Kavtareti: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
ႧႤႧႰႨ ႾႠႰႨ (mesaj | katkılar) Değişiklik özeti yok |
ႧႤႧႰႨ ႾႠႰႨ (mesaj | katkılar) |
||
16. satır:
Kavtareti, tarihsel [[Acara (tarihsel bölge)|Acara]] bölgesinin [[Tao-Klarceti]]'de kalan kısmında yer alan yerleşim yerlerinden biridir. Köyün bulunduğu [[Maçaheli]] bölgesi, [[Osmanlı Devleti]] 16. yüzyılda ele geçirdiğinde Miçihiani adını taşıyor ve tarihsel [[Şavşeti]] bölgesinin bir parçası sayılıyordu. Bu dönemde Kavtareti [[Gürcü Kilisesi]]’nin piskoposluklarından biri olan ve [[Şavşeti]] bölgesinde bulunan [[Tbeti]] Piskoposluğu sınırları içinde kalıyordu. ''Tbetis Sulta Matiane'' (12-16. yüzyıl) adlı elyazmasında, [[Tbeti Kilisesi]]’ne bağışta bulunan köylüler anılırken köye adını veren Kavtarasşvili adı da geçer. Buradaki kayıtta adı geçen kişi Otar Kavtarasşvili’dir.<ref>''Tbetis Sulta Matiane'' (Tbeti Manastırı Bağışçı Kayıtları), (Yayıma hazırlayan) Tina Enukidze, Tiflis, 1977, s. 62.</ref> Kavtareti, geç ortaçağda [[Samtshe-Saatabago]]’nun (1268-1625) idaresi altındayken, 16. yüzyılın ikinci yarısından Osmanlı egemenliğine girdi ve [[Çıldır Eyaleti]] sınırları içinde kaldı.
Kavtareti, yaklaşık üç yüzyıl Osmanlı idaresinde kaldıktan sonra, [[1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı]]’nda Rusların eline geçti. Rus idaresi sırasında Batum sancağının (''[[okrug]]'') Aşağı Acara kazasında (''uçastok'') yer alıyordu. [[Birinci Dünya Savaşı]]’nın sonlarında Rus ordusunun bölgeden çekilmesinin ardından, bir süre [[Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti|Gürcistan]] sınırları içinde kaldı. 1921’de [[Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali]] sırasında Türk birlikleri de [[Ardahan]], [[Artvin]] ve [[Batum]] bölgelerini fiilen ele geçirdi. [[Ankara Hükümeti]]'nin 16 Mart 1921'de [[Sovyet Rusya]]'yla imzaladığı [[Moskova Antlaşması]]’yla Kavtareti'nin de içinde yer aldığı [[Artvin]] ve [[Ardahan]] Türkiye’ye bırakıldı.<ref>Mustafa Kemal Atatürk, ''Nutuk'', İstanbul, 1934, 2. cilt, s. 41.</ref>
Kavtareti, bu antlaşmayla belirlenen Türkiye-Sovyet sınır bölgesine dönüştü. Köyün ortasından geçen dere sınır haline gelince, köyün bir kısmı Sovyetler Birliği, bir kısmı da Türkiye tarafından kaldı. Sovyet yönetimi köyün diğer tarafta kalan kısmını boşaltıp dere üzerindeki kemerli taş köprüyü ve evleri yıktı. Köyün Türkiye tarafında kalan ve Kavtaroğullarının yaşadığı kısmı ise, [[Düzenli, Borçka|Düzenli]] köyünün bir parçası haline geldi.<ref>[https://tr.wikisource.org/wiki/Moskova_Antlaşması "Türkiye-Sovyet Rusya Dosluk ve Kardeşlik Andlaşması"].</ref><ref>Şuşana Putkaradze, ''Çveneburilerin Gürcücesi'', Batum, 1993, s. 334.</ref>
Bununla birlikte Kavtareti, 1922 tarihli nüfus cetveline göre Artvin vilayetinin [[Borçka]] kazasına bağlı [[Maçaheli]] nahiyesi sınırları içinde yer alıyordu.<ref>[https://dspace.ankara.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12575/56699/10339.pdf?sequence=1&isAllowed=y Nurşen Gök, “Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler”, ''Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi'', Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104. Erişim tarihi: 21 Nisan 2020.]{{Ölü bağlantı|date=Mayıs 2020 }}</ref> 1925 yılında Artvin vilayetindeki neredeyse bütün köylerin adı değiştirilirken, Kavtareti köyünün adı aynı kaldı. 1926 nüfus sayımında adı Keftaret olan geçen köy, Artvin vilayeti merkez kazasına bağlı Maçaheli nahiyesinin bir köyüydü.<ref>Muvahhid Zeki, ''Artvin Vilayeti Hakkında Malumatı Umumiye'', 2010 (Birinci basımı 1927), s. 144, ISBN 9789944197526.</ref> 1928 tarihli ''Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları'' adlı Osmanlıca yayında, Artvin vilayetinin merkez kazasına bağlı Macahel nahiyesi bağlı köy olarak geçer.<ref>'' Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları'' (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 79.</ref> Ancak daha sonraki köy adları listesinde ve genel nüfus sayımlarında köyün adı geçmemektedir. Kavtareti 1928 yılından kısa bir süre sonra Düzenli'nin (Zedvake) mahallesi haline getirilmiş olmalıdır.
Kavtareti, ortaçağda “Maçahela” olarak bilinen tüfeklerin en iyilerinin imal edildiği köylerden biri (diğerleri Yukarı Çhutuneti ve [[Hertvisi]]) olarak da bilinir.
| |||