Traverten: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
var olan bilgilere yeni bilgiler kattım. |
Zehra SAU20 (mesaj | katkılar) Değişiklik özeti yok |
||
4. satır:
[[Dosya:Hot Springs of Pamukkale Turkey.jpg|thumb|299x299px|[[Pamukkale]]|alt=]]
'''Travertenler,''' kalsiyum karbonat ([[Kalsiyum karbonat|CaCO<sub>3</sub>]]) bileşimindeki kimyasal tortul kayaçlarıdır. Yer altı sularının içlerindeki kalsiyum karbonatın belirli koşullar altında çökmesi sonucu meydana gelirler. Bu çökelme zamanla yumuşak hatları olan '''travertenleri''' oluşturur. Çökelmede rol oynayan koşullar; buharlaşma,suyun içerdiği karbondioksit ([[Karbondioksit|CO<sub>2</sub>]]) miktarının azalması, suyun üzerindeki basıncın azalması gibi koşullardır.
[[Dosya:Traverten.jpg|küçükresim|292x292pik|Denizli Pamukkale Travertenleri[[Dosya:TravertineUSGOV.jpg|küçükresim|233x233pik|Traverten taşı]]]]
'''Traverten,''' özellikle kaplıcalar tarafından biriken bir kalker biçimidir. Traverten genellikle lifli veya konsantrik bir görünüme sahiptir ve beyaz, ten rengi, krem rengi ve hatta paslı çeşitlerinde bulunur. Genellikle bir kaplıca ağzında veya kireçtaşı mağarasında kalsiyum karbonatın hızlı çökeltilmesi işlemiyle oluşur. İkincisinde, sarkıt, dikit ve diğer speleothemler oluşturabilir. İtalya'da ve başka yerlerde inşaat malzemesi olarak sıklıkla kullanılır.
Traverten, yeraltı ve yüzey sularındaki çözeltiden veya jeotermal olarak ısıtılan kaplıcalardan karbonat minerallerinin çökelmesiyle oluşan karasal bir tortul kayadır. Ortam sıcaklığında sudan oluşan benzer (ancak daha yumuşak ve çok gözenekli) tortular tüf olarak bilinir.
Çökelme dolayısıyla '''traverten''' oluşumu yer yüzeyinde olabileceği gibi yer altında, mağara ve galeri gibi doğal boşluklarda da olabilir. Çökelme hızı '''travertenlerin''' fiziksel özellikleri üzerinde etkili olur. Çökelmenin yavaş olması travertenlerin kristalli,yoğun, sert ve dayanıklı, hızlı olması ise yumuşak, sünger gibi gözenekli, nispeten hafif ve dayanaksız olmalarına yol açar.
Dünyadaki en güzel '''traverten''' örneği Denizli-Pamukkale travertenleridir. Bunun dışında, Antalya çevresinde de '''traverten''' taraçlarına rastlanır. '''Travertenler''' aynı zamanda mermerle birlikte kullanılan bir yapı malzemesidir. Türkiye'nin [[Denizli]], [[Bucak]]-[[Burdur]], [[Mut]]-[[Mersin]], [[Sivas]] gibi birçok bölgesinde '''traverten ocakları''' işletilmektedir. Üretilen malzeme blok, moloz olarak veya fabrikalarda işlenerek ebatlı honlu - cilalı traverten gibi mamüller halinde iç piyasada kullanılmakta veya büyük oranda yurtdışına ihraç edilmektedir.
'''<big><u>ETİMOLOJİ</u></big>'''<ref>{{Web kaynağı|url=https://en.wikipedia.org/wiki/Travertine|başlık=|erişimtarihi=|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref>
Traverten, İtalyanca Travertino kelimesinden türetilmiştir.
'''<big><u>JEOKİMYA</u></big>'''<ref>{{Web kaynağı|url=https://en.wikipedia.org/wiki/Travertine|başlık=|erişimtarihi=|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref>
Traverten, basınç altında, bünyesinde erimiş karbon dioksit bulunan yeraltı suları, geçtikleri bölgelerdeki kalsiyum karbonatı (CaCO3) eriterek taşır. Suyun aniden açığa, basınçsız ortama çıkması ve karbondioksitin uçması ile, suda erimiş bulunan kalsiyum karbonat çok ince katmanlar halinde kayaların üzerine çöker. Bu birikim zamanla yastık gibi yumuşak hatları olan travertenleri oluşturur.
== Ayrıca bakınız ==
Satır 13 ⟶ 25:
*[[Tortul kayaçlar]]
==
* [http://www.google.com/images?client=gmail&rls=gm&q=traverten&um=1&ie=UTF-8&source=univ&ei=j32UTMvCFcLKOLusiIkJ&sa=X&oi=image_result_group&ct=title&resnum=4&ved=0CDsQsAQwAw&biw=1280&bih=670 Travertenle ilgili görseller]
*https://en.wikipedia.org/wiki/Travertine
*https://www.sametsahin.com.tr/traverten-nasil-olusur-ve-traverten-nasil-islenir/
*Taş, Irving. ''Acı ve Ecstasy'' , 1961.
[[Kategori:Dış kuvvetlerin etkisiyle oluşmuş yerşekilleri]]
| |||