Vikipedi:Kayda değerlik: Revizyonlar arasındaki fark
İçerik silindi İçerik eklendi
Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği |
k 213.186.139.228 tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, ToprakM tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi. Etiket: Geri döndürme |
||
2. satır:
{{Yönergeler}}
{{Kayda değerlik dolaşım}}
'''Kayda değerlik''' yönergesi, herhangi bir konunun Vikipedi'de maddesi açılacak kadar "[[ansiklopedi]]k" olup olmadığını irdeler. Her konu, hakkında bir Vikipedi maddesine sahip olabilmek için asgarî bir tanınmışlık gereksinimini karşılamalıdır. Tanınmışlık, "bilinmeye veya farkına varılmaya değer" veya "dikkat çekici" anlamlarına gelir ve "şöhret" veya "önemlilik" ile eş anlamlı değildir. Tanınmışlığa dair yönergeler madde ''konularının'' uygunluğuna ilişkin olsalar da [[#Kayda değerlik yönergeleri doğrudan madde içeriğini kısıtlamaz|doğrudan maddelerin ''içeriklerini'' kısıtlamazlar]].
Genel olarak bir konu, konudan bağımsız, [[Vikipedi:Güvenilir kaynaklar|güvenilir]] ve atıf yapılabilir bir şekilde kapsanmış, içerik edilmişse kayda değer sayılır. Kapsamın derinliği ve kaynakların kalitesi, kapsamın ve ihtiyaç duyulan kaynak sayısının kayda değerlik yaratıp yaratmadığı belirlenirken dikkate alınmalıdır.
Sağdaki tabloda konuyla ilgili kabul görmüş veya üzerinde düşünülen, bir konunun ansiklopedik uygunluğunu daha net bir biçimde belirlemeyi amaçlayan bazı yönergeler bulunmaktadır.
== Kayda değerlik kriterleri ==
Birçok [[:Kategori:Vikipedi kayda değerlik yönergeleri|konuya özel kayda değerlik yönergesi]] ve [[Vikipedi:Vikipedi ne değildir#Vikipedi bağlantı verme, dosya depolama yeri değildir|Vikipedi:Vikipedi ne değildir]] tarafından paylaşılan ana kayda değerlik kriteri aşağıdakidir:
:'''Bir konu kendisinden bağımsız, [[VP:ÖAY|önemli]], [[Vikipedi:Güvenilir kaynaklar|güvenilir]], birden çok ikincil kaynaklarca içerik edilmiş veya kapsanmışsa kayda değerdir.'''
*"Önemli" ile kast edilen kaynakların konuyu doğrudan sunması ve içeriğin çıkarılabilmesi için özgün araştırma gerektirmemesidir. Bir konunun kaynağın tek odağı olması gerekmez.
*"Çoklu" kaynaklar entelektüel açıdan bağımsız olmalıdır ve gereken sayı kaynakların kalitelerine dayanır. Çoklu kaynakların bulunmadığı durumda, sunulan kaynağın tarafsız bir bakış açısını yansıttığı ve güvenilebilir olduğunu doğrulamanın mümkün olması gerekir. Çoklu kaynak eksikliği konunun daha geniş bir konuya ait bir maddeye dahil edilmesinin daha uygun olabileceğini önermiş olur.
*"Güvenilir" ile kast edilen kaynakların, kayda değerliğin doğrulanabilir ölçümüne izin verecek editörsel doğruluğa sahip olmalarıdır.
*"İkincil kaynaklar" birincil kaynakları genellemeler veya özgün yorumlayıcı, analitik, sentetik veya açıklayıcı yorumlar yapmak için kullanır. Kullanılabilecek kaynak materyaller her türlü medya ve formda yayımlanmış çalışmaları kapsamakta kullanılabilecek tiptendir.
*"Bağımsız" oluş, özne olan konuyla ilişkisi olanlarca üretilmiş çalışmaları hariç tutmaktadır ki buna (hariç tutuşa) öz-tanıtım, reklam(cılık), kendi yayını (öz-yayın) olan materyaller, özgeçmişler, basın açıklamaları vb. dahildir.
