Vikipedi

Nikolay Çernışevski: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Ali95Acar (mesaj | katkılar)
Devriyeler
41.306 değişiklik
k Ali95Acar kullanıcısı Nikolay Çernışevskiy sayfasını Nikolay Çernışevski sayfasına taşıdı
Ali95Acar (mesaj | katkılar)
Devriyeler
41.306 değişiklik
Değişiklik özeti yok
Etiket: 2017 kaynak düzenleyici
1. satır:
{{Filozof bilgi kutusu
| adı = Nikolay Gavriloviç ÇernişevskiÇernışevski
| resim_adı = Chernychevsky.jpg
| resim_boyutu = 180px
| resim_alt =
| resim_altyazı =
| tam_adı = Nikolay Gavriloviç ÇernişevskiÇernışevski
| doğum_adı =
| doğum_tarihi = {{Doğum tarihi|1828|7|12}}
13. satır:
}}
 
'''Nikolay Gavriloviç ÇernişevskiÇernışevski''' ([[Rusça]]: '''{{dil|ru|Николай Гаврилович Чернышевский'''|dil_adı=e}}; soyadı zaman zaman ''Çerniçevski'' olarak da geçmiştir) (12 Temmuz 1828 - 17 Ekim 1889) Rus devrimci demokrat, [[materyalist]] filozof, eleştirmen ve [[Sosyalizm|sosyalist]]. Bazıları tarafından bir [[Ütopyacı sosyalizm|ütopyacı]] (ütopist) [[Sosyalizm|sosyalist]] olarak değerlendirilmiştir. 1860'larda devrimci demokratik hareketin önderi konumundaydı. [[Vladimir Lenin|Lenin]], [[Emma Goldman]] gibi önemli isimleri etkilemiştir.
 
Yoksul bir papazın oğlu olarak [[Saratov]]'da 1828'de doğdu. 1846'ya kadar burada kaldı. 1850'de [[Sankt-Peterburg]] Üniversitesi'nden mezun olduktan sonra, [[Saratov]]'da bir lisede (jimnazyum) öğretmenlik yapmıştır. 1853'ten 1862'ye kadar [[Sankt-Peterburg]]'da yaşamış, ''Sovremennik''`te (''Çağdaş'') baş editör olmuştur. 1862'de tutuklanmış ve hapsedilmiştir. Hapiste olduğu sırada ''Nasıl Yapmalı?'' isimli ünlü romanını yazmıştır. Daha sonra birçok Rus devrimcisine ilham kaynağı olacak roman, barındırdığı düşünceler açısından [[Robert Owen|Owen]], [[Fourier]] ve [[Godwin]] gibi isimlerin etkilerini taşır denilebilir.
19. satır:
1862 yılında 'sivil idam' (alay(cı) idam) hükmü verilmiştir, ardından cezai kölelik ve daha sonra [[Sibirya]]'ya sürgün. 17 Ekim 1889'da, 61 yaşındayken ölmüştür.
 
ÇerniçevskiÇernışevski Rus popülizmi, ''[[Narodizm]]''`in kurucusudur. Kamuoyunu [[otokrasi]]nin bir devrim ile devrilmesi ve sosyalist bir toplumun yaratılması için çalışmaya davet etmiştir. Düşüncesi eski köylü [[komün]]ünü temel alan bir sosyalizm yaratmaktı. [[Herzen]], [[Belinsky]] ve [[Feuerbach]] fikirlerini büyük ölçüde etkilemiştir. Felsefi anlamda bir [[maddeci]] (materyalist) idi.
 
[[Karl Marx]], ÇernişevskiÇernışevski'yi, ''"burjuva iktisadının iflasını ustaca ortaya koyan büyük Rus araştırmacısı ve eleştirmeni"'' olarak tanımlar. Ancak ÇernişevskiÇernışevski bir marksist değildi, daha doğrusu marksist yazından habersizdi.
 
ÇernişevskiÇernışevski'ye büyük hayranlık duyan [[Vladimir Lenin|Lenin]] ise onun Rusya'daki devrimci düşünce ve hareketin gelişimindeki rolünü şöyle açıklar;'' "... Herzen'den sonra Narodnik görüşleri geliştiren ÇernişevskiÇernışevski, Herzen'le karşılaştırıldığında büyük bir sıçrama yapmıştır. ÇernişevskiÇernışevski çok daha tutarlı ve militan bir demokrattı, onun yazıları sınıf mücadelesi ruhunu esinlendirir. O, liberalizmin ikiyüzlülüğünü teşhir etme yolunu kararlılıkla izlemiştir... Ütopik sosyalist görüşlerine rağmen, O, kapitalizmin dikkat çekici biçimde derin bir eleştirmeniydi."'' (Rusya'da İşçi Basınının Tarihinden)
== Eserleri ==
32. satır:
* [https://web.archive.org/web/20140106040741/http://www.spartacus.schoolnet.co.uk/RUSchernyshevsky.htm Nikolai Chernyshevsky - spartacus.schoolnet.co.uk] (İngilizce)
 
[[Kategori:Rus yazarlar|ÇernişevskiÇernışevski, Nikolay]]
[[Kategori:1828 doğumlular]]
[[Kategori:1889 yılında ölenler]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Nikolay_Çernışevski" sayfasından alınmıştır