Hipsometrik eğri: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
1. satır:
{{birleştir|tarih=Mayıs 2020}}
{{Öksüz|tarih=Şubat 2016}}
'''Hipsometrik eğri''' (HE), değişik ölçekteki [[drenaj]] alanlarının (tek bir vadiden kıta ölçeğine kadar) yükseklik/alan dağılımını tanımlamaktadır. Hipsometrik integral (HI) ise bu eğri altındaki alanı rakamsal olarak ifade eder. HE ile havzanın yarılma derecesi arasındaki yakın ilişki [[integral]] değerinin [[havza]]nın aşınım döngüsü içindeki yerinin ifade edilmesine imkan verir. Yüksek integral değerleri, genç topoğrafyaya işaret ederken; düşük değerler aşınımın [[tektonik]] süreçlere göre daha baskın olduğu, [[morfoloji]]k evrimin ileri aşamalarını ifade eder. HE analizi farklı seviyelerdeki aktif ve pasif tektonik alanları ayırmakta kullanılan önemli bir araçtır.
HE, bir havza içinden geçen h yüksekliğine ait bir [[eşyükselti eğrisi]]nin üzerinde kalan alanın tüm drenaj havzasının alanına oranı (a/A, x) ve eş yükselti eğrisinin değeri ile havzanın en yüksek kotunun oranının (h/H, y) karşılaştırılması ile elde edilir.
== Kaynakça: ==▼
Hipsometrik analizin sonuçları, duraylı koşullar olarak tanımlanabilecek sabit bir iç süreç (tektonizma) – dış süreç (iklim, bitki örtüsü) ilişkisi içerisinde çeşitli faktörlerden etkilenerek değişiklik göstermektedir. Bunlardan bazıları şunlardır;
*HI değeri ile drenaj alanı arasında ters orantı bulunmaktadır.
*Vadi profili boyunca yükseklik değerinin azalma eğilimi ile HI ters orantılıdır.
*Litoloji değişimi ve kapmalar, HE üzerinde anomaliler olarak gözlenirler.
{| border=0 cellpadding=1 cellspacing=0 align=left
|- align=center
| [[Dosya:HE..jpg|thumb|upright=1.5|250px|Bir noktadan hipsometrik eğrinin nasıl çıkarıldığı gösteren varsayımına dayanan drenaj havzası. a/A ve h/H'ın farklı değerlerinin işaretlenmesi hipsometrik eğrinin çizilmesini olanaklı kılar.]]
| [[Dosya:Hipsometrik eğri.jpg|thumb|upright=1.5|250px|Hipsometrik eğri: Kümülatif frekans eğrisi (gerçek frekans dağılımı kullanılarak)
Bu şekil yeryüzünün topoğrafik profili değildir, sadece yükseklik dağılımının yüzde cinsinden kapsadığı alana karşılık gelmektedir.]]
|}
*Keller, A.E;Pinter N., 1996, Active Tectonics/Earthquakes, Uplift and Landscape, Prantice-Holl,336 p.
*Erturaç, M.K., 2009. Amasya ve Çevresinin Morfotektonik Evrimi, Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi.
[[Kategori:Akarsu taslakları]]
[[Kategori:Akarsular]]
[[Kategori:Vadiler]]
| |||