Taiping Ayaklanması: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
→Gelişimi: düzeltme AWB ile |
|||
1. satır:
{{Kaynaksız}}
'''Taiping Ayaklanması''' ([[Çince]]: 太平天國之亂, [[pinyin]]: tàipíng tiānguó; anlamı: Taiping Cenneti), [[19. yüzyıl]]da [[Çin]]'i sarsan siyasi ve dinsel nitelikli ayaklanma (
==Gelişimi==
Ayaklanmanın önderi [[Hong Xiuquan]] adlı yoksul bir köylüydü. [[Hristiyanlık]] öğretilerinden esinlenmiş yeni bir dinle ortaya çıkarak [[İsa]]'nın kardeşi ve Tanrı'nın oğlu olduğunu, [[Çin]]'e reformlar yapmak üzere gönderildiğini öne süren Hong'un yakın arkadaşlarından Feng Yunshan, onun düşünceleri doğrultusunda, özellikle [[Guangxi]]'nin yoksul köylülerine dayanarak Bai Shangdi Hui (''Tanrıya Tapanlar Birliği'') adlı dinsel bir topluluk kurdu. Feng ile Bai Shangdi Hui'e
Yeni dinin mülkiyette ortaklık sloganı, açlıktan kırılan birçok köylü, işçi ve madenciyi hareketin saflarına çekti. [[Çin]]'i yöneten yabancı kökenli Qing hanedanına karşı yürütülen propaganda da ayaklanmanın yayılmasında çok etkili oldu. Böylece başlangıçta birkaç bin kişilik düzensiz çetelerle sınırlı olan Taiping kuvvetleri, 1 milyon dolayında disiplinli ve fanatik askerden oluşan erkek ve kadın askerler biçiminde örgütlenmiş bir orduya dönüştü. Verimli [[Yangtze|Yangtze Irmağı]] Vadisini aşarak Kuzey Çin'e giren ordu, 10 Mart
Bu arada Taiping devlet başkanı Yang Xiuqing bütün yetkileri elinde toplamaya yöneldi. Bunun üzerine Yang ve binlerce yandaşı kılıçtan geçirildi. Yang'ı ortadan kaldıran Wei Changhui güçlenmeye başlayınca, Hong onu da öldürttü. Başka bir Taiping komutanı olan Shi Dakai yaşamından kaygı duymaya başladı ve ayaklanmaya katılanların bir bölümüyle birlikte Hong'u terk etti.
|