Uzay Yolu: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎Notlar: düzeltme AWB ile
→‎Notlar: Tashih yapıldı
62. satır:
{{ana|Uzay Yolu: Animasyon Seri}}
(''Star Trek: The Animated Series'')
''Uzay Yolu: Animasyon Serisi'' Filmation adlı firma tarafından yapıldı ve iki sezon boyunca gösterimde kaldı. Orijinal seriden [[Walter Koenig]] haricinde diğer bütün başrol oyuncuları sesleri ile diziye katıldılar. KoneigKoenig bütçe sıkıntıları yüzünden yapımcılar tarafından çağrılmamıştı. [[Animasyon]] tekniği egzotik ve geniş uzaylı dünyaları ve manzaralarına izin verse de, bütçe sıkıntıları yüzünden animasyonlar vasat olarak kaldı. İlk başta [[Paramount]] tarafından onaylanmış olmasına rağmen tam olarak resmiresmî Uzay Yolu<!-- official canon ? ne olabilir ki? --> sayılmadı. Buna rağmen bu serideki birçok eleman daha sonra dizilerde ve/veya filmlerde resmileştirildi. Örneğin Kirk'ün orta adı Tiberuis ilk olarak Animasyon seride ortaya atıldı, daha sonra ''[[Uzay Yolu VI: Keşfedilmemiş Ülke]]'' ile resmiyete kavuştu.
 
=== ''Uzay Yolu: Safha II'' ===
74. satır:
{{ana|Uzay Yolu: Yeni Nesil}}
(''Star Trek: The Next Generation'')
'''''Uzay Yolu: Yeni Nesil''''' yaklaşık olarak ''Orijinal Seri'''den bir yüzyıl sonra geçmekte, gene Atılgan adında fakat daha yeni ve gelişmiş (Atılgan-D) yeni bir yıldız gemisi içermekte ve Kaptan [[Jean Luc Picard]]'ın ([[Patrick Stewart]]) emri altındaki yeni bir mürettabatın maceralarını anlatmaktadır. Dizi ilk olarak 28 Eylül 1987'de yayınlandı ve 23 Mayıs 1994'te son buldu.<ref name="TNG series">[http://www.tv.com/star-trek-the-next-generation/show/137/summary.html Star Trek: The Next Generation TV Show] En son erişim 21 Ağustos 2006</ref> ''Yeni Nesil'' Uzay Yolu dizileri arasından en yüksek reytinglere sahipti ve yayınlandığı ilk birkaç yıl boyunca hep 1 numaralı dizi olarak kaldı.<ref name="TNG ratings">[http://www.ee.surrey.ac.uk/Contrib/SciFi/StarTrek/history.html Star Trek - A Short History] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20101205052936/http://www.ee.surrey.ac.uk/Contrib/SciFi/StarTrek/history.html |tarih=5 Aralık 2010 }} En son erişim 21 Ağustos 2006</ref> En iyi drama dalında bir [[Emmy]] için aday olan (1994 yılında) tek Uzay Yolu dizisi idi. Ayrıca en iyi televizyon programı olarak [[Peabody Ödülü]]'de kazandı.<ref name="TNG Emmy">[http://www.bbc.co.uk/cult/st/tng/intro.shtml BBC Online - Star Trek: The Next Generation] En son erişim 21 Ağustos 2006</ref> Seri günümüzde birçok tv kanalı tarafında yayınlanmaktadır.
 
=== ''Uzay Yolu: Derin Uzay Dokuz'' ===
80. satır:
{{ana|Uzay Yolu: Derin Uzay Dokuz}}
(Star Trek: Deep Space Nine)
'''''Uzay Yolu: Derin Uzay Dokuz''''' ''Yeni Nesil'' ile aynı zamanda geçmektedir ve 1993'ten başlayarak yedi yıl boyunca yayınlandı.<ref name="DS9 series">[http://www.tv.com/star-trek-deep-space-nine/show/166/summary.html Star Trek: Deep Space Nine TV Show] En son erişim 21 Ağustos, 2006</ref> Bir yıldız gemisi yerine başlıca bir [[uzay istasyonu]]nda geçen tek Uzay Yolu dizisidir. Dizi Kumandan (daha sonra Kaptan) Benjamin L. Sisko (Avery Brooks) tarafından yönetilen ve Bajoran sisteminde yeni keşfedilmiş ve sabit yegane [[Solucan deliği]]'nin ([[:en:wormhole]]) yanında bulunan uzay istasyonundaki mürettabatın ve istasyon sakinlerinin maceralarını izler.<ref name="Emissary">[http://www.startrek.com/startrek/view/series/DS9/episode/68084.html STARTREK.COM : Episode] En son erişim 21 Ağustos 2006</ref> Hikâye hemen yakındaki Bajor gezegenin Cardassia'lılar tarafından işgali, Sisko benzersiz ruhsal rolü ve Dominion ile olan savaş gibi konuları da içerir. Derin Uzay Dokuz Gene Roddenberry'nin daha önceki serilerde yasakladığı uzun seri hikâye anlatımı, mürettabat içinde çatışma gibi konularla diğer Uzay Yolu serilerinden ayrılır.<ref>[http://scifi.about.com/blinterarma2.htm]</ref>.
 
