|
}}
'''Mithat Cemal Kuntay''' ([[1885]], [[İstanbul]] - 30 Mart [[1956]], İstanbul), Türk yazar, şair ve hukukçu. Yazdığı vatanseverlik şiirleri onu Türk edebiyatının en tanınmış hamaset şairlerinden birisi yaptı. Osmanlı İmparatorluğu’nun yıkılış dönemini konu edinen, [[Üç İstanbul]] ([[1938]]) adlı ilk ve tek romanı ile ünlendi. Biyografi yazarlığı yönüyle de tanındı.
== Yaşamı ==
[[1885]] yılında [[İstanbul]]’da dünyaya gelen Mithat Cemal, [[İşkodra]]’dan gelen bir ailenin oğludur. Babası Selim Sırrı Bey, annesi Rumeli’nin Tırhala Kasabası’ndan Samiye Hanım’dır. Henüz çocukken annesinin okuduğu [[Cezmi]] romanı ona ilk edebiyat zevkini verdi.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.bibilgi.com/M%C4%B0DHAT-CEMAL-KUNTAY | başlık = Bbilgi.com Midhat Cemal Kuntay maddesi | erişimtarihi = 19 Aralık 2008 | biçim = HTM | dil = Türkçe | arşivurl = https://web.archive.org/web/20110822143400/http://www.bibilgi.com/M%C4%B0DHAT-CEMAL-KUNTAY | arşivtarihi = 22 Ağustos 2011 | ölüurl = yes }}</ref> Orta öğrenimini Aksaray’daki Mekteb-i Osmaniye Rüştiye’sinde, [[Saint Joseph Lisesi]]’nde başladığı lise öğrenimini [[Vefa Lisesi]]’nde tamamladıktan sonra [[Mekteb-i Hukuk]]’tan birincilikle mezun oldu. 17 yaşındayken babasını kaybedince 10 kişilik ailesinin geçim yükünü üstüne aldı ve öğrencilik yıllarında gazetecilik, özel öğretmenlik, daha sonra avukatlık yaparak bu yükü taşımaya çalıştı.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.ipucu.gen.tr/detaysonuc.asp?cat=EDEB%C4%B0YAT&a=1648&s= | başlık = Ipucu.gen.tr Mithat Cemal Kuntay maddesi | erişimtarihi = 19 Aralık 2008 | biçim = HTM | dil = Türkçe | arşivengelli = evet }}{{Ölü bağlantı|date=Nisan 2020 }}</ref>
Aynı dönemde ilk şiirlerini dergi ve gazetelerde yayımladı. İleride yakın dost olacağı ve biyografisini yazacağı [[Mehmet Akif Ersoy|Mehmet Akif]] ile [[1903]] yılında tanıştı. Bu tanışma, onun sanatını ve düşüncelerini etkiledi. Padişaha jurnal edildiği için [[1906]]’da1906’da bir süre tutuklu kaldı. Mehmet Akif’in [[II. Meşrutiyet]]’ten sonra yazdığı İstibdat adlı şiiri, bu olayın hatırasına Mithat Cemal’e ithaf edilmiştir.<ref name="kült">{{Web kaynağı | url = http://www.kulturtv.com.tr/yazar/2173/Mithat-Cemal-Kuntay | başlık = Kulturtv.com.tr Mithat Cemal Kuntay maddesi | erişimtarihi = 19 Aralık 2008 | biçim = HTM | dil = Türkçe | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160305081706/http://www.kulturtv.com.tr/yazar/2173/Mithat-Cemal-Kuntay | arşivtarihi = 5 Mart 2016 | ölüurl = no }}</ref> Mehmet Akif ile birlikte yazdığı ‘Elhamra’ adlı şiiri ve ‘Acem Şahına’ adlı manzumeyi Resimli Kitap’ta yayımladı. Acem Şahı, şair olarak ününü arttırdı.
[[1908]] yılında kazandığı imtihan sonucu doktoraya başlayarak, hukuk idaresi dersi vermekte olan [[İbrahim Hakkı Paşa]]’nın asistanı oldu. Eğitimini tamamladığında Türkiye’de ilk hukuk doktoru unvanını aldı. Bir süre “hukukta hitabet” dersleri verdikten sonra sınav kazanarak Adliye Nezareti Özel Kalem’ine kâtiplik görevine başladı, zamanla müdür yardımcılığına yükseldi. Kısa bir süre Birinci Hukuk Mahkemesi üyesi olarak yargıçlık yaptı.
