Vikipedi

Olasılık: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
E4024 (mesaj | katkılar)
Beyaz liste
22.101 değişiklik
ÖMER GEZİCİ tarafından yapılan 21965600 sayılı değişiklik geri alınıyor. VANDAL
Etiket: Geri al
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
Botlar
1.111.729 değişiklik
k Tarih bağlantısı düzenleme
13. satır:
[[Dosya:Fermatpascal.JPG|sağ|thumb|250px| Pascal ve Fermat arasındaki yazışmalardan bir örnek, 1654 <ref>[http://books.google.com/books?id=N7EGAAAAQAAJ&pg=RA1-PT16&lpg=RA1-PT16&dq=pascal+fermat+copie+lettre&source=web&ots=adcfrAF4L5&sig=RidDL_CvVfafzuHdapxQ0-zRAYk#PPA871,M1 Pascal ve Fermat mektuplaşmalarından örnek]</ref>]]
 
Olasılıkların bilimsel incelenmesi bir modern gelişmedir. Modern ''olasılıklar teorisi''nin başlangıç tarihi Paskal ile Fermat arasındaki [[1654]]'te olan bir mektuplaşma içeriğine bağlanabilir. 1657'de bu konuya eğilen ilk bilimsel yaklaşım [[Christiaan Huygens]] tarafından açıkça ortaya çıkarılmıştır. [[Jakob Bernoulli]]'nin (ölümünden sonra 1713'te basılan) ''Ars Conjectandi'' adlı eseri ile 1718'de basılan [[Abraham de Moivre]]'ın ''Doctrine of Chances'' adlı eseri olasılıklar teorisini matematik biliminin bir branşı olarak incelemektedirler.
 
''Hatalar teorisi'' "Roger Cotes"in (ölümünden sonra 1722'de basılan) ''Opera Miscellana'' adlı eserinde ilk defa belirtilmiş ve 1755'te "Thomas Simpson"un yaşam öyküsü kitabında tümüyle açıklanmıştır. 1757'de basılan kitabında eşitlikle olası olan pozitif ve negatif hatalardan, tüm hataların içine düşebileceği alanın belirli sınırlarından ve sürekli hatalardan bahsedilmekte ve bir olasılık eğrisi verilmektedir.
40. satır:
Olasilik genel teorisine 19. yuzyilda onemli katkida bulunan matematikciler arasinda [[Laplace]], Sylvestre Lacroix (1816), Littrow (1833), Adolphe Quetelet (1853), Richard Dedekind (1860), Helmert (1872), [[Hermann Laurent]] (1873), Liagre, Didion ve [[Karl Pearson]] onemlidir. [[Augustus De Morgan]] ve [[George Boole]] teorinin pratik aciklamisini kolayatirmakla katkida bulundular.
 
Modern olasılık teorisi sadece gerçekten [[Emile Borel]] 1897 yılında tanıtılan olcu kavrami ve ölçülebilir kümeler ile gelişti. Bu olcu kavrami [[Henri Léon Lebesgue]] ve onun verdigi [[entegrasyon]] teorisi ile tamamlandi <ref> [http://www.cict Borel WWII kadar olasılık fr / ~ stpierre/histoire/node4.html] Ikinci Dunya Savasi donemine kadar Borel'in olasiliklar kavraminin tarihi.</ref>. [[Merkezsel limit teoremi]]'nin ilk modern versiyonu 1901de [[Aleksandr Lyapunov]] tarafından verildi. <ref> [http://ljk.imag.fr/membres/Bernard.Ycart/smel/articles/etoiles/cadre_etoiles.html] Moivre ve Laplace arasında merkezsel limit teoremi </ref> Bu teoremin ilk modern kanıtı [[Paul Levy]] tarafindan [[1910]]da1910da verildi. 1902 yilinda Andrei Markov biri ve diğerleri arasındaki birçok uygulama icin "buyuk sayilar teoremi" savinin genellemesini tanimlama icin gerekli olan [[Markov zinciri]] kavramini tanıttı. <ref> [http://www.bibmath.net/dico/index.php3?action=affiche html] DicoMaths: Markov Zinciri </ref>
deney bir dizi için birbirine bağlı çok sayıda yasanın bir genelleme üstlenecek ref. Bu [[Markov zinciri]] modeli birçok pratik surecin uygulamasinin teorik aciklamasinda kullanilmaktadir; ornegin ''Brownian tipi hareket'' in modellestirilmesi veya Google'un web sitelerini indekslemesi için.
 
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Olasılık" sayfasından alınmıştır