=== ''Uzay Yolu: Voyager'' ===
98. satır:
== Sinema filmleri ==
[[Dosya:NCC-1701-E.jpg|thumb|225px|sağ|''Atılgan'' (NCC-1701-E)]]
[[Paramount Pictures]] bugüne kadar on adet Uzay Yolu Filmi yayınladı. Bunlardan ilk altısı [[Uzay Yolu: Orijinal Seri|Orijinal Seri]]'nin kahramanlarını, geri kalan dördü ise [[Uzay Yolu: Yeni Nesil|Yeni Nesil]]'in kahramanlarını içermektedir. [[Kuzey Amerika]] ve [[Birleşik Krallık]]'ta altıncı filmden sonra numara verilmek adetinden vazgeçilmesine rağmen [[Avrupa]]'da hala numaralama sistemi devam etmektedir. Uzay Yolu hayranları arasında çift rakam ile başlayan filmlerin tek ile başlayanlara oranla daha başarılı olduğu gibi bir batıl inanç vardır. Hayranlara göre 2, 4, 6 ve 8 no'lunumaralı filmler tepede Uzay Yolu I ve V ise dipte yer almaktadır.<ref name="curse">[http://www.startrek.com/startrek/view/store/news/article/13943.html STARTREK.COM : Article] En son erişim 24 Ağustos, 2006</ref> 2009 yılında J.J. Abrams'ın orijinal dizinin ruhunu koruyarak yeni bir yorum getirmesiyle Uzay Yolu XI en son Star Trek filmi oldu.<ref name="XI">[http://www.startrekmovie.com StartrekMovie.com : Article] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20130512133427/http://www.startrekmovie.com/ |tarih=12 Mayıs 2013 }} En son erişim 23 Haziran 2009</ref>. (Sonrasında 2 film daha çekildi.)
{| class="wikitable"
!Film
162. satır:
== Diğer hikâye kurguları ve resmiyet ==
[[Dosya:HouseOfCardsCover.jpg|thumb|150px|sağ|1997 tarihli Uzay Yolu: Yeni Sınır adlı roman dizinin ilk kitabının kapağı]]
Uzay Yolu markası ''resmiresmî'' olarak yayınlanmış beş televizyon dizisinden ve bugüne kadar çevrilmiş on filmden oluşur. Bunun haricinde [[Uzay Yolu: Animasyon Seri|Animasyon Seri]], romanlar, video oyunları, çizgi romanlar ve Uzay Yolu evreni ile ilgili diğer malzemeler [[Paramount Pictures]] tarafından lisanslanmış olmalarına rağmen ''resmiresmî'' sayılmazlar.
 
Romanlar genellikle televizyon dizileri sırasında tam açıklanmamış olayları konu alarak Uzay Yolu evrenindeki boşlukları tamamlarlar. Uzay Yolu'nun sahibi Paramount Pictures kabul etmese de, hayranlar romanları da ''resmiresmî'' Uzay Yolu malzemesi olarak saymaktadırlar. Birçok yazar kendi romanları için de kendi serilerini de yaratmışlardır.
 
Televizyon dizileri ve Paramount tarafından çekilen sinema filmleri dışında, Uzay Yolu markası bir sürü yazar ve sanatçı tarafından [[Genişletilmiş Uzay Yolu Evreni]] adıyla genişlemiştir. Genelde bu yazar ve sanatçılar genelde varolan devamlığı sürdürmek ya da kendi hikâyelerini yazmakta özgürdürler. Benzer biçimde dizi ve sinema yapımcıları da ''resmiresmî'' sayılmayan bu eserlere bağlı kalmak zorunda değillerdir.
 
