|
|imza = Gay-Lussac_Signature.svg
}}
'''Louis Joseph Gay-Lussac''' (d. [[6 Aralık]] [[1778]] – ö. 10 Mayıs [[1850]]), [[Fransa|Fransız]] [[kimyager]] ve [[fizikçi]]dir. Genellikle [[gaz yasaları]]yla ilgili çalışmalarıyla anılır. Bunun dışında, [[alkol]]-[[su]] karışımlarıyla yaptığı çalışmalarının ardından bir takım alkollü içkilerin alkol oranlarını ölçmüştür.
== Yaşamı ==
Gay-Lussac, [[Haute-Vienne]]'deki [[Saint-Léonard-de-Noblat]]'da doğmuştur. Eğitimine orada başlayıp, [[1794]]'te, babasının tutuklanmasının ardından, École Polytechnique'e girmek üzere Paris'e gitmiştir. [[1797]]'de okula kabul edilip, üç sene orada okuduktan sonra, École Nationale des Ponts et Chaussées'ye geçmiştir. Bir süre sonra Claude Louis Berthollet'nin asistanı olarak atanmıştır. [[1802]]'de Antoine François de Fourcroy'un yardımcılığını yaptı. École Polytechnique'de, [[1809]] yılında kimya profesörü oldu. [[1808]]'den [[1832]]'ye kadar [[Sorbonne]]'da fizik profesörlüğü de yaptı. Ancak bu görevi, daha sonra Jardin des Plantes'taki kimya kürsüsü için bıraktı. [[1831]]'de doğduğu vilayet, Haute-Vienne'in temsilcisi olarak seçilmiş, [[1839]]'da da ''Chambre des pairs'e'' katılmıştır.
[[1809]]'da, Gay-Lussac, Geneviève-Marie-Joseph Rojot'yla evlendi. Onunla ilk defa, bir çarşafçı dükkânının çalışanı olarak kimya kitabı okuduğunu gördüğünde tanışmıştı. Beş çocuklarından en büyüğü, Jules, Giessen'e giderek Justus Liebig'in asistanlığını yapmıştır. Jules'ün bazı çalışmaları, aynı baş harfleri yüzünden (J. Gay-Lussac), babasıyla karıştırılmıştır.
[[Dosya:Early flight 02561u (5).jpg|thumb|Gay-Lussac ve Biot bir hidrojen balonuyla yükselirken, 1804. İllüstrasyon 19 yy.'a ait]]
Gay-Lussac soyunun bir kısmı [[Brezilya]]'da, [[Güney Amerika]]'da (de Salusse Lussac/Lussac Do Coutto/Do Coutto Monni) ve [[Ontario]]'da yaşamaktadır.
== Başarıları ==
Gay-Lussac, [[1802]]'de, [[Jacques Charles]]'ın çalışmalarını kullanarak, günümüzde [[Charles yasası]] olarak bilinen yasayı formülize etmiştir.
[[1804]]'te, [[Jean-Baptiste Biot]]'yla birlikte, bir hidrojen balonu kullanarak 6.4 kilometreye kadar yükseldiler. [[Atmosfer]]i araştırdığından, farklı yüksekliklerden hava örnekleri alarak sıcaklık ve nemlilikteki farklılıkları gözlemlemeye çalışmıştır.
[[Alexander von Humboldt]]'la birlikte, [[1805]]'te, alçalan basınçla (yükseklikle), atmosferin basit yapısının değişmediğini keşfetmiştir. Aynı zamanda, suyun, iki hidrojen parçası, bir oksijen parçasından oluştuğunu da, Humboldt'la beraber keşfetmiştir.
[[1808]]'de, [[Bor (element)|bor]]u bulanlardan biriydi.
Sorbonne Üniversitesi'ne yakın bir sokak ve otele adını vermiştir. Aynı zamanda doğum yeri olan Leonard de Noblat'da bir meydan ve sokak da onun ismini taşır. Mezarı, Paris'teki ünlü mezar, [[Père Lachaise Mezarlığı]]'ndadır.
| 