Jack London: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
düzeltme AWB ile |
Khutuck Bot (mesaj | katkılar) k Tarih bağlantısı düzenleme |
||
19. satır:
| konu =
| akım = Gerçekçilik, Amerikan Doğalcılığı
| ilk_eser = [[Vahşetin Çağrısı]],
| etkilendikleri =
| etkiledikleri =
27. satır:
| dipnot =
}}
'''John Griffith London''' (d. '''John Griffith Chaney''';{{Kdş|Reesman|2009|p=[https://books.google.com/books?id=fbrV_fwgcq4C&pg=PA23 23]}} 12 Ocak
== Ailesi ==
Jack London'ın annesi Flora Wellman [[spiritüalist]] bir müzik öğretmeniydi. Tahminen Jack'in babası olduğu düşünülen William Chaney ise [[astrolog]]du. San Francisco Chronicle gazetesinin 4 Haziran
[[Biyografi]] yazarı Clarice Stasz ve diğer bazıları, her ne kadar yasal olarak evli olup olmadıkları bilinmese de, Jack London'ın babasının astrolog William Chaney olduğuna inanmaktadırlar<ref>Stasz (2001), p. 14: "What supports Flora's naming Chaney as the father of her son are, first, the indisputable fact of their cohabiting at the time of his conception;, and second, the absence of any suggestion on the part of her associates that another man could have been responsible... [but] unless DNA evidence is introduced, whether or not William Chaney was the biological father of Jack London cannot be decided.... Chaney would, however, be considered by her son and his children as their ancestor."</ref>.
== İlk Yılları ==
Jack London [[San Fransisko]]'daki 3. cadde ile Brannan caddesi yakınlarında 12 Ocak 1876'da doğdu. Doğduğu ev [[1906 San Fransisko depremi]] sırasında çıkan yangında tamamen yandı ve bunu belirtmek
London
Serserilik ve denizcilik deneyimlerinden sonra Oakland'a döndü ve Oakland Lisesi'ne kaydoldu. Burada ''Aegis'' isimli okul dergisine birkaç yazısıyla katkıda bulunmuştur. Bu yazılardan yayınlanan ilk eseri "Japon Kıyılarında Tayfun", denizcilik deneyimlerinin bir meyvesidir.
Jack London [[Berkeley Üniversitesi]]'ne girmeyi çok istedi ve
== Altın avcılığı ve yazarlığındaki ilk başarısı ==
25 Temmuz
Dawson'daki ev sahibi Bond ailesiydi. Marshall ve Louis; [[Yale Üniversitesi|Yale]] ve [[Stanford Üniversitesi|Stanford]]'dan mezun maden mühendisleri, babaları Hiram Bond ise şirket avukatlığının yanı sıra zengin bir altın madeni yatırımcısıydı. Bondlar, başta Hiram olmak üzere, aktif birer cumhuriyetçiydiler.
57. satır:
Jack Oakland'ı iş etiğine bağlı, sosyal vicdan sahibi, [[Sosyalizm|sosyalist]] eğilimli biri olarak terk etti ve [[sosyalizm]]in aktif bir destekçisi haline dönüştü. Ayrıca kendisi için yoksulluktan tek çıkış yolunun eğitim alıp "beynini satmak" olduğu kararına vardı.
Jack London yazarlık kariyerindeki zamanlama konusunda şanslıydı. Tam da düşük maliyetli dergi üretimini mümkün kılan yeni basım teknolojilerinin çıktığı ve bunun sonucunda geniş kitleleri hedefleyen popüler dergilerin patlama yapıp büyük bir kısa öykü pazarının oluştuğu dönemde yazarlık mesleğine adım atmıştı. 1900'lerde yazarlıktan 2.500 dolar (90'lerin 75.000 doları) kazandı.
