PKK: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k Kuşadası saldırısı örnek olarak eklendi. |
Önceki sürümde şahısların iddiaları belirtilmiş, fakat iddiaları hakkındaki diğer bilgiler göz ardı edilmişti. Bunlar gerekli kaynaklar eklenerek düzeltildi. Madde PKK maddesi olduğu için, iddia edilen olaylar yabancı kurumlar ve PKK'nın kaynakları kullanılarak irdelendi. |
||
44. satır:
1980 darbesiyle Türkiye'de sağ-sol birçok siyasi grupla beraber Kürt solu da büyük zarar görmüştür. Bunlardan birisi [[Diyarbakır Cezaevi]]'dir. Bu ceza evindeki işkence ve kötü muamelelere tabii tutulan tutukluların büyük çoğunluğu PKK'ya katılmış ve onun ana omurgasını oluşturmuştur.<ref>{{haber kaynağı |başlık=Yıldıran'ın işkenceleri PKK'nın temelini attı |son=Çiçek |ilk=Nevzat |url=http://www.sabah.com.tr/gundem/2009/08/22/yildiranin_iskenceleri_pkknin_temelini_atti |yayıncı=sabah.com.tr |tarih=22 Ağustos 2009 |erişimtarihi=8 Ekim 2019}}</ref> 1984 yılında bu cezaevinden tahliyelerin başlamasıyla beraber PKK hızla güç kazanmaya başlamıştır.{{kaynak belirt}}
PKK'nın bu hızla yayılmasıyla devlet buna karşı NATO üyesi ülkelerde kurulan ve varlığı [[Uğur Mumcu]] tarafından ortaya çıkarılan Özel Harp Dairesi kontrolünde gizli bir teşkilatlanma oluşturarak [[JİTEM]]'i kurdu. Hedef PKK'yı ve ona giden desteği ortadan kaldırmaktı. {{kaynak belirt}} Bu doğrultuda çeşitli iddialara göre JİTEM adına çalışan askerler ve bu askerler tarafından görevlendirilen siviller bölgede birçok faili meçhule ve işkencelere karıştı, insanlar köylerinden göç ettirildi.<ref>{{haber kaynağı |başlık=Türkiye'nin faili meçhullerle sınavı |son=Ekinci |ilk=Burhan |url=http://www.aljazeera.com.tr/al-jazeera-ozel/turkiyenin-faili-mechullerle-sinavi |yayıncı=aljazeera.com.tr |tarih=3 Mart 2014 |erişimtarihi=8 Ekim 2019}}</ref><ref>{{haber kaynağı |başlık=JİTEM'in kanlı bıçağı |son=Şık |ilk=Ahmet |url=http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/120904/JiTEM_in_kanli_bicagi.html |yayıncı=cumhuriyet.com.tr |tarih=19 Eylül 2014 |erişimtarihi=8 Ekim 2019}}</ref><ref>{{haber kaynağı |başlık=İHD: Türkiye'de 348 toplu mezarda, 4 bin 201 kişini cesedi var |yazar= |url=http://t24.com.tr/haber/ihd-turkiyede-348-toplu-mezarda-4-bin-201-kisini-cesedi-var,280638 |yayıncı=t24.com.tr |tarih=16 Aralık 2014 |erişimtarihi=8 Ekim 2019}}</ref>
JİTEM'i kurduğunu iddia eden [[Arif Doğan]] <ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.birgun.net/haber/jitem-i-tek-basima-kurdum-55258|başlık=JİTEM’i tek başıma kurdum|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=27 Eylül 2010|çalışma=|yayıncı=BirGün|ad=|soyadı=}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.cnnturk.com/2010/turkiye/09/26/arif.dogan.jitemi.ben.kurdum/590936.0/index.html|başlık=Arif Doğan: "JİTEM'i ben kurdum"|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=26 Eylül 2010|çalışma=|yayıncı=CNN Türk|ad=|soyadı=}}</ref> ve eski özel harekât polisi [[Ayhan Çarkın]]'ın iddialarına göre JİTEM; PKK ile mücadelede birçok farklı yol kullandı. İki isim de JİTEM tarafından yapılan pek çok eylemde, olay yerine bırakılan PKK, ERNK, HRK bildirileriyle, yaşanılan olayların PKK tarafından yapılmış gibi gösterilmeye çalışıldığını iddia etmiştir.<ref>{{haber kaynağı |başlık=JİTEM'ci Doğan'ın faili meçhul arşivi hala sır... |ad=İsmail |soyadı = Saymaz |url=http://www.radikal.com.tr/turkiye/jitemci_doganin_arsivi_hala_sir-1219441 |yayıncı=radikal.com.tr |tarih= |erişimtarihi=8 Ekim 2019}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://www.youtube.com/watch?v=OSeb3OvAVPY |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=22 Aralık 2014 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20140917171604/http://www.youtube.com/watch?v=OSeb3OvAVPY |arşivtarihi=17 Eylül 2014 |ölüurl=no }}</ref><ref name=":0">{{haber kaynağı |başlık=Çarkın: O Bebeği PKK Değil, Biz Öldürdük |yazar=Ekin Karaca |url=http://www.bianet.org/bianet/siyaset/128774-carkin-o-bebegi-pkk-degil-biz-oldurduk |yayıncı=bianet.org |tarih=22 Mart 2011 |erişimtarihi=8 Ekim 2019}}</ref> Özel harekât polisi, [[Ayhan Çarkın]]'ın iddia ettiği bir diğer konu ise farklı tarihlerde medyada çıkan ölen bir çocuk fotoğrafıyla ilgili konuşmasıydı. Çarkın, kamuoyunda "bebek katili" başlıklı haberlerde sıklıkla gösterilen ve simge haline getirilen kurşunlanmış bebek fotoğrafının çekildiği <nowiki>'''</nowiki>[[Pınarcık köyü katliamı|Pınarcık Köyü katliamı]]<nowiki>'''</nowiki> başta olmak üzere pek çok katliamı JİTEM tarafından gerçekleştirildiğini söylemiştir.