Vest-Agder: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Rescuing 11 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0 |
düzeltme AWB ile |
||
95. satır:
'''Vest-Agder''' ([[Norveççe]]:''Vest-Agder fylke'') [[Norveç]]'in güneyinde yer alan bir eyalettir. [[Rogaland]] batı, [[Aust-Agder]] doğu ve kuzey, [[Skagerrak]] güney sınır komşusudur. Kıyı şeridi 709 km uzunluğundadır. Nüfusu 174 324 (1 Ocak 2012 ) olan eyalet, yönetim merkezi [[Kristiansand]] dahil olmak üzere on beş belediyeden oluşmaktadır.
[[Lindesnes feneri]] en sık ziyaret edilen turistik yerlerindendir. Eski bir yerleşim birimi olan eyalette, özel kişiler, gruplar, işadamları ve kamu yetkilileri, tek tek ve birlikte çeşitli kültürel anıtların korunması için projeler yürütmektedir.<ref>[http://engelsk.vaf.no/article.aspx?m=1237&amid=4119] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120318180253/http://engelsk.vaf.no/article.aspx?m=1237&amid=4119 |
== Tarihçe ==
On bir bin yıl önce kıyı şeridinin buzullarla kaplı olduğu öngörülen Vest-Agder yaklaşık sekiz bin yıldır yerleşim birimidir. Arkeolojik bulgulara göre iç bölgeleri uzun bir süre için terk edenler çeşitli yerlerden gelerek, [[Taş Devri]]'nde kıyı alanları iskan edinmişlerdir. Silah ve araçlarını oluşturma biçimleri [[Avrupa]]'da ve İngiltere'de kullanılan yöntemlerle benzerdir. [[Tunç Çağı]]'na ait kaya oymalarında tarım ve nakliyeyi simgeleyebilecek güneş ve gemi sembolleri görülmüştür. Modern zamanlara kadar tarım ve nakliye, Vest-Agder nüfusunun geçim kaynaklarının ana bileşenleri olmuştur. Tarihçilere göre, göçlerle bölge uzun bir dönem terk edilmiştir. [[Vikingler|Viking]] medeniyeti altındayken bölge korsan ve yağmacıların yurdu olmuştur. 1300'lü yıllarda veba salgını yaşanan bölgenin tamamen terk edildiği söylenmektedir. 1600'lü yıllarda nüfus bir önceki seviyesine kadar ulaşmıştır. 13. yüzyıldan sonra Avrupa'da ticaretin gelişmesiyle balıkçılık ve kerestecilik önem kazanmıştır.<ref>[http://engelsk.vaf.no/hoved.aspx?m=1111&amid=4201] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120204190908/http://engelsk.vaf.no/hoved.aspx?m=1111&amid=4201 |
Merkez ''Kristiansand'' Kral 4. Christian tarafından 1641 yılında kurulmuştur. Şehir askeri üs, yönetim ve ticaret merkezi olarak kullanılmıştır. 17. yüzyılda [[Hollanda]]'ya, 18. yüzyılın ikinci yarısı ve 1900'lerin ilk on yılında (1890 - 1930) yeni bir süper güç olan [[Amerika]]'ya göçler olmuştur. 20. yüzyılın ilk yarısında Vest-Agder büyük değişim göstermiştir. Geniş bir yol ağı kurulmuştur. Demiryolu bağlantıları doğu ve batı kıyılarının her ikisi için de kurulmuştur. Son yıllarda, Vest-Agder ekonomik gelişme ve nüfus artışı bakımından ülkenin en önemli bölgelerinden biri olmuştur.<ref>[http://www.vaf.no/hoved.aspx?m=20&amid=916] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20110807055716/http://www.vaf.no/hoved.aspx?m=20&amid=916 |
== Arma ve simgeler ==
;Arma:
''Hallvard Trætteberg '' tarafından tasarlanan, 12 Aralık 1958 tarihinde resmen onaylanan arması yeşil zemin üzerinde altın sarısı üç kat dallı [[Meşe palamudu]]ndan oluşmaktadır.<ref>[http://www.vaf.no/hoved.aspx?m=20&amid=971] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120515163315/http://www.vaf.no/hoved.aspx?m=20 |
