Martti Ahtisaari: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme AWB ile
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Tarih bağlantısı düzenleme
25. satır:
|imza = AhtisaariMarttiSignature.png
}}
'''Martti Oiva Kalevi Ahtisaari''', (d. 23 Haziran [[1937]]). [[Finler|Fin]] siyasetçi.
Yakın tarihte başta [[Kosova]] olmak üzere, [[Avrupa]], [[Afrika]], [[Orta Doğu]] ve [[Uzak Doğu]] [[Asya]]'da birçok sorunun çözümü sürecinde üstlendiği arabuluculuk görevinden ötürü [[2008 Nobel Barış Ödülü]]ne layık görüldü.
 
== Ailesi ve çocukluğu ==
 
23 Haziran 1937'de, günümüzde [[Rusya]] sınırları içinde kalan [[Viipuri]]'de ([[Vyborg]]) dünyaya geldi. Babası Oiva Ahtisaari astsubay olarak görev yapıyordu. Dedesi, [[Norveç]]'in güneyinden [[Finlandiya]]'ya göç etmiş, aile, [[1929]]'da Finlandiya vatandaşlığına geçiş kararı almıştı. Aile, Norveçli Adolfsen soyadını da 1935'te Ahtisaari olarak değiştirdi. Baba Oiva Ahtisaari, [[II. Dünya Savaşı]] sırasında [[Sovyetler Birliği]]'ne karşı savaşa gidince anne Tyyne oğlu ile birlikte Finlandiya'nın doğusundaki Kuopio kentine kaçtı. Martti Ahtisaari, çocukluğunun büyük kısmını burada geçirdi ve ilkokula başladı.
 
Ahtisaari ailesi, baba Oiva’nın işleri nedeniyle 1952’de batıda, Norveç sınırındaki Oulu kentine yerleşti. Martti, burada kısaca "YMCA" veya "the Y” olarak anılan Genç Hristiyanlar Birliği’ne (Young Men's Christian Association) üye oldu. Askerlik hizmetini yüzbaşı rütbesiyle tamamladı. Oulu Eğitim Fakültesi’nde uzaktan eğitim dersleri aldı. Bu derslerin sonunda 1959’da ilkokul öğretmenliği sertifikasını edindi. Fincenin yanı sıra [[İsveççe]], [[Fransızca]], [[İngilizce]] ve [[Almanca]] biliyor. 1968’te Eeva Irmeli Hyvärinen (1936- ) ile yaptığı evlilikten olan oğlu Marko Ahtisaari [[müzisyen]] ve [[girişimci]] olarak isim yaptı.
38. satır:
== Diplomasi hayatı ==
 
[[1965]]’te1965’te, Finlandiya Dışişleri Bakanlığı Uluslararası Kalkınma Yardımları Departmanı’nda görev alarak diplomasi hayatına adım attı. 1973-1976 yıllarında Finlandiya'nın [[Tanzanya]] Büyükelçisi olarak atandı. 1977'de [[Birleşmiş Milletler]] Genel Sekreterinin [[Namibya]] özel temsilcisi oldu. Bu görevinde Namibya'nın 1990'da bağımsızlığını kazanmasında önemli rol oynadı.
 
1980'lerin başında BM'den tekrar Finlandiya diplomasisine döndü. 1987'de ise BM Genel Sekreteri Yardımcılığına getirildi.1991'e kadar bu görevinde kaldıktan sonra döndüğü [[Avrupa]]'da [[Balkanlar]]'da barışın sağlanması için çaba sarf etti.
44. satır:
Eylül 1992-Nisan 1993'te [[Bosna-Hersek]]'te, Uluslararası Eski Yugoslavya Konferansının çalışma grubuna başkanlık etti. 1993 yılının Temmuz ayında eski Yugoslavya Uluslararası Konferansı Özel Danışmanlığına getirildikten sonra BM Genel Sekreterinin eski [[Yugoslavya]] özel temsilcisi olarak görev yaptı.
 
[[1994]]'te 6 yıl için Finlandiya cumhurbaşkanı seçildi. Bu görevi sırasında da uluslararası alandaki faaliyetlerine aktif şekilde devam etti. 1999'da eski Rusya Başbakanı [[Viktor Çernomirdin]] ile birlikte, eski Yugoslavya Devlet Başkanı [[Slobodan Miloseviç]]'i [[Kosova]]'daki askeri operasyonları sona erdirmesi yönünde ikna etti.
 
Cumhurbaşkanlığı döneminde uzlaşmazlıkları çözmeyi amaçlayan sivil toplum örgütü [[CMI]]'yı (Crisis Management Initiative-Kriz Çözüm Girişimi) kurdu. 2005'in Ocak ayında, [[Endonezya]] hükûmeti ve ayrılıkçı [[Özgür Açe Hareketi]] arasındaki görüşmelerde arabuluculuk yaptı. 6 ay devam eden görüşmeler sonrası, [[1976]]'dan beri çatışan taraflar barış anlaşması imzaladılar.
 
2006'da [[Sırplar]] ve Kosovalı [[Arnavutlar]] arasında [[Kosova]]'nın nihai statüsünün belirlenmesi amacıyla yapılan görüşmelere BM özel temsilcisi sıfatıyla katıldı. Taraflar arasında uzlaşmanın mümkün görülmediği raporunu 2007'nin mart ayında [[BM Güvenlik Konseyi]]'ne sundu; Kosova'ya BM denetiminde kontrollü bağımsızlık verilmesi önerisinde bulundu. Kosova, bir yıl sonra bağımsızlık ilan etti.