İbrahim Alaettin Gövsa: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎top: düzeltme, değiştirildi: 29 Ekim → 29 Ekim (2), 1889 → 1889 (4) AWB ile
Muhakkik (mesaj | katkılar)
hata düzeltmeleri
32. satır:
 
[[Türkiye Büyük Millet Meclisi|TBMM]] III. dönem Sivas, IV. dönem Sinop, VI. ve VII. dönem İstanbul milletvekilliği yapmış bir siyasetçidir.
== YaşamıHayatı ==
1888 yılında İstanbul'da dünyaya geldi. Annesi Yemen'de şehit düşen Erzurumlu Osman Paşa'nın kızı; babası, Enderun Mektebi Hocalarından müderris Abdullah Efendi'nin (Küçük Filibeli) oğlu Mustafa Âsım Bey idi.<ref name=akademi>{{Web kaynağı |url=http://www.edebiyadvesanatakademisi.com/edebiyad/501-ibrahim_alaaddin_g%C3%B6vsa_hayati_siirlerinden_secmeler.html |başlık='''Abdullah Gövsa''', ''EdebiyatveSanatAkademisi.com, 30.06.2011 Erişim tarihi:03.04.2015'' |erişimtarihi=3 Nisan 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150407203233/http://www.edebiyadvesanatakademisi.com/edebiyad/501-ibrahim_alaaddin_g%C3%B6vsa_hayati_siirlerinden_secmeler.html |arşivtarihi=7 Nisan 2015 |ölüurl=yes }}</ref>
 
İlk öğrenimine İstanbul'da[[Vezneciler]]’de ''[[Şems'ül-Maârif'' özelmaârif okulundaMektebi]]’nde başladı. Babasının mektuğpçulukvilâyet mektupçuluğu yaptığı Trabzon'da, Trabzon idâdîsi'nde başladığıdevam ettiği orta ortaöğreniminiöğrenimini; babasının ölümüvefaatı üzerine annesiyle birlikte geldiği İstanbul'da, [[Vefa Lisesi]]'nde tamamladı.<ref name=cavit>[http://portal.ted.org.tr/genel/yayinlar/kitaplar_ocr/ted_ibrahim_alaaddin_govsa_yasami_ve_hizmetleri_ocr.pdf, Cavit Binbaşıoğlu, '''İbrahim Alaaddin Gövsa'nın Yaşamı, Eserleri ve Türk Eğitimine Katkıları'']{{Ölü bağlantı|date=Nisan 2020 }}</ref> Edebiyata ilgisi okul yıllarında ortaya çıktı. Babasının zengin kitaplığı ve edebiyat sevgisi onu şiire yöneltti.<ref name=tdv/> İlk şiirlerini çocuk yaşta iken "''Musavver Terakki''" adlı dergide yayımladı.
 
1907'de [[Mekteb-i Hukuk-i Sultani|Mekteb-i Hukuk]]'a girdi. 1910 yılında mezun oldu. Hukuk Mektebinin son sınıfında iken Adliye Nezâreti'nde memurluğa başladı. Aynı yıllarda Haham Mektebi'nde Türkçe ve Hukuk dersleri verdi. [[II. Meşrutiyet]]'in ilanından sonra dönemin gençlerinde görülen edebi heyecan onda da uyanmıştı. Başlangıçta aruz vezninde ve klasik nazım şekilleriyle şiir yazmaktayken [[Tevfik Fikret]]’in ''Rübâb-ı Şikeste''’siyle yeni şiire ilgi duymaya başladı. Hukuk Mektebi'nda tanıştığı [[Tahsin Nahit]], [[Emin Bülent Serdaroğlu|Emin Bülent]], [[Ahmet Haşim]] ile okul dışından dostları Mehmet Behçet (Yazar), Köprülüzâde Fuad, [[Halil Nihat Boztepe|Halil Nihat]] [[Mehmet Akif]]’in üzerinde büyük etkisi oldu.<ref name=tdv/> Arkadaşlarının teşviki ile [[Fecr-i Ati]] topluluğuna ilk katılanlardan oldu ama topluluğun yazınedebiyat konusunda görüşlerini benimsemedi ve kısa süre içinde gruptan ayrıldı. [[Orhan Seyfi Orhon|Orhan Seyfi]] ve [[Enis Behiç Koryürek|Enis Behiç]] gibi hececi şairlerle birlikte hece vezniyle şiirler yazmaya başladı. Eğitimci [[Mustafa Satı Bey]]'in 1909'da yayımlanan bir yazısında "''çocuk şiirlerine ve şarkılarına muhtacız''” diye yazması üzerine çocuk şiirleri yazmaya başlayan İbrahim Alaaddin, şiirlerini 1911'de yayımladığı [[Çocuk Şiirleri (Gövsa)|Çocuk Şiirleri]] adlı kitapta topladı. Kitap büyük ilgi gördü. Anadolu ve Rumeli dışına da ulaştı. Şair hayattayken toplam altı baskı yaptı.<ref name=mecit/>
 