<ref name=":0" /> Daha sonra, 2011 yılında, [[İstanbul]] Kazlıçeşme’deki [[Barış ve Demokrasi Partisi|BDP]] Nevruz mitingine katılan Çarkın; PKK'nın kurucusu Öcalan'ı sevdiğini; o ve onun liderlik vasfına saygı duyduğunu beyan etmiştir. <ref>{{Haber kaynağı|url=http://www.radikal.com.tr/turkiye/carkindan-tarihi-cark-ben-iki-abdullah-sevdim-1043705/|başlık=Çarkın'dan tarihi çark: Ben iki Abdullah sevdim|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=22 Mart 2011|çalışma=Eski Özel Harekatçı Ayhan Çarkın konuştu: İki Abdullah'ı sevdim. Çatlı ve Öcalan. Hakikat komisyonu kurulsun her şeyi anlatacağım.|yayıncı=Radikaş|ad=Dinçer|soyadı=Gökçe}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=https://t24.com.tr/haber/carkin-iki-abdullah-sevdim-biri-ocalan-biri-catli,134429|başlık=Çarkın: İki Abdullah sevdim, biri Öcalan biri Çatlı|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=22 Mart 2011|çalışma=|yayıncı=T24|ad=|soyadı=}}</ref> Doğan ve Çarkın'ın iddia ettiği bu olaylar, 2020 yılı itibari ile halen kanıtlanamamıştır.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://t24.com.tr/haber/ankara-jitem-davasinda-gerekceli-karar-aciklandi-mit-raporu-tahminden-ibaret,856746|başlık=Ankara JİTEM davasında gerekçeli karar açıklandı: "MİT raporu tahminden ibaret"|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=20 Ocak 2020|çalışma=|yayıncı=T24|ad=|soyadı=}}</ref> Öte yandan, PKK'nın kuruluş yıllarında çıkardığı siyasi ve ideolojik dergilerden biri olan [[Serxwebun]] dergisinin Ağustos 1987'de yayınlanan basımında, Pınarcık Katliamı'nın PKK tarafından işlenmiş olduğu şu cümleler ile ifade edilmiştir: <nowiki>''</nowiki>''Birliğimizce, daha önce birkaç kez uyarılan XerzikĞ Ereba (Pınarcık) köyü çeteleri, düşmana hizmetteki ısrarlarından dolayı yaptıklarının bedelini, halkımıza karşı işledikleri suçların hesabını ağır ödediler. Pınarcık köyüne düzenlenen baskında, teslim olmayı reddeden ve karşı koymak isteyen çete odağı bir bütün olarak imha edilerek, düşmana toplam 32 kayıp verdirildi. Ve ayrıca 7 silaha halk adına el konuldu''<nowiki>''</nowiki>.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.pkkeylemleri.com/pinarcik-katliami-1987/|başlık=Pkk'nın Üstlendiği Eylemler|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=Pınarcık Katliamı -1987|yayıncı=pkkeylemleri.com}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://archive.org/stream/serxwebun_68/serxwebun_68_djvu.txt|başlık=Mardin Eyalet Komutanlığından Yiğit Kürdistan Halkına|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=Ağustos 1987|çalışma=Full text of "Serxwebun 68 (1987 Ağustos)''|yayıncı=archive.org}}</ref><ref name=":7">{{Web kaynağı|url=https://archive.org/details/serxwebun_68/page/n1/mode/2up|başlık=Serxwebun 68 (1987 Ağustos)|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=Ağustos 1987|çalışma=Mardin Eyalet Komutanlığından YİĞİT KÜRDİSTAN HALKINA|yayıncı=Serxwebûn}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.nytimes.com/1987/07/10/world/kurdish-rebels-kill-20-in-2-villages-in-turkey.html|başlık=Kurdish Rebels Kill 20 In 2 Villages in Turkey|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=10 Temmuz 1987|çalışma=|yayıncı=The New York Times|ad=|soyadı=}}</ref> Keza Öcalan ile zaman içerisinde ihtilafa düşen PKK militanı Şemdin Sakık; yazdığı <nowiki>''</nowiki>Apo<nowiki>''</nowiki> adlı kitapta <nowiki>''</nowiki>Pınarcık, Derecik, Başbağlar, Ömerli ve daha bir çok köy baskınının<nowiki>''</nowiki> Öcalan tarafından bizzat verilen emirler doğrultusunda PKK tarafından yapıldığı yazılmıştır.