[[I. Dünya Savaşı]] sırasında hükümetin Çanakkale Cephesi’ne gönderdiği 40 kadar şair arasında Mithat Cemal de yer aldı. Savaş yıllarında çıkartılan Harp Mecmuası’nda hamasi şiirlerini yayımladı. Millî Mücadele yıllarında da hamaset şiirleri yazmaya devam etti. [[Başkomutanlık Meydan Muharebesi|30 Ağustos Zaferi]]’nden sonra yazdığı ‘Vatan Hisleri’ adlı şiirinin son iki mısrası [[Türkiye Büyük Millet Meclisi|TBMM]]’de [[Mustafa Kemal Atatürk|Mustafa Kemal]] tarafından okundu: Ölmez bu vatan farz-ı muhal ölse de hattâ / Çekmez kürenin sırtı bu tâbât-ı cesîmi (Ölmez bu vatan varsayalım ölse bile / Çekmez dünyanın bedeni bu kocaman tabutu). Bu olay, ününü birden arttırdı.<ref name="kült" />
Mithat Cemal, [[1923]] yılında noterliğe başladı. Beyoğlu 4. noterliğine tayin edildi ve [[1956]] yılında yaşamını yitirinceye kadar noterliği sürdürdü; Türkiye’nin en uzun süre noterlik yapan hukukçusu unvanını aldı.
[[1950]] seçimlerinde [[Cumhuriyet Halk Partisi|CHP]] listesinden Çorum milletvekili adayı olduysa da seçilemedi.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.eskieserler.com/YazarDetay.asp?ID=1694 | başlık = Eskieserler.com Mithat Cemal Kuntay safyası | erişimtarihi = 19 Aralık 2008 | biçim = HTM | dil = Türkçe | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160304071237/http://www.eskieserler.com/YazarDetay.asp?ID=1694 | arşivtarihi = 4 Mart 2016 | ölüurl = no }}</ref>
Hicaz Valisi Ahmet Ratip Paşa’nın torunlarından Naile Hanım ile evlenen Kuntay, çok sevdiği eşini genç yaşta yitirdikten sonra tekrar evlenmedi. Naile Hanım (1895-1945) ile evliliğinden Vedat (1918-2011) isimli tek bir oğlu ve fotoğraf sanatçısı Lale Tara tek torunudur. Kuntay akciğer kanseri nedeniyle 30 Mart [[1956]] günü [[İstanbul]]’da hayatını kaybetti. Kabri [[Karacaahmet Mezarlığı]]’ndadır.
== Edebi Yaşamı ==
Mithat Cemal’in yayımlanan ilk şiiri, Çırçır Suyu’nda başlığını taşır. [[1901]] yılında Malumat Dergisi’nde çıkmıştır.<ref name="kült" /> [[Sırat-ı Müstakim|Sırat-ı_Müstakim Dergisi]] ve Tercüman-ı Hakikat gazetesi’nde yayımlanan şiirleri ile adını duyurdu. Tek şiir kitabı Türkün Sehnamesi'nde 82 şiiri yer aldı. Şiirlerinde aruzu ustaca kullandı. Ağır bir dille sahip olan şair, dilini zamanla sadeleştirmiştir. Vatan ve millet sevgisi temalı epik ve lirik şiirleri yazdı. Hiciv türünde de şiirler yazdı, aşk temasını hemen hemen hiç işlemedi. Hiçbir edebi topluluğa katılmadı. Çınaraltı dergisinde 1943-1944'te yayınlanan son dönem şiirlerinde [[Yahya Kemal Beyatlı]]'dan da etkilendiği görüldü.
Oyunlarında yalın bir dil kullandı, yurt sevgisi konusunu işledi.
Yazdığı tek roman olan [[Üç İstanbul]], onun en önemli eseridir. Eser, [[II.Abdülhamit]] [[II. Meşrutiyet]] ve Mütareke yıllarının İstanbul'unu anlatır. Eserin, yazarın hayatını yansıttığı söylenir. Roman, [[1983]] yılında [[Türkiye Radyo Televizyon Kurumu|TRT]] tarafından televizyon dizisi olarak çekilmiştir.
Monografileri, titizlikle düzenlenmiş birer belgeler kitabı gibidir.
| 