1911'de sınavlaİstanbul liseDârülfünunu’nda öğretmenliğiaçılan hakkınıbir kazanıncaimtihanı kazanarak [[Trabzon Fen Lisesi|Trabzon Sultânîsi]]'ne edebiyat öğretmenimuallimi olarak atandıtayin oldu. 1912 yılında burada öğretmenmuallim iken, gönüllü olarak, [[Balkan Savaşları|Balkan Savaşı]]'na katıldı.<ref name=cavit/>
 
1913'te Maarif Vekaleti tarafından edebiyat öğrenimitahsili için [[İsviçre]]'ye gönderildi ancak çalışmalarını psikoloji ve pedagojiye kaydırdı.<ref name=tdv>[http://www.tdvia.org/dia/ayrmetin.php?idno=140158 Atilla Çetin, '''Gövsa, İbrahim Alâeddin''', ''TDV İslam Ansiklopedisi, Cilt 14'']</ref> [[Birinci Dünya Savaşı]]'nın çıkması üzerine, diğer öğrencilerle birlikte, yurda çağrıldı. Bu sırada Çanakkale zaferinin büyüklüğünü edebiyata kazandırmak amacıyla, Çanakkale'ye gönderilen edebiyatçılar arasında bulundu. 1915'te tekrar İsviçre'ye döndü ve Cenevre Üniversitesi Psikoloji Enstitüsü'den diploma; Jean Jacques Pousseau Pedegoji Enstitüsü'nden tasdikname alarak 1916'da yurda döndü.
 
İsviçre'den döndükten sonra ''Tedrîsat'' gazetesinde pedagoji ve çocuk edebiyatı üzerine yazdığı yazılarla geniş bir okuyucu kitlesi üzerinde etkili oldu.<ref name=tdv/> Bir süre [[İkdam]] gazetesinde Fransızca’dan tercümeler yaptı; Zümrüdüanka, Resimli Gazete ve [[Akbaba (dergi)|Akbaba]] dergilerinde ''Kıvılcım'' imzasıyla telif, tercüme ve mizahî yazılar yayımladı.
 
1916-1926 arasında öğretmen yetiştiren İstanbul Dârü'lDârülmuallimîn-Muallimînini Âliye'de Fen, Terbiye ve İlmiahvâl (Psikoloji ve Pedagoji) öğretmenliğimuallimliği ve üç yıl müdürlük yaptı. Bir yandan da [[Darülfünun]]' da Psikoloji, Kız Öğretmen Okulu'nda Felsefe dersleri verdi. 1926 yılında Maârif Vekâleti Tâlim ve Terbiye Dâiresi üyeliğine getirildi.
 
1927 senesinde TBMM III. dönem Sivas mebusu seçildi. IV. dönem Sinop milletvekilliği yaptıktan sonra 1935'te Maârif Vekâleti müfettişi oldu. 1936'da yeniden meclise girdi. VI. ve VII. Dönem İstanbul Milletvekilliği yaptı.<ref>[http://www.tbmm.gov.tr/TBMM_Album/Cilt1/index.html , TBMM Albümü, ''Erişim tarihi: 21 Temmuz 2014'']</ref> Aynı zamanda 1920'lerin sonralarında [[Türk Ocakları]] Edirne delegesiydi.<ref>{{kitap kaynağı|başlık=İmparatorluktan Ulus Devlete Türk Milliyetçiliği: Türk Ocakları|ad=|soyadı=|yıl=|yayıncı=[[İletişim Yayınları]]|yer=İstanbul|isbn=9-789754706123|sayfa=291|sayfalar=|url=|erişimtarihi=|yazar1=Füsün Üstel|yazarlink1=Füsun Üstel|tarih=2010}}</ref>