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?redir_esc=y&id=-FktAQAAIAAJ&dq=%C5%9Femdin+sak%C4%B1k+p%C4%B1narc%C4%B1k&focus=searchwithinvolume&q=%C5%9Femdin+sak%C4%B1k+p%C4%B1narc%C4%B1k|başlık=Apo|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=2005|dil=Türkçe|sayfa=122-123|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=Şark Yayınları|isbn=9789759825904}}</ref> Bu köy katliamları ve sivil ölümleri gerçekleştikten sonra, çeşitli gazeteciler; Öcalan'ın <nowiki>''</nowiki>''Öldürelim, otorite olalım.''<nowiki>''</nowiki> dediğini iddia etmektedir.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.milliyet.com.tr/yazarlar/hasan-cemal/oldurelim-otorite-olalim-5327190|başlık="Öldürelim, otorite olalım!"|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=19 Mart 2000|çalışma=|yayıncı=Milliyet|ad=Hasan|soyadı=Cemal}}</ref><ref>{{Dergi kaynağı|url=https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/14683849.2012.686575|başlık=The Kurdish Issue in June 2011 Elections: Continuity or Change in Turkey's Democratization?|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=6 Haziran 2012|çalışma=|yayıncı=Taylor and Francis Online}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=EjL7AgAAQBAJ&pg=PA33&lpg=PA33&dq=%C3%B6ld%C3%BCrelim+otorite+olal%C4%B1m%22&source=bl&ots=xqseqqYmjz&sig=ACfU3U0BjYISTYowi7OHHdUeZGkc4uGDEQ&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwiZ9fCBuMLpAhVJcBQKHX0nDX8Q6AEwB3oECAoQAQ#v=onepage&q=%C3%B6ld%C3%BCrelim%20otorite%20olal%C4%B1m%22&f=false|başlık=Dünyadan Örneklerle Terörle Mücadele|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=1 Aralık 2010|dil=Türkçe|sayfa=|sayfalar=33-34|çalışma=|yayıncı=International Strategic Research Organization|isbn=9786054030422}}</ref> Bunlara ek olarak, [[İnsan Hakları İzleme Örgütü]] ve [[Uluslararası Af Örgütü]], 1980 ve 1990'lı yıllarda PKK'nın birçok sivil katliamı gerçekleştirdiğini rapor etmiştir.<ref name=":5" /> <ref name=":6" /> Yabancı araştırmacılar da kitaplarında ve çalışmalarında Pınarcık katliamı dahil birçok köy baskınının ve sivil ölümünün PKK tarafından yapıldığını belirtmektedir.<ref>{{Dergi kaynağı|url=https://journals.lib.unb.ca/index.php/JCS/article/view/14947|başlık=Transnational Sources of Support for the Kurdish Insurgency in Turkey|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|tarih=3 Mart 1991|çalışma=|yayıncı=Journal of Conflict Studies}}</ref> <ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=V1uhlcKklRYC&pg=PA115&lpg=PA115&dq=refworld+Pinarcik+massacre&source=bl&ots=VuBkcbz6Yq&sig=ACfU3U2hU-SLG35m52xZkNd-foHRU9lKTg&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwjT-abuksLpAhVlsYsKHXTCD2UQ6AEwAXoECAoQAQ#v=onepage&q=refworld%20Pinarcik%20massacre&f=false|başlık=Blood and Belief: The PKK and the Kurdish Fight for Independence|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|yazarlar=Aliza Marcus|tarih=1 Ağustos 2007|dil=İngilizce|sayfa=115|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=NYU Press|YazarListesi-Bağ=|isbn=9780814796115}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=m_IFDAAAQBAJ&pg=PA178&lpg=PA178&dq=%C5%9Femdin+sak%C4%B1k+p%C4%B1narc%C4%B1k&source=bl&ots=TCRVdloUuk&sig=ACfU3U3VWgpMOYL0ClCvOkab3qbxZMBxeg&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwiSxrqlzMLpAhXt1uAKHVdaDMQQ6AEwAnoECAoQAQ#v=snippet&q=Pinarcik&f=false|başlık=From Freedom Fighters to Terrorists: Women and Political Violence|erişimtarihi=20 Mayıs 2020|yazarlar=Paige Whaley Eager|tarih=15 Nisan 2016|dil=İngilizce|sayfa=178|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=Routledge|isbn=9781317132288}}</ref> PKK, köylerde öldürdüğü sivil insanların <nowiki>''çete mensubu'' ve ''devlet işbirlikçileri''</nowiki> olduğunu iddia etmektedir.<ref name=":7" />
== Tarihi ==
| |||