63. satır:
"Batarde" ve "Diable" olarak iki farklı adla dergilere sattığı bir kısa öyküsünde, zalim bir Fransız asıllı Kanadalı ile köpeği anlatılır. Köpek vahşileşir ve sonunda intikam için sahibini öldürür. London, köpeği kötülüğün simgesi olarak gösterdiği için yapılan eleştirilere karşı, hayvanın davranışının asıl sebebinin adamın tutumu olduğunu dile getirmiş, ''Saturday Evening Post'' için yazdığı "Vahşetin Çağrısı" adlı öyküsünde bu görüşünü ayrıntılandırmıştır. Santa Clara vadisinde geçen bu öykü Buck adındaki St.Bernard-çoban köpeği kırması bir köpek üzerine kuruludur. Aslında açılış sahnesi Bond çiftliğinin bir tarifidir ve Buck da Dawson'da ev sahipleri tarafından ödünç verilen bir köpeğe dayanmaktadır.
Şair [[George Sterling]] ile Oakland'ın [[Lake Merritt]] bölgesinde kiralık villasında yaşarken tanışan London ve Sterling zamanla birbirlerinin en iyi arkadaşı oldular.
Daha sonraki yaşamında London geniş kapsamlı şahsi kütüphanesine kendini adadı. London 15.000 ciltlik bu kütüphaneye "Benim Ticari Araçlarım" derdi."<ref>Hamilton (1986) (as cited by other sources)</ref>
69. satır:
== İlk evliliği (1900-1904) ==
Jack London 7 Nisan
Evliliği sırasında, "Kempton-Wace Mektupları"nı birlikte yazdığı Anna Strunsky ile arkadaşlığını sürdürmüştür. "Kempton-Wace Letters" aşka iki bakışı karşılaştıran mektuplardan oluşan bir romandır. Anna Strunsky'nin kaleme aldığı Dane Kempton'ın mektuplarında evlilik romantik bir bakış açısıyla yorumlanırken Jack London'ın kaleminden çıkan Herbert Wace'in mektuplarında [[Darwinizm]] ve [[Öjenik]]'e dayanan bilimsel bir bakış açısıyla yorumlanmıştır. Romanın kurgusal karakteri Wace tanıdığı iki kadını şöyle karşılaştırmaktadır: "[İlki] çılgın, oyunbaz, harika, ahlaksız ve hayat dolu bir varlıktı. Şu anda bile onu hatırladığımda kalp atışlarım hızlanır… [İkincisi] göğüs kabartan, harika bir anneydi. Bu türü bilirsiniz, onlara "İnsanlığın anneleri" derim. Bu türden dünya üzerinde o kadar çok var ki, emzirilirken imanla doluyoruz. Oynak olanı yatılacak bir kadındı, fakat bu Ana idi. Öyle ki hayatın hiyerarşik düzeni içerisinde en son, en yüksek ve en kutsal basamakta yer alır."<ref name=kemptonwace>''The Kempton-Wace Mektupları'' (2000 basımı), s. 149.</ref> Wace şunu da itiraf eder: "Ben, gönül maceralarımı akılcı bir davranışla düzenlemeyi tercih ederim… Bu sebeple Hester Stebbins ile evlendim. Ne modası geçmiş hayvansı seks çılgınlığı, ne de eskimiş romantizmin büyüsüne kapılıp evlenmeye zorlandım. Ben, beden ve ruh sağlığı ile uyumlu bir beraberlik için sözleşme imzaladım. Benim akıl gücüm bu sözleşmeden zevk almalı."<ref>''The Kempton-Wace Mektupları'' (2000 Yeni Basım), s. 126.</ref> Onu evlenmek niyetinde olduğu kadına mecbur eden şeyin ne olduğunu araştırırken de Wace şöyle der: "İçimizdeki, her erkek ve kadının içindeki Doğa Ana, soy sop diye haykırır."<ref>''The Kempton-Wace Letters'' (2000 basımı), s. 147.</ref>
Gerçek hayatta Jack'in Bess'e taktığı ad "Mother-Girl", Bess'in Jack'e taktığı ise "Daddy-Boy"du.<ref>Stasz (2001) p. 66: "Mommy Girl and Daddy Boy"</ref> İlk çocukları Joan 15 Ocak
