Kodiak Adası: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0
düzeltme, değiştirildi: 1784 → 1784 (2) AWB ile
55. satır:
| Etnik Gruplar = [[Supikler]]
}}
'''Kodiak Adası''' ([[İngilizce]] ''Kodiak Island'', [[Supikçe]] ''Qik’rtaq'' «ada»), [[Amerika Birleşik Devletleri]]'ne bağlı [[Alaska]] eyaletinin güneyinde, [[Alaska Körfezi]]nde bulunan [[Kodiak Takımadası]]'nın en büyü [[ada]]sı. [[Alaska Yarımadası]]ndan [[Shelikof Boğazı]]yla ayrılır. [[Hawaii (ada)|Hawaii]]'den sonra ABD'ye bağlı ikinci büyük adadır. Adanın yerlileri [[Eskimo halkları]]ndan Pasifik Yupikleri de denen [[Supikler]]dir ve bunların çoğu [[Rus Amerikası]]'nın ilk yıllarında 14 Ağustos [[1784]] tarihinde [[Grigoriy Şelihov]] önderliğindeki Rus kürk tüccarları tarafından [[Awa’uq Katliamı]] denen saldırıda katledilmişlerdir.
 
Uzunluğu 160 km'yi bulur; genişliği ise 19–96 km arasında değişir. Genel olarak dağlık bir yapısı vardır. Yüksekliğin 1.500 m'yi geçtiği doğu kesimleri sık ormanlar, daha alçak kesimleri ise çayırlarla kaplıdır. [[Kuroşio]] (Japon Akıntısı) adaya ılık ve nemli bir hava getirir. 1941'de kurulan ve 7.345 km²'lik bir alana yayılan Kodiak Ulusal Yabanıl Yaşamı Koruma Alanı, adanın yüzde 75'ini kaplar ve kahverengi dev [[Alaska boz ayısı|Kodiak (Alaska) ayıları]]nı barındırır. Kuzey açıklarında Afognak, güney açıklarında da Trinity adaları bulunur.
62. satır:
[[Ruslar|Rus]] [[kürk]] taciri Stefan Glotov'un 1763'te keşfettiği adanın Kikhtak (Eskimo dilinde "ada") olan adı 1890'da Kadiak, 1901'de de Kodiak olarak değiştirildi. Adadaki ilk yerleşme güneydoğudaki Three Saints (Üç Azizler) Koyunda [[Grigori Şelihov]] tarafından kuruldu (1784). 19. yüzyıl boyunca [[ayıbalığı]], [[susamuru]] ve [[balina]] avcılığı üssü olarak kullanılan ada, ABD'den Alaska'yı satın almasıyla 1867'de Rus egemenliğinden çıktı.
 
[[Rus Amerikası]] döneminin kurulum yıllarında [[Alaska]]'da 14 Ağustos [[1784]] tarihinde [[Ruslar|Rus]] kürk tüccarı [[Grigoriy Şelihov]] önderliğinde [[misket tüfeği]] ile [[savaş topu|savaş topları]] bulunan 130 kadar [[Ruslar|Rus]] [[promışlennik]] tarafından [[Kodiak Takımadası]]'nın üçüncü en büyük adası olan [[Sitkalidak]] adasının orta güney ucunda Partition Cove denen koyun ortasında yer alan üstü düz uçurum gibi yüksek ''Awa’uq'' kaya-adacığına sığınan Kodiak Adası'ndaki Qik’rtarmiut kabilesinden [[Supikler]]in 2000 (ya da daha fazla: 2.500-3.000<ref name="refAfognak">[https://www.afognak.com/media/Afognak%20Alutiiq%20History%20Benefits%2007-22-08_letter.pdf The Afognak Alutiiq People: Our History and Culture] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20131113111647/https://www.afognak.com/media/Afognak%20Alutiiq%20History%20Benefits%2007-22-08_letter.pdf |datetarih=13 Kasım 2013 }}, ''Alutiiq'', a wholly owned subdiary of Afognak Native Corporation, July 2008</ref>) kadarı [[Awa’uq Katliamı]] denen saldırıda çoluk çocuk intikamvari vahşice katledilmiş<ref name="refLydiatblack1992">Lydia T. Black (1992), “The Russian Conquest of Kodiak.” In: ''Anthropological Papers of the University of Alaska''. Vol. 24, Numbers 1-2. Fall. Department of Anthropology, University of Alaska Fairbanks</ref><ref name="refLydiatblack2001">Lydia T. Black (2001), “Forgotten Literacy.” In: ''Looking Both Ways: Heritage and Identity of the Alutiiq People''. Crowell, Aron, Amy Steffian and Gordon L. Pullar, eds. Fairbanks: University of Alaska Press</ref> ve saldırıda Ruslardan herhangi bir kayıp verilmemiştir<ref name="refAfognak"/>.
 
ABD Tarım Bakanlığı 1900'lerin başında adada deneysel bir sığır yetiştirme istasyonu kurdu. Ama Katmai Dağının yakınlarındaki [[Novarupta Yanardağı]]nın püskürmesinden sonra ada küller altında kaldığından, tarımsal etkinlikler bir süre kesintiye uğradı. 1964'teki şiddetli deprem adanın 150–180&nbsp;cm alçalmasına ve sismik dalgaların yol açtığı büyük bir yıkıma neden oldu.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Kodiak_Adası" sayfasından alınmıştır