2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminde adayların belirlenmesi: Revizyonlar arasındaki fark

İçerik silindi İçerik eklendi
"{{ana|2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi}} Türkiye'de çok sayıda siyasi parti, 2018 Türkiye cumhurbaş..." içeriğiyle yeni sayfa oluşturdu
(Fark yok)

Sayfanın 22.02, 21 Mayıs 2020 tarihindeki hâli

Türkiye'de çok sayıda siyasi parti, 2018 cumhurbaşkanlığı seçimlerinden önce aday seçim süreçlerinden geçti. TBMM'de temsil edilen en az 20 milletvekili ile temsil edilen ya da bir önceki genel seçimlerde oyların % 5'ten fazlasını alan partiler doğrudan aday çıkarabildiler. Her iki kriteri de karşılamayan adayların 4 ila 9 Mayıs arasında Türkiye vatandaşlarından en az 100.000 imza almaları gerekti.

Görevdeki Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) ile Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) arasındaki Cumhur İttifakı'na aday ilan edildi. Ana muhalefetteki Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Yalova Milletvekili Muharrem İnce'yi aday gösterdi. Demokratik sosyalist Halkların Demokratik Partisi (HDP) hapiste tutuklu olan eski lideri Selahattin Demirtaş'ı aday gösterdi. Diğer üç aday olan İyi Parti genel başkanı Meral Akşener, Saadet Partisi genel başkanı Temel Karamollaoğlu ve Vatan Partisi genel başkanı Doğu Perinçek 100.000'den fazla imza alarak seçime yarışmaya aday gösterildi.

Resmi adaylar

Cumhurbaşkanlığı adaylarının resmi listesi 13 Mayıs 2018'de Yüksek Seçim Kurulu (YSK) tarafından ilan edildi.

Adaylık süreci

Cumhur İttifakı (AKP & MHP)

İktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) seçimlere Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ile ittifak halinde girdi. MHP genel başkanı Devlet Bahçeli, cumhurbaşkanı ve AKP genel başkanı Recep Tayyip Erdoğan'a destekte bulundu ve Recep Tayyip Erdoğan ittifak adayı oldu.

2014 cumhurbaşkanlığı seçiminde Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ve ana muhalefetteki Cumhuriyet Halk Partisi'nin yer aldığı 14 parti Ekmeleddin İhsanoğlu'nu çatı aday olarak desteklemeyi seçti. İhsanoğlu, seçimi kaybetti ve Adalet ve Kalkınma Partisi'nin adayı Recep Tayyip Erdoğan kazandı.[1] 2015'teki iki genel seçimin (7 Haziran ve 1 Kasım) ve başarısız 15 Temmuz 2016 darbe girişiminin ardından MHP, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve AKP'nin yanında olmaya başladı ve 2017 yılındaki referandum başarısının sonucuyla Türkiye parlamenter sistemden başkanlık sistemine geçti. Referandumun ardından, MHP'nin Kasım 2019'da yapılması planlanan bir sonraki cumhurbaşkanlığı seçimleri için belirleyeceği aday konusunda spekülasyonlar vardı. Eski MHP milletvekili Sinan Oğan 2017'de cumhurbaşkanlığı adaylığını açıklarken,[2] parti genel başkanı Devlet Bahçeli 8 Ocak 2018'de MHP'nin Erdoğan'ı potansiyel bir erken seçim olması halinde destekleyeceğini ve seçime katılacaklarını açıkladı. AKP ile hem cumhurbaşkanlığı hem de parlamento seçimlerinde işbirliği konulu resmi görüşmeler yapıldı.[3][4] 20 Şubat 2018'de Milliyetçi Hareket Partisi resmen AKP ile Cumhur İttifakı'nı kurdu.[5]

 
Recep Tayyip Erdoğan
Cumhurbaşkanı
Aday oldu  

Cumhuriyet Halk Partisi

 
CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu ve Saadet Partisi lideri Temel Karamollaoğlu 23 Nisan 2018'de potansiyel ortak aday olasılığını görüşmek üzere bir araya geldi.