Bunun dışında Uzay Yolu evreninde geçen birçok hayran yapımı film de bulunmaktadır. Hatta bu filmlerden bazıları (Ör: [https://web.archive.org/web/20200113193645/http://startrekofgodsandmen.com/ Of Gods and Men]) Uzay Yolu'nda oynamış ve/veya yönetmenlik yapmış sanatçıları içerebilir.
176. satır:
{{ana|Uzay Yolu'nun kültürel etkileri}}
[[Dosya:Stamp-ctc-star-trek.jpg|thumb|235px|ABD posta idaresi tarafından bastırılmış hatıra posta pulu]]
Uzay Yolu bugün Paramount'un sahip olduğu milyar dolarlık bir endüstridir. Gene Roddenberry Orijinal Seri'yi klasik bir macera draması olarak [[NBC]]'ye sattı. İlk olarak diziyi (Wagon Train to the Stars<ref>Wagon train, dört tekerleli yük arabasına verilen isimdir. O zamanlar ABD'de popüler olan Wagon Train adlı western tv dizisinden esinlenilmiştir.</ref>) olarak adlandırmıştı. Bir yıldız gemisinde geçmesine ve gelecekte yaşanmasında rağmen Roddenberry bu analojiyi kullanarak ve onları umut, humanizmhümanizm ile harmanlayarak güncel dünya problemlerini ekrana taşımak istemişti. Açılış cümlesinde "Daha önce hiçbir insanın gitmediği yerlere cesurca gitmek..." sözü neredeyse birebir olarak Beyaz Saray'ın 1957'deki Sputnik uçuşundan sonra yayınlanan bir kitapçığından alınmıştır. Kirk, Spock ve Doktor McCoy'dan oluşan merkezi üçlü klasik mitolojiden örneklenmiştir. Güncel olaylar ve insanlar arasındaki farklar üzerinde durmak amacı ile mürettabat etnik olarak farklı bireylerden oluşturulmuştur.
 
"Uzay Yolu" ismi, [[Kaptan Kirk]], Mr. [[Spock]] vs. bugün dünyada en çok bilinen isimler arasındadırlar. Uzay Yolu'nun kültürel etkisi uzun yaşamını ve popülerliğini geride bırakmıştır. Günümüzde Uzay Yolu ve türevleri birçok ülkenin televizyonlarında yayınlanmaktadırlar. Hayranlar kendilerine [[Trekkie]]<ref name="Trekkies">[http://www.imdb.com/title/tt0120370/ Trekkies (1997)] En son erişim 24 Ağustos, 2006</ref> adını takmışlardır ve şovun etrafında bir [[alt-kültür]] oluşmuştur.
189. satır:
 
== Notlar ==
Adını seride, 2063 yılının Nisan ayında Vulcanlarla insanlar arasında gerçekleşen ilk temasdantemastan alan “İlk Temas Günü” her yıl Nisan ayında Uzay Yolu hayranları tarafından çeşitli etkinliklerle kutlanıyor.<ref>{{Web kaynağı|url=https://intl.startrek.com/news/how-to-celebrate-first-contact-day-in-2020|başlık=How to Celebrate First Contact Day in 2020|erişimtarihi=|tarih=5 Nisan 2020|çalışma=|yayıncı=}}</ref>
 
Dizinin her bölümü istisnalar dışında, farklı ellerden çıkan senaryolarla ve farklı yönetmenler tarafından çekilmiştir. Bu tekdüzeliği önlemiş ve her bölüme ayrı bir bakış katmıştır.
195. satır:
17 Ekim 1972’de de Türkiye’de siyah beyaz tek kanallı TRT televizyonunda Uzay Yolu adıyla gösterilmeye başlandı. Aynı yıl Günaydın gazetesi Uzay Yolu'nu çizgi roman formatında yayınladı.
 
[[Türkiye Radyo Televizyon Kurumu|TRT]] tarafından duyarlı bir şekilde yapılan çeviri ve seslendirmeler, o dönemlerde pek az kişinin kullandığı [[tarayıcı]] , [[alıngaç]] , [[bilgisayar]] gibi kelimelerin halk tarafından benimsenerek dilimize kazandırılmasını sağlamıştır. O yıllarda çok fazla bilinmeyen [[Lazer]], [[ışınlama]], [[ışık hızı]] gibi birçok bilimsel kavram ile de bu dizi sayesinde tanışılmıştı. Türkiye 'de 1984'ten 1998'e kadar 6 kanal dolaşmıştır: [[TRT 1]], [[Star TV]], [[Show TV]], [[Cine 5]], [[Kanal 6]] ve [[TGRT]].
 
[[Kaptan Kirk]]'in iradesi, [[Spock]]'ın mantığı, işlenen bilimsel temalar, o zamanlarda birçok kişiye ilham kaynağı olmuştur.
203. satır:
== Kaynakça ==
Bu makaledeki bilgilerin büyük çoğunluğu İngilizce Wikipedia'daki [[:en:star trek]]'ten çevrilmiştir.
Aynı zamanda resmi Uzay Yolu resmî sitesinden de bilgiler bulunmaktadır.
 
=== Kaynak notları ===
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Uzay_Yolu" sayfasından alınmıştır