Balım Sultan: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Şablon yönlendirmesi kaldırma
3. satır:
 
==Kişiliği==
{{anaAna madde|Safevîler|Türkmenler|Kızılbaşlar|Alevîler|Bektaşîlik}}
Hünkar [[Hacı Bektaş-ı Veli]]'nin mânevî kızı ''Fatma Nuriye Hatun'' (Kadıncık Ana - Kutlu Melek)'un torunu Mürsel Baba'nın oğludur. Geniş bir kitleye göre de [[Bektaşi|Bektaşîliğin]] önemli bir ulusudur. “İkinci [[pir]]-î (pir-î sânî)”, kurucusu ve kurumlaştırıcısı olarak görülür. Kurucusu değildir ancak “ikinci piri” olduğu, kurumlaştırdığı, yolu yasal bir kurum durumuna getirdiği, [[Bektaşi|Bektaşîliğin]] var olan yapısına yeni bir biçim kazandırdığı, erkanını geliştirerek yeniden düzenlediği kesindir. [[Bektaşilik]] onunla birlikte devlet tarafından tanınır ve geniş yığınlara mal olur. 1501’de dönemin padişahı kendisi de [[Bektaşi|Bektaşîliği]] benimsediği iddia edilen [[II. Bayezid]] tarafından [[Kırşehir]]’deki Hacı Bektaş Dergâhı’nın başına atanır. Amaç; [[Türkler|Türk]]/[[Türkmen]]-[[Kızılbaş]]-[[Alevî]]-[[Bektaşi]]’yi [[Safevîler]]’in etkisinden korumaktır. Bu durum [[Bektaşîlik]]'le devletin ilişkilerini arttırır. Bundan sonra, devlet içerisindeki birçok yönetici bürokrat ve ulemadan insanlar doğrudan [[Bektaşilik Tarikatı]]’nın üyeleri olurlar.
 
==Bektaşîlik Tarikâtı==
{{anaAna madde|Bektaşilik Tarikatı|Baba Haydar|Hacı Bektaş-ı Veli|Bâtınîlik|Alevîlik}}
Balım Sultan, [[Hacı Bektaş-ı Veli]]’den sonraki “mihenk taşı”dır. Bektaşiliğin toplumsal ve insancıl yönlerini, barışseverliğini ve yardımseverliğini ön plana çıkaran bir gönül eridir. Yüzyıllardan beri gelen [[Alevî]]-[[Bektaşi]]liğe ait kuralları derlemiş ve dergahta bir düzen içerisinde yaşama geçirilmesini sağlamıştır. Sözel olan [[Bektaşi]] geleneğinde düzenlemeler yaparak, yazılı metin haline getirmiştir. Yapısal olarak Bektaşîliği “kurallara bağlamış”tır. Balım Sultan'la [[Bektaşîlik]] erkannamesi son biçimini almıştır. Böylece geniş bir coğrafik alana yayılan [[Bektaşîlik]] uygulamasında “bir örneklilik” sağlanmış olur.
 
15. satır:
 
==Getirdiği yenilikler==
{{anaAna madde|İbahilik|Teslis|Tenasüh|Hülul|Dedebabalık}}
Balım Sultan'ın getirdiği yeni usullerin en önemlileri [[Dedebabalık]], evlenmemiş(“mücerret”) babalık kurumu ve “mengüç”tür. Ayrıca [[İbahilik]], [[teslis]] (üçleme), [[tenasüh]] ve [[hülul]] anlayışları da Balım Sultan'la birlikte Alevî-Bektaşîliğe girmiştir.
 
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Balım_Sultan" sayfasından alınmıştır