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) 24 Nisan 2018'de parlamento grubunun cumhurbaşkanıı adayını belirleyeceğini açıkladı. Partinin lideri Kemal Kılıçdaroğlu, seçim açıklanmadan önce en olası aday olarak görüldü.[7] Seçim çağrısından iki gün sonra CHP milletvekilleri Öztürk Yılmaz ve Didem Engin partilerinin adayı olarak aday gösterilmeye ilgi duyduklarını bildirdiler; Muharrem İnce ve Haluk Pekşen'in de potansiyel bir adaylık için destek toplamaya başladığı rivayet edildi. 23 Nisan'da, CHP'nin potansiyel adaylarını Muharrem İnce ve Eskişehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen olmak üzere ikiye düştüğü, ancak İstanbul Milletvekili İlhan Kesici'nin halen üçüncü bir seçenek olarak belirtildiği bildirildi.[8]

CHP bir yandan kendi adayını belirlemeye çalışırken, bir yandan da ortak aday (çatı adayı) olasılığını araştırmak için diğer partilerle toplantılar yaptı. 22 Nisan'da, CHP, partisinin 15 milletvekilinin İyi Parti'nin seçime girebilmesini güvence altına almak için İyi Parti'ye geçmesine izin verme kararı aldı ve İyi Parti genel başkanı Meral Akşener üzerine potansiyel bir ortak aday olarak spekülasyon yaptı.[9] 23 Nisan'da, Kılıçdaroğlu, Saadet Partisi (SP) genel başkanı Temel Karamollaoğlu ile bir araya geldi ve Karamollaoğlu, CHP, İyi Parti ve kendi partisi arasında eski Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ü aday göstermek için üçlü ittifak çağrısında bulundu. AKP'nin eski bir üyesi olan Gül'ün potansiyel ortak adaylığı, CHP tarafından açıkça reddedilmedi ama CHP seçmeninin eleştiride bulunmasına neden oldu.[10] İyi Parti'nin Akşener'i aday göstermekte ısrar etmesiyle üçlü ittifak olasılığı azaldı.[11]


Halkların Demokratik Partisi

İyi Parti

Saadet Partisi

Diğer

İmza toplama süreci

Kaynakça

  1. ^ Tattersall, Nick. "Erdogan's presidential win starts race for new Turkish government". Reuters. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2020. 
  2. ^ "Sinan Oğan: Şartlar oluşursa 2019'da Cumhurbaşkanlığı'na aday". www.birgun.net. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2020. 
  3. ^ Demirtaş, Serkan. "MHP to support Erdoğan in 2019 presidential election, calls on AKP for alliance". Hürriyet Daily News. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2020. 
  4. ^ "AKP welcomes MHP's support for Erdoğan's presidential run". Hürriyet Daily News. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2020. 
  5. ^ "Cumhurbaşkanı Erdoğan AKP-MHP ittifakının ismini açıkladı: Cumhur İttifakı". Sozcu.com. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2020. 
  6. ^ "Bahçeli açıkladı: MHP aday çıkarmayacak, Erdoğan'ı destekleyecek". Erişim tarihi: 21 Mayıs 2020. 
  7. ^ "CHP leader signals nomination for 2019 presidency bid". Hürriyet Daily News. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2020. 
  8. ^ "Flaş İddia: Cumhurbaşkanlığı İçin CHP İki İsim Üzerinde Duruyor: İnce ve Büyükerşen". Erişim tarihi: 21 Mayıs 2020. 
  9. ^ "CHP-İyi Parti anlaşmasında dikkat çeken ayrıntı". Erişim tarihi: 21 Mayıs 2020. 
  10. ^ ""Muhalefetin ortak adayı Abdullah Gül" iddialarına CHP'den sert çıkış". Erişim tarihi: 21 Mayıs 2020. 
  11. ^ "İyi Parti adaylık tartışmasına son noktayı koydu! 'Meral Akşener her koşulda aday'". Erişim tarihi: 21 Mayıs 2020.