Joseph Noel'e göre "Bessie ebedi bir anneydi. Başta Jack için yaşıyordu, onun elyazılarını düzeltiyordu, ona gramer öğretiyordu ancak çocuklar olunca onlar için yaşamaya başladı. Bu nokta onun en büyük gururu ve ilk gafı idi. Jack, Noel ve George Sterling’e şunları yakındı, "O namusuna bağlı biri. Onun ahlakının basit soyunun baskısı olduğunu söylediğim zaman benden nefret ediyor. O kahrolasıca namusu için beni ve çocuklarını satabilir. Bu berbat bir şey. Evden ayrı geçirdiğim zamanların sonunda her eve dönüşümde aynı odada kalmama bile izin vermiyor.".<ref>Noel (1940) sf. 150, "O namusuna bağlı..."</ref> Stasz'a göre "bunlar Jack’in hayat kadınlarıyla ilişkiye girip, eve zührevi hastalık getirmesinden korkan Dess'in aldığı önlemlerdir."<ref>Stasz (2001) s. 80.</ref>
24 Temmuz
== İkinci evliliği ==
Jack "Anne Kadın" ve "Arkadaş Kadın" kavramlarını "Kempton-Wace mektupları"nda karşılaştırmıştı.<ref name=kempton-wace>op. cit.</ref> Bess'e taktığı ad "Anne Kız" iken, Charmian'a taktığı ad "Anne Kadın"dı.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=The Book of Jack London, Volume II|ad = Charmian|soyadı=London|özgünyıl=1921|yıl=2003|yayıncı=Kessinger|id=ISBN 0-7661-6188-9}} p. 59: copy of "John Barleycorn" inscribed "Dear Mate-Woman: You know. You have helped me bury the Long Sickness and the White Logic." Numerous other examples in same source.</ref> Charmian'ın Victoria Woodhull'un öğrencisi olan teyzesi ve süt annesi onu rahat yetiştirmişti.<ref>Kingman (1979) s. 124.</ref> Her biyografi yazarı Charmian'ın sınır tanımayan cinselliğine atıfta bulunur; Noel muzipçe, "Charmian Kittredge adındaki genç bir bayan Piedmont'ta pamuklu sütyenler ve güzel bir kalçaya sıkıca oturan kısa kesim eteklerle ortaya çıktı." Stasz ise doğrudan, "Titiz ve nazik bayanı şehvet dolu ve özel olarak cinsel açıdan zinde bulmak gizli bir hazine keşfetmek gibiydi."<ref>Stasz 1988 s. 112.</ref> ve Kershaw da kaba bir şekilde, "Sonunda zinaya tapan bir kadın vardı, Jack'in onu orgazm etmesini istiyor ve bunu sıkça yapmayı umuyordu; ağzına indirilen sadistçe yumruk bile onu gözyaşlarına boğmuyordu."<ref>{{Kitap kaynağı|ad=Alex|soyadı=Kershaw|başlık=Jack London: A Life|yayıncı=St. Martin's Press|yıl=1999|id=ISBN 0-312-19904-X}} s. 133.</ref> demiştir.
89. satır:
Çocuk sahibi olmak istedilerse de bebeklerinden biri doğum sırasında öldü öteki hamilelik ise düşükle sonuçlandı.
== Çiftlik hayatı (Beauty Ranch, 1910-1916) ==
119. satır:
Jack London 20 yaşında sosyalizmi benimsedi. Bundan önce sağlıklı ve güçlü bünyesinden kaynaklanan bir iyimserliğe sahip, çok çalışan ve dünyaya olumlu gözle bakan bir kişiydi. Fakat "Nasıl Sosyalist Oldum” adlı makalesinde de belirttiği gibi halkın en alt tabakalarını daha yakından gördükçe sosyalist fikirleri oluşmaya başladı. İyimserliği ve ferdiyetçiliği yavaş yavaş söndü ve mecbur olmadıkça hiçbir zaman daha fazla çalışmamaya karar verdi. Yazılarında ferdiyetçiliğinin bünyesinden sökülüp çıktığını ve bir sosyalist olarak tekrar doğmuş olduğunu belirtir. London [[Sosyalist İşçi Partisi]]'ne ilk kez Nisan 1896'da katıldı. 1901'de [[Sosyalist İşçi Partisi]]'ni bırakıp yeni kurulan [[Amerikan Sosyalist Partisi]]'ne girdi. 1896'da ''San Francisco Chronicle'' gazetesi, Oakland Hükûmet Konağı bahçesinde geceleri halka sosyalizm üzerine konuşmalar yapan 20 yaşındaki London'ı yazıyordu. Bu faaliyetlerinden ötürü 1897 yılında tutuklandı. Önce 1901'de (245 oy alarak) daha sonra da 1905'te (oylarını 981'e çıkararak) Oakland'ın belediye başkanlığına aday oldu ancak seçilemedi. 1906'da sosyalizm üzerine konuşmalar yapmak üzere ülke gezisine çıktı ve sosyalizm üzerine makale derlemelerini yayınladı [''The War of the Classes (Sınıflar Savaşı)'', 1905; ''Revolution, and other Essays (Devrim ve Diğer Makaleler'', 1910)].
Çoğunlukla mektuplarını "Devrim için" diye imzalardı.<ref>Bunun bir örneği London'ın
Demir Ökçe isimli romanı başta olmak üzere yazarın birçok eserinde sosyalist bakış açısını açıkça görebiliriz. Yazarın bu bakış açısı kuramcı veya entelektüel sosyalizmden değil, daha çok yaşam tecrübelerinden ve kendi içinden gelmektedir.
134. satır:
== Ölümü ==
[[Dosya:jacklondongrave.jpg|framed|sağ|Jack ve Charmian London'ın mezarı]]
Jack London'ın ölüm sebebi çok tartışılmıştır. Pek çok eski kaynakta intihar ettiği anlatılmıştır.<ref>[[Columbia Encyclopedia]] [http://www.bartleby.com/65/lo/London-J.html], entry for Jack London: "Beset in his later years by alcoholism and financial difficulties, London committed suicide at the age of 40.</ref> Ölüm raporunda ölüm sebebi [[üremi]] olarak gösterilmiştir.
Yaşamöyküsünü yazan [[Russ Kingman]] London'ın "inme ya da kalp krizi" nedeniyle öldüğünü düşünmüştür.
178. satır:
Bu parça, 1974 tarihli bir Yüksek Mahkeme davasında tümünü alıntılayıp "genellikle yazar Jack London'a atfedilen, sendika edebiyatının iyi bilinen bir parçası" olarak niteleyen hakim Thurgood Marshall'ın ağzından tutanaklara da geçmiştir.<ref name="thescab"/>
Bu alıntı Jack London'ın yayınlanmış eserleri içinde bulunmaz. Bir zamanlar "The Scab"<ref>[http://london.sonoma.edu/London/Writings/WarOfTheClasses/scab.html "The Scab"]{{Ölü bağlantı|date=Nisan 2020 }}, speech given to the Oakland Socialist Party Local on [[April 5]],
==== Might is Right ====
456. satır:
[[San Francisco]]'da doğan Jack London, [[İrlanda]] asıllıdır. Çocukluğu yoksulluk içinde geçen London, kitaplarla 10 yaşında tanışmıştır. Birkaç yıl serseriler arasında yaşayıp bu durumdan kendini kurtarmak için yük gemilerinde çalışmaya başlayan yazar, bu iş sayesinde denize açılmış ve [[Japonya]]'ya, [[Sibirya]]'ya gitme şansı bulmuştur.
Okuma alışkanlığını hiç bırakmadığı ve durmadan yazdığı bilinmektedir. En ünlü eseri olarak bilinen ve yarı-otobiyografik özellik taşıyan ''Martin Eden'' romanında anlattığına benzer biçimde
London'ın ölümünden sonra hayatını romansı bir dille anlatan biyografik kitap "Doludizgin Bir Denizci" (Sailor on Horseback) [[Irving Stone]] tarafından yazıldı.
474. satır:
* Atalarının Tanrısı
* Ateş Yakmak
* Ay Vadisi (The Walley of the Moon) (
* Beyaz Diş
* Beyaz Sessizlik
497. satır:
* Kıyametten Sonra
* Kız Kar ve Kan
* [[Kızıl Veba]] (The Scarlet Plague), (
* Kurt Dölü
* Martin Eden
510. satır:
* [[Uçurum İnsanları]]
* Uzak Diyarlarda
* [[Vahşetin Çağrısı]] (The Call of the Wild), (
* Yanan Gün
* Yanan Günışığı
|