'''Pierre Corneille''' (6 Haziran [[1606]] - 1 Ekim [[1684]]), [[Molière]] ve [[Jean Racine|Racine]]'le birlikte 17. yüzyılın en büyük üç [[Fransa|Fransız]] [[tiyatro]]cularından biridir. Corneille, “Fransız trajedisinin kurucusu” olarak tanınmış ve kırk yıla yakın bir süre boyunca yapımcılık yapmıştır.
== Yaşamı ==
25. satır:
=== ''Querelle du Cid'' ===
Üç birlik kuralına göre bir oyunun gündoğumundan günbatımına değin geçen süre içinde (zaman birliği), aynı yerde (mekân birliği) geçmesi ve birkaç olay ya da durumu birden ele almak yerine tek bir olay üzerinde yoğunlaşması (eylem birliği) gerekiyordu. Gerçekte bu kuram, [[Aristoteles]]'in, [[trajedi]]nin nasıl bir [[sanat]] türü olduğunu tanımlamaya çalıştığı Peri poetikes (Poetika) kitabının yanlış anlaşılmasından kaynaklanıyordu. Corneille'nin [[Richelieu]]'yle anlaşmazlığından sonra yaptığı ilk oyun, genellikle en iyi oyunu sayılan '''Le Cid''''dir ([[Arapça]]'da yaklaşık olarak paşa unvanına denk gelen 'al sayyid' kelimesinin Fransızcaya uyarlanması sonucu oluşan sözcük). Oyun, [[Huillem de Castro]]'nun ''Mocedades del Cid'' ([[1621]]) oyununun üzerine kuruludur. Günümüzde [[Fransızlar|Fransız]] tiyatro tarihinin en önemli oyunu sayılan [[Le Cid]] ilk sahnelendiğinde büyük ilgi topladı. Corneille ile rakip yazarlar [[Mairet]] ve [[Georges de Scudéry]] arasında oyun yüzünden başlayan kuramsal tartışmalar karşılıklı suçlama yazılarıyla sürdü.
Oyunun [[1637]] versiyonu, klasik [[trajedi]]/[[komedi]] ayrımına karşı çıkarak bir [[trajikomedi]] olarak sunuldu. ''Le Cid'', muazzam bir başarı olarak görülmüşse de, ''Querelle du Cid'' (Fransızca'da 'Sid Tartışması' demektir) olarak bilinen çok ateşli bir polemiğin konusu olmuştur. Bunun üzerine Richelieu, o sıralarda yeni kurulan Académie Française'in bu konuda bir karar vermesini istedi. Richelieu'nün '''Académie Française''''i oyunu başarılı bulsa da kusurlu olduğunu savunmuştur. Richelieu'nün Akademi'sine göre geleneksel Zaman, Yer ve Olay Birliği'ne (Zaman Birliği bütün olayın yirmi dört saatlik bir zaman diliminde geçmesini, Yer Birliği oyunda olayın olduğu sadece bir mekânın olmasını, Olay Birliği'yse de olayın sadece bir problemin çevresinde dönmesi gerektiğine inanır) saygı duymadığı savunmuşlardır. Yeni kurulan ''Académie'', döneminin kültür-sanat aktivitelerinin en önemli eleştirmeniydi ve aslında Fransız diliyle ilgili çalışmalar yapsa da Richelieu'nun kendi emri üzerine ''Le Cid'in'' bir incelemesi yapılmıştır. ''Académie'nin'' oyun hakkındaki düşünceleri [[Jean Chapelain]] tarafından <ref>Jean Chapelain ''Les Sentiments de L'Académie française sur la tragi-comédie du Cid (1637; Académie Française'in Le Cid Trajikomedisi Üzerine Görüşleri)'' adlı bir belgede</ref> belirtilmiştir. Oyunun estetik açıdan başarılı, ama tiyatro tekniği açısından yanlış, ahlaki açıdan ise yetersiz olduğu belirtildi. Bu suçlamaların kaynağını, tiyatronun ahlaki nasihatler için bir kaynak olduğu inancıydı. Önemli bir yazar olan [[Georges de Scudéry]] bile oyunu, ''Observations sur le Cid'' ('''Le Cid'' üzerine gözlemler') (1637) adı altında sertçe eleştirmiştir. Richelieu, Académie Française'in bu görüşüne dayanarak Le Cid'in sahnelenmesini yasakladı.
Bu tartışma, Corneille için fazla büyüdü ve sonunda Rouen'e geri dönmeye karar verdi. Oyunlarından biri kötü bir şekilde eleştirilince, toplumdan uzaklaştığı bilinmektedir. Yazarın iki oyunu da [[Orta Çağ]] İspanya'sında yaşamış olan [[Rodrigo Díaz de Vivar]] efsanesi üzerinde kuruludur.
