde din''', bugün [[Kürtler]]'in yaşadığı coğrafi bölge olan [[Kürdistan]], [[İslam]]iyet'ten önce, resmî dini [[Zerdüştlük]] olan [[Sasani İmparatorluğu]]'nun egemenliğindeydi. Bundan önce, [[Part İmparatorluğu|Partlar]] devrinde [[Hıristiyanlık|Hıristiyanlığı]] yaymak isteyenler burada bazı [[Yahudiler|Musevi]] Kürt gruplara rastladılar. [[II. Şapur]] döneminde ezilen Hristiyanlar, ancak 5. yüzyılda tekrar örgütlendiler ve Kürtler'i Hristiyanlaştırmak için piskoposlar gönderdiler.<ref>P.Labourd,Le christianisme dans I'Empire Perse sous la dynasite Sassanide (Sasani yönetimindeki Pers İmparatorluğu'nda Hıristiyanlık).s.224-632,Paris 1904</ref> Kürtler, dini bakımdan heterojen bir halk olup aralarında birçok farklı dine mensup gruplar vardır. Kürtlerin çoğunluğu [[Sünnilik|Sünni]] [[Müslüman]]dır.<ref>Philip G. Kreyenbroek (1996). "Din ve Kürdistan'da Din". ''Kürt Kültürü ve Kimlik''. Zed Books Ltd.. <nowiki>ISBN 1856493296</nowiki>.</ref> [[İslam]]iyet'in ortaya çıkması ile Kürtlerin büyük çoğunluğu [[Müslüman]] oldu.

==Zerdüştlük ==

<div id="WSerie_Zerdüştçülük" style="float:right;clear:right;padding:0;">

{{#if:{{{image|}}} | <table class="toccolours" cellpadding="1" width="160px" style="text-align:center;font-size:90%;margin:0 0 0.5em 1em;border:1px solid #7f0000;">

 

== İslamiyet ==

Kürtler'in İslam dini ile tanışmaları [[Muhammed]] döneminde Müslüman olan Kürt sahabeler [[Zozan]] ve [[Caban el-Kurdi]]'nin varliği sayesinde islam dini ile tanıştıkları anlaşılıyor.<ref>Mehrdad İzady, Kürtler, sayfa 250</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://arsiv.taraf.com.tr/haber-kurt-sahabeler-147694/ |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=27 Aralık 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20151208061944/http://arsiv.taraf.com.tr/haber-kurt-sahabeler-147694/ |arşivtarihi=8 Aralık 2015 |ölüurl=yes }}</ref><ref>Alusî,17/67; 26/1-2-1-3</ref><ref>http://www.risalehaber.com/kurtler-ve-islamiyet-1-15675yy.htm</ref> Ancak Kürtler'in kitleler halinde İslamiyet ile tanışması, [[Ömer bin Hattab|Ömer]]'in, ''Zerdüşt Kürtler'' ile ''Zerdüşt Sasaniler'''e karşı [[Şehrizor]] ovasında [[Sasani İmparatorluğu|Sasaniler]]'i resmî olarak yıktığı 642 yılı savaşı ile karşılaşmışlardır.

 

==Hıristiyanlık==

[[Dosya:Mizginiyaisamesih.jpg|thumb|157x157px|Kürtçe İncil (Mîzgîniya Îsa Mesîh)|left]]

Kürtler'in Hristiyanlığa ilk kez ne zaman geçmiş oldukları bilinmemekle birlikte Kürdistan ve [[Anadolu]]'da 5. yüzyıl'da "[[Yezdânizm|Yezdanizm]]" inancına bağlı Kürtler'in Hristiyanlaşma süreci başlamıştı.<ref>Asurolog ve Sami dil bilimcisi G.R.Driver,Kürtler'de Din,Bulletin of the School of Oriental Studies,Londra Üniversitesi,1922,sayfa.208</ref> Hristiyan Kürtler'in nüfusları hiçbir zaman tam olarak belirlenememiştir ancak buna rağmen 1908 yılında [[Suriye]]'de yerleşik [[Milli aşireti|Milan]] ve Beraz aşiretlerinde bir kısım, [[Hakkâri]]'de Pinyaniş aşiretinde 500 aile, [[Mardin|Tur Abidin]]'in Haverka aşiretinde 900 ailenin Hristiyan olduğu belirtilmiştir.<ref>Mark Sykes,1908,-Mehmet Yardımcı Kürtler,sayfa 146</ref>

 

== Yahudilik ==

Yahudiler ilk kez Kürdistan'a 2800 yıl önce [[Asur]] kralı [[III. Şalmanezer|III.Şalmaneser]] tarafından yerleştirildikleri ve [[İsrail]]'in On Kayıp Kabilesi'nden ikisi olan Dan ve Naphatili'leri temsil ettiğine inanılır. Bu bilgiler [[Yahudiler|Yahudi]] kutsal kitabı olan [[Talmud]]'da geçmektedir.<ref>Encyclopaedia Judaica,1295</ref>

 

 

== Yezîdîlik ==

{{Yezdânizm}}

<!--

 

== Yezdanizm ==

Yezdânizm,<ref>{{Kaynak

|last = [[Mehrdad R. Izady|Izady]]|first = [[Mehrdad R. Izady|Mehrdad R.]]|author-link = |publication-date = |date = |year = 1992|title = The Kurds : a concise handbook|edition = |volume = |series = |publication-place = Washington & London|place = |publisher = Taylor & Francis|pages = 170 passim|page = |id = |isbn = 0-8448-1727-9|doi = |oclc = |url = |accessdate = }}</ref> Müslüman olmayan Kürtlerin çoğunluğu tarafından benimsenmiş arkaik bir Kürt inancı Yazidiliğin (Yezdani inançlarının tamamı) bir benzeri ve değişmiş türevidir "Melekçiler" anlamına gelmektedir.<ref>Mehrdad izady, Kürtler, Yezdanizm, 253.s.</ref>

 

== Yâresânilik ==

=== Yarisanilikte Kozmogonik Evreler ve Evrensel Ruhun Avatarları ===

''Açıklama 1'': (*) Bir baba olmaksızın,"Kendiliğinden Üreme" yolu ile bir bakireden doğanlar.<br>''Açıklama 2'': (**) Bir anne olmaksızın doğanlar.