Bu kriter temel olmakla birlikte ilgili tek kriter değildir ve bu sebeple tersinin doğru olması gerekmemektedir. Bazı durumlarda kayda değerlik kurmak için alternatif testler kullanılabilir. Konuya özel kayda değerlik yönergeleri bu tanımlamaları genişletirken konuya özel detay, açıklama ve yorumları da barındırırlar. Bazıları ilgili konu hakkında ansiklopedik bir maddenin yazılabilecek olmasını kesinleştiren bununla birlikte konuya özel olan alternatif kriterler sunmaktadır.
Bu kriter şu anda madde içinde yer alan kaynak sayısıyla değil, konu hakkında gerçekte var olan kaynak sayısıyla ilgilenir. Bir maddede kaynak kullanımının az oluşu konu hakkında yayımlanmış çalışmaların olmadığı anlamına gelmez. Tersine, güçlü tek bir kaynağın varlığı başka yayımlanmış çalışmaların olduğunu işaret eder; bununla birlikte çoklu kaynağa (hâlâ) gereksinim duyulur.
Kayda değerlik kriterini sağlayamayan konularla iki şekilde ilgilenilir: birleştirme ve silme. En uygun yön konunun kriterleri ne şekilde sağlayamadığına, genellikle de temel kriteri nasıl ve niçin sağlayamadığına bağlıdır. Kayda değerlik yönergelerine uymayan maddeler {{tl|kayda değerlik}} şablonu ile işaretlenmelidirler ki diğer katılımcılar sorundan haberdar olabilsin ve böylece de onlara meseleyi değerlendirme şansı verilmiş olsun.
=== Birleştirme ===
Bir veya daha fazla kaynakta yer almış, kapsanmış bir konu, eğer bu kapsanış değersiz bir biçimde, doğada ise hâlâ kayda değerlik kriterlerini sağlayamayabilir. Sadece üstünkörü işlenmiş veya çalışmanın ana odağının etrafında yapılan tartışmalarda yüzeysel olarak bahsedilmiş bir bilgi ana konudan bağımsız duran, tam ve kaynaklı bir ansiklopedi maddesi oluşturmaya yeterli değildir.
Bu tip konuları silmeye aday göstermektense onları daha geniş kapsamlı maddelere veya ana konuyu anlatan maddelere doğru (ki bu maddeler eğer hâli hazırda yoksa oluşturulabilirler) yeniden adlandırmak, yeniden bölmek veya birleştirmek tüm kayda değerlik yönergelerinde bulunan ortak bir tavsiyedir.
=== Silme ===
Bir konu kendisinden bağımsız, güvenilir kaynaklardan yayımlanmış yeterli sayıda çalışma olmadığı için kriterleri sağlayamayabilir. Bu tip kaynaklar olmadığında, uygun bir ansiklopedi maddesi kesinlikle oluşturulamaz. Bu tip maddeler genellikle, [[VP:SAM|Vikipedi silme işlemlerinden aday göstererek silme]] yoluyla silinebilmeleri için silinmeye aday gösterilirler.
Hiçbir yayımlanmış çalışmayla doğrulanamayan konular açıkça doğrulanabilir değildirler ve bu sebeple silinmeleri 'gerekir'.
Bir [[VP:SAM|silme tartışmasında]] neyin kalmaya neyinse silinmeye daha yatkın olduğunu anlamak için lütfen [[VP:SAM/Yaygın sonuçlar|silme tartışmalarının yaygın sonuçları]] listesine göz atınız. Bununla birlikte unutmayınız ki önceki silme tartışmalarının sonuçları temel kayda değerlik kriterinin veya yukarıda listelenen yardımcı kayda değerlik yönergelerinin yerini alamaz.
▲== Kayda değer kuralı saçmalığı ile uğraşmak ==
== Kayda değerlik
*Doğrulanabilir bir maddeye sahip olabilmek için, konunun bağımsız, güvenilir kaynaklardaki yayınlar aracılığıyla araştırıldığında, kontrol edildiğinde ve değerlendirildiğinde bilgiye ulaşılabilecek kadar kayda değer olması gerekir.
*Tarafsız bir maddeye sahip olabilmek için, konunun, hakkında yansız ve bağıntısız kaynaklardan bilgi edinilebilir olması ve maddeyle ilgilenenlerin yalnızca partizan veya fanatik editörler olmaması, gerekir.
*[[VP:Vnd|Vikipedi gelişigüzel bir işletme, web sitesi, kişi vb. dizini değildir]]. [[VP:BTT|Vikipedi bir ansiklopedidir]].
==Kayda değerlik nedir, ne değildir?==
| |||