;Eyalet kolyesi:
Vest-agder'de belediye başkanlarına görev teslimlerinde verilen ve özel günlerde taktıkları simgesel gümüş bir kolye verilmektedir. ''Lise Schönberg'' tarafından tasarlanan kolye, on beş meşe yaprağı ve palamut bir plaka üstüne çelenk gibi sıralanmıştır.<ref>[http://engelsk.vaf.no/hoved.aspx?m=1112&amid=4202] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120204190843/http://engelsk.vaf.no/hoved.aspx?m=1112&amid=4202 |
;Eyaletin çiçeği:
Eyaletin simgesel çiçeği ''Quercus robur'' yani '''saplı meşe'''<ref>[http://www.ogm.gov.tr/mese/t1.htm] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120504202809/http://www.ogm.gov.tr/mese/t1.htm |
;Eyaletin taşı:
Eyaletin resmen belirlenmiş taşı bir çeşit renkli [[granit]] olan '''farsunditt'''tir. Eyalet Konseyi 14 Eylül 1993 tarihinde oy birliğiyle Vest-Agder'in taşını farsunditt olarak seçmiştir. Karar Norveç Jeoloji Konseyi'nin önerisi üzerine alınmıştır.<ref>[http://www.vaf.no/hoved.aspx?m=20&amid=926] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120515163315/http://www.vaf.no/hoved.aspx?m=20 |
== Adı ==
118. satır:
== İklim ==
Vest-Agder kıyısı boyunca [[Gulf Stream]] sıcak su akıntısı etkisi altındadır. Bu durum, eyaletin güneşli ve sıcak bir iklime sahip olmasını sağlamaktadır. Ayrıca bölge, güçlü Atlantik rüzgarları ve genellikle Norveç'in kuzey ve batı kıyısında yaşanan yağmurlu fırtınalara karşı korunaklıdır. [[Skagerrak]] ve [[Kuzey Denizi]] doğusu üzerinden gelen ılık rüzgarlarla bahar Vest-Agder'a erken gelmektedir.<ref>[http://www.vaf.no/hoved.aspx?m=20&amid=39088] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120515163315/http://www.vaf.no/hoved.aspx?m=20 |
Ortalama sıcaklıklar ise en soğuk ay olan Şubat ayında –3;–5 °C, Temmuz-Ağustos temel olmak üzere yaz aylarında 15–16 °C'dir. Yıllık yağış miktarı ortalama 1000 mm.'dir. İç bölgelerde ve vadilerde maksimum 1500–2000 mm'lik yağış düşmektedir. Özellikle sonbaharda ve kıyı bölgelerde ilk baharda sis olmaktadır. '''Vennesla''''da yirmi dört saat durmaksızın kar yağışı olduğu gözlemlenmiştir. 4 Şubat 1960 tarihinde 131.8 mm kar düşmüş, kar kalınlığı 15 ila 52 cm yükselmiştir. Aynı gün ''Oddernes'' e ve ''Mestad'' a 19 ile 96 cm kalınlığında 128.7 mm kar yağışı olmuştur. İç ve daha yüksek alanlarda, batıdan doğuya, kar yağışı artmaktadır.<ref>[http://snl.no/Vest-Agder/klima] SNL:''Vest-Agder – klima''-erişim 09 Nisan 2012, {{nn icon}}</ref>
125. satır:
[[Dosya:VestAgder-kommuner.gif|thumb|250px|Vest-Agder'deki belediyeler]]
Vest-Agder'de 15 belediye bulunmaktadır. Kristiansand, Mandal, Lyngdal, Farsund ve Flekkefjord kent belediyesidir. Diğer onu kırsal belediyelerdir. 1964 yılına kadar kapsamlı birleşme gerçekleşene kadar eyalette 40 kadar belediye vardı. “Kristiansand” eyalet merkezi ve eyaletin en büyük belediyesidir.<ref>[http://engelsk.vaf.no/hoved.aspx?m=1113&amid=4208] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120204190823/http://engelsk.vaf.no/hoved.aspx?m=1113&amid=4208 |
{| class="wikitable sortable" border="1" cellpadding="5" cellspacing="0"
|- bgcolor="pink"
! Sıra
! Ad<ref>[http://www.vaf.no/hoved.aspx?m=59] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20110807034933/http://www.vaf.no/hoved.aspx?m=59 |
! Nüfus